Toshkent yer usti halqa metro liniyasining birinchi bosqichi boʻlgan “Doʻstlik-2 – Qoʻyliq” yoʻnalishi qurib bitkazildi. Metroning ushbu uchastkasida 7 ta bekat barpo etilgan. Yangi yoʻnalishning uzunligi 11,5 kilometr.
Prezident Shavkat Mirziyoyev 29-avgust kuni bu yerga tashrif buyurib, jamoatchilik bilan birga poyezdda yurdi.
Aholining talab va ehtiyojlari, poytaxtimizning kelgusi rivojlanishi inobatga olinib, Toshkent shahrida yer usti xalqa metro liniyasi qurilmoqda.
Loyiha besh bosqichda amalga oshirilmoqda. Umumiy uzunligi 54,8 kilometr, 35 ta metro bekati, 2 ta depo va 1 ta texnik koʻrik punkti quriladi.
2019-yilning avgust oyida Toshkent halqa metro liniyasining birinchi bosqichi boʻlgan “Doʻstlik-2 – Qoʻyliq” liniyasida 2 ming 303 metrlik yangi relslar yotqizilib, dastlabki poyezdlar sinov tariqasida harakatlangan edi.
Ushbu yoʻnalish qurilishida jami 341 dona tayanch ustuni, 341 dona temir beton rigellar va har birining uzunligi 26 metr boʻlgan 2 ming 73 dona balka oʻrnatilgan.
Obyekt qurilishida 3 500 dan ortiq ishchi va mutaxasislar hamda 150 ta texnika va mashina-mexanizmlar ishtirok etdi.
Yangi qurib bitkazilgan bekatlar yoʻlovchilarga qulaylik yaratuvchi zamonaviy texnologiyalar, yoʻlkirani elektron toʻlash imkonini beruvchi turniketlar hamda eskalator bilan jihozlangan. Ikkinchi qavatdagi bekatlarning har biriga imkoniyati cheklangan yoʻlovchilar uchun maxsus liftlar ham oʻrnatilgan.
Eʼtiborlisi, har bir bekat milliy meʼmorchilik uslubiga xos tarzda qurilib, koʻrinishi va bezatilishi jihatidan bir-birini takrorlamaydi. Ishlatilgan zamonaviy qurilish materiallari bekatlarga oʻzgacha chiroy bagʻishlamoqda.
Masalan, Tuzel hududidagi 3-bekat aholi gavjum joyda, avtomobillar chorrahasida joylashgan. Ushbu bekatda tushib chiqadigan yoʻlovchilar oqimi nisbatan koʻproq boʻlishi kutilmoqda. Ikki qavatdan iborat bekatning birinchi qavatida ishchi-xodimlar uchun maʼmuriy hamda tibbiy xonalar va kassa qurilgan. Yoʻlovchilar kirib chiqishi, maxsus turniketdan oʻtishi birinchi qavatda amalga oshiriladi. Ikkinchi qavat esa perron qismi boʻlib, uning bir tomonidan yoʻlovchilarga qulay boʻlishi uchun yangi eskalator, ikkinchi tomoniga esa imkoniyati cheklangan yoʻlovchilar uchun maxsus lift oʻrnatilgan. Perron qismi zamonaviy yoritkichlar bilan bezatilgan. Bekat ichida Toshkent metropoliteni xaritasi, perronda esa shahar tashqarisiga chiqish uchun koʻchalar nomini koʻrsatuvchi maʼlumotlar belgisi qoʻyilgan.
Perrondan poyezdga chiqish qismiga koʻzi ojizlar uchun maxsus boʻrttirilgan plitalar yotqizilgan. Bekatning asosiy ikki tomoni quyosh nurini kam oʻtkazadigan maxsus oynalar bilan qoplangan. Perronga kirib-chiqish hududlarida koʻrkam va rangli kafellardan foydalanilgan. Bekat atrofi va hududi obodonlashtirilib, zamonaviy yoritgichlar oʻrnatilgan, yoʻlaklarga uzoq muddatga chidamli koʻrkam bruschatkalar, marmar toshlari terilgan. Hududga Toshkent iqlimiga moslashtirilgan archalar ekilgan, avtomobillar turargohi qurilgan.
3-bekatdan soʻng Iltifot hududidagi 4- hamda Rohat hududidagi 5-bekat keladi. Poytaxtimizning sharqiy darvozasiga kirish hududida joylashgan ushbu koʻrkam bekat orqali shahrimiz aholisi va mehmonlari Toshkentning markaziy va chekka hududlariga qisqa fursatda xavfsiz yetib borish imkoniga ega boʻladi.
Yangiobod hududidagi 6-bekat bir qavatdan iborat boʻlib, Rohat yoʻnalishidan kelganda estakadalar oʻz oʻrnini yerga boʻshatib beradi. Chunki, “Quyuv-mexanika zavodi” korxonasi bilan shaharning Yashnobod tumani hududi oraligʻida Chirchiq daryosi oʻtganligi uchun temir yoʻl koʻprigi qurilgan. Shu bois loyiha doirasida 6-bekat bir qavatdan iborat boʻlib, Qoʻyliq yoʻnalishi boʻylab qurilish jarayoni temir yoʻl koʻprigidan oʻtishi uchun pastdan harakatlanish loyihasi boʻyicha amalga oshirildi. Shundan soʻng yana estakada shaklida Qoʻyliq bozorigacha qurilish jarayoni amalga oshirildi. Qoʻyliq bozori hududida yoʻl oʻtkazgich va avtomobil yoʻllari mavjudligi sababli metro yoʻnalishi Qoʻyliq hududiga yaqinlashgach, yer orqali yoʻl oʻtkazgichdan oʻtish masalasi hal etildi. Shu bois 7-bekat ham bir qavatdan iborat boʻldi.
Taʼkidlash lozimki, estakada koʻrinishidagi ushbu metro liniyasini qurish, ayniqsa. Yangiobod va Qoʻyliq hududida olib borilgan bunyodkorlik ishlari quruvchilarimiz uchun oson kechmadi. Ayniqsa, Q
oʻyliq bozori hududidagi avtomobil yoʻllari, tirbandliklar, yoʻnalishni yerdan oʻtkazish, aholining gavjumligi soha xodimlariga bir muncha qiyinchilik tugʻdirdi. Biroq temiryoʻlchilar bu kabi qiyinchiliklarni mardonavor yengib, mehnat muhofazasi va texnika xavfsizligiga qatʼiy amal qilgan holda ish olib borishdi.
Ushbu yoʻnalishda poyezdlarning oʻrtacha yurish tezligi soatiga 60 kilometrni tashkil etadi. Oraliq masofani bosib oʻtish vaqti – 19 daqiqa, bekatlarda toʻxtash vaqti – 15 soniya, har biri 4 ta vagondan iborat 4 ta poyezd qatnaydi. Rossiya Federatsiyasida mamlakatimiz metro liniyalarining estakada yoʻnalishida harakatlanadigan zamonaviy va yuqori sifatli, yoʻlovchilar uchun barcha qulayliklarga ega vagonlar tayyorlanib, yurtimizga keltirilgan.
Yer usti metropoliten xalqa yoʻli “Doʻstlik-2 – Qoʻyliq” bekatlari foydalanishga topshirilishi hisobiga 225 ta yangi ish oʻrni yaratilgan. Loyiha toʻliq foydalanishga topshirilgach, kuniga 46 mingta yoʻlovchi tashilishi rejalashtirilgan.
– Poytaxtimizda transport kundan-kunga koʻpayib, tirbandliklarni koʻpaytirish bilan birga havoningi ifloslanishiga ham sabab boʻlmoqda. Yer usti metrosi arzon, qulay va xavfsiz. Eng muhimi, bu boshqa jamoat transportlaridagi yuklamani oʻziga oladi, shahar markazidagi tirbandlikni kamaytiradi, – dedi Shavkat Mirziyoyev.
Toshkent yer usti halqa metro liniyasining ikkinchi bosqichi Qoʻyliq bozori bilan “Olmazor” bekatini bogʻlaydi. Uchinchi bosqichda “Olmazor”dan “Beruniy” bekatigacha boʻlgan qism barpo etiladi. Keyingi bosqichda inshoot “Beruniy”dan “Bodomzor” bekatigacha quriladi, soʻnggi bosqichda “Doʻstlik” bekatiga ulanadi.
Prezidentimiz aholiga qulaylik yaratish maqsadida yangi zamonaviy transport liniyasini qolgan bosqichlarini oʻz muddatida foydalanishga topshirish, sifatiga eʼtibor berish boʻyicha mutasaddilarga zarur topshiriqlar berdi.
Ziyodulla JONIBEKOV, OʻzA