Мәмлекетимиз басшысы суд қарарларыныӊ нызамлылығы ҳәм тийкарланғанлығын тексериў тәртибиниӊ жетилистирилиўи мүнәсибети менен Экономикалық процессуал кодекске өзгерис ҳәм қосымшалар киргизиўге байланыслы нызамға қол қойды.
Нызам менен ўәлаят судлары ҳәм оларға теӊлестирилген судлар тәрепинен апелляция яки кассация тәртибинде көрилген ислерди усы судларда тексериў тәртибинде көриў басқышы енгизилди.
Апелляция ҳәм кассация инстанциялары судлары тәрепинен ислерди жаӊадан көриў ушын биринши инстанция судларына жибериў тәртиби бийкар етилди ҳәм оларға мойнына ис бойынша жуўмақлаўшы қарар шығарыў жуўапкершилиги жүкленди.
Исти тексериў инстанциясы судында көриўде қатнасқан судья усы исти биринши инстанция, апелляция яки кассация инстанциясы судында көриўде, сондай-ақ, исти жоқары инстанция судында тексериў тәртибинде қайта көриўде қатнаса алмайды.
Кассация инстанциясы судыныӊ кассация шағымын (протестин) ис жүргизиўге қабыл етиўди бийкарлаў, оны қайтарыў, ис жүргизиўди жуўмақлаў ҳаққындағы уйғарыўы үстинен, сондай-ақ, кассация инстанциясы судыныӊ Кодексте үстинен шағым етилиўи (протест келтириўи) нәзерде тутылған басқа уйғарыўлары үстинен тексериў тәртибинде шағым берилиўи мүмкин.
Апелляция яки кассация тәртибинде көрилген ислер бойынша районлараралық, районлық, қалалық экономикалық судларыныӊ нызамлы күшке кирген шешиўши қарары, уйғарыўы, қарары, сондай-ақ, апелляция яки кассация инстанциясы судыныӊ қарары үстинен Қарақалпақстан Республикасы судына, ўәлаятлар ҳәм Ташкент қалалық судларына тексериў тәртибинде шағым етилиўи (протест келтирилиўи) мүмкин.
Қарақалпақстан Республикасы суды, ўәлаятлар ҳәм Ташкент қалалық судлары тәрепинен тексериў тәртибинде көрилген ислер бойынша суд ҳүжжетлери, усы судлардыӊ тексериў инстанциясыныӊ суд ҳүжжетлери ҳәм усы судлар тәрепинен биринши инстанция бойынша қабыл етилген, апелляция яки кассация тәртибинде көрилген суд ҳүжжетлери, сондай-ақ, Жоқары суд тәрепинен биринши инстанция бойынша қабыл етилген, апелляция яки касаация тәртибинде көрилген суд ҳүжжетлери үстинен Жоқары судтыӊ Экономикалық ислер бойынша судлаў комиссиясына тексериў тәртибинде шағым етилиўи (протест келтирилиўи) мүмкин.
Жоқары судтыӊ Экономикалық ислер бойынша судлаў комиссиясы тәрепинен тексериў тәртибинде көрилген ислер бойынша суд ҳүжжетлери, сондай-ақ, тексериў тәртибинде қабыл етилген суд ҳүжжетлери үстинен Жоқары суд басқарыўшысына тексериў тәртибинде протест келтириўи мүмкин.
Тексериў тәртибиндеги шағым (протест) исти тексериў тәртибинде көретуғын Қарақалпақстан Республикасы суды, ўәлаятлар ҳәм Ташкент қалалық судлары атына жибериледи. Бирақ, шешиўши қарарды қабыл еткен судқа бериледи.
Шешиўши қарарды қабыл еткен суд тексериў тәртибиндеги шағым (протест) келип түскен күннен баслап 5 күнлик мүддетте оны исти тексериў тәртибинде көретуғын Қарақалпақстан Республикасы судына, ўәлаятлар ҳәм Ташкен қалалық судларына ис пенен бирге жибериўи шәрт.
Тексериў тәртибиндеги шағым (протест) биринши инстанция судыныӊ шешиўши қарары, уйғарыўы, қарары нызамлы күшке кирген күннен баслап бир жыл ишинде бериледи.
Н.Абдураимова, ӨзА