Nukus shahar sanitariya-epidemologiya oshoyishtalik va jamoat salomatligi bo’limi tomonidan aholi o’rtasida sog’lom turmush tarzini shakllantirish, tibbiy madaniyatni oshirish va kasalliklarni oldini olish borasida bir qator ishlar amalga oshirilmoqda. Jumladan, nukus shahrida 2023 yil davomida emlashga rejalashtirilgan itlar soni 14340 ta bo’lib, shundan oktyabr oyigacha 7242 ta it emlandi.
– Shuningdek, Nukus shahrida 10 oy mobaynida turli hayvonlar tishlashidan aziyat chekkan insonlar soni 1085 ta bo’lib, shundan 674 (62%) nafari bolalardir, -deydi nukus shahar sanitariya-epidemologiya osoyishtalik va jamoat salomatligi bo’limi hodimi G.Qurbonova.
Hayvonlardan aziyat chekkanlarning 839 nafarini it, 224 nafarini mushuk, 2 nafarini tipratikan, 15 nafari kemiruvchilar 1 nafarini chiya bo’ri va qolgan 6 nafari boshqa turdagi hayvonlar tishlashidan aziyat chekkan. Jabrlanganlarning 792 (73%) nafari uy hayvonlari 293 (27%) daydi hayvonlardan aziyat chekkan.
Nukus shahri 3-sonli oilaviy palikilinikada quturish-etiologiyasi epidimiologiyasi profilaktikasi mavzusida uchrashuv o’tkazildi. Unda qatnashuvchilarga bu kasallik atroflicha tushuntirilib har biriga ko’rgazmali axborot materiallari tarqatildi. Joriy yil davomida 5000 mingdan ziyod insonlarga quturish kasalligi haqida tushuntirish ishlari olib borildi, mahalliy radiolarda 2 marta eshittirish tayyorlandi telekanallarda 3 marta chiqish qilindi, 4000 ga yaqin eslatma qog’ozlar bevosita aholiga tarqatildi.
Ma’lumot uchun, quturish kasalligi— quturish virusi (Rabies virus) qo’zg’atadigan virusli kasallik, issiqqon hayvonlar va odamlarda uchraydi. Odamga kasallangan hayvonlar tishlaganda yoki tirnaganda ularning so’lagi orqali yuqadi. Virus yuqganda markaziy asab tizimining og’ir progressiv shikastlanishi kuzatiladi.
Virus shikastlangan teri orqali asab oxirlari tomon harakatlanadi va ular orqa miya orqali boshmiyaga tarqaladi. Kasallik insonlar uchun halokatli hisoblanadi va kasallikni faqatgina favqulodda emlash bilan oldini olish mumkin.
Jahon sog’liqni saqlash tashkiloti ma’lumotlariga ko’ra, har yili 59 000 kishi quturish kasalligidan vafot etadi. Ularning 99 foizi quturgan it tishlashi natijasida kasallangan. Biroq, hayvonlar va insonlar uchun vaktsina mavjudligi quturish hollarda o’lim ko’rsatkichlarining kamayishiga olib keldi.
Zafar Azimov,
Jurnalistika fakulteti 3-bosqich talabasi .
Qoraqalpog‘iston axborot agentligi