Гүз илҳамлары
(Дүркин)
Сентябрим – сағынышлы айым,
Көптен күткен ашығым яңлы.
Шире толы сениң шырайың,
Тебирендирип кетер қыялды.
О – ҳо, сонда мен ушын текте,
Ашылысып салар дийдарың!
Сақыйлығың бул дөгеректе,
Умыттырар тәшўиштиң бәрин!
Ырасында лебиң мен ушын,
Шыпабағыш бальзамнан зыят!
Қандай сулыў кейпиң, келисиң,
Қандай сырлы мына тәбият!
* * *
Нур дәрьясын бойға сиңирген,
Үйип-төксең мыңсан жемисти,
Көкиреги «ағарып» күлген,
Бир ғаррыға усар жер үсти.
Өмирим бойы есимде қалдың,
Дизбекленип ўақыт тезинде.
Шуғласындай кешеги таңның,
Жаслық жыллар кетти өзиңде!
Өкинбеймен, бирақ, өткенге,
Нәрестедей «конфета» алдаған.
Ҳәр жыл сайын келип-кеткенде.
Үмит қуйып өтесең маған.
Өмирим бойы есимде қалдың:
Әзийз анам толқып (шамамда)
Отырар еди ығында тамның,
Уршық ийирип қуяшламаңда…
Эҳ, сол өткен пайызлы шағым!
Еске түсер ҳәр келгениңде…
Қозғаў салып пайызлы сәниң.
Сақыйлығым тутар мениң де!
* * *
Қуштарланып күтермен сени,
Бар ықыласым менен күтермен.
Толықсып кеп жанымның шери,
Сен ҳаққыңда қосық питермен.
Иреңлериң енисип кетер,
Йош тасқыны ағылып
Бирден,
Қосықларым келисип кетер
Жазы бойы жазылмай жүрген!
* * *
Сениң кейпиң тақатым алар,
Сағынышым мисли.
Гүл алабы ғамгүн ырғалар,
О, хош ийисли!
Кетердейсең бир-бир өртенип,
Ҳәзир, аздан соң…
Жер «қайысқан» бул не еркелик,
Алты ай жаздан соң!!…
* * *
Тырналар дизбеги
Сынаптай жылысқан –
Күнлер бул. Гүздеги.
Саўлаған уўыстан.
Жыл сайын сол ески
Ўақыттың мысалы:
Жапырақлар емести,
Ал күнлер ушады!
Аўыллар беттеги
Сайлардың кепкени,
Күнлердиң өткени,
Күнлердиң өткени…
* * *
Сентябрь самалы
Бунша не ентиккен!
«Тонап» кеп барады
Талларды мен тиккен.
Бунша не өр, менмен,
Қалмайды тақаты!
Ўақыттың желлерден
Бардайын қанаты!
Сентябрь сағынышы
Сирескен сөз басым.
Толқыўым ҳәм усы
Шеримди қозғасын!…
* * *
Сентябрим. кеўил шеримдей
Жылтылдасар ширели қәлпиң!
Сүйе алмас сени мениңдей,
Ҳәрким!
Толғанасаң шырайға көмилип,
Еле толық «өртенип» болмадың.
Сарғыш жапырақлар төгилип,
Гүмис иреңге енди жолларың.
Қайталанар булардың, неси!
Бул көринислер мәлим ғой менсиз
Тырналарсыз гүздиң өтпеси,
Сентябрьдиң жаңбырсыз, селсиз…
Палызларда, мыңсан жемисте,
Келин бармақ жүзимлериңнен,
Толқынланып мың әлўан түсте,
Сақыйлығың сениң көринген.
Тәбияттың, әжеп қонысын,
Қуп мүнәсип жекке өзиңе.
Сентябрим, билсең, сол ушын
Еликлеймен текте өзиңе!
Жийенбай Избасқанов,
Өзбекстан ҳәм Қарақалпақстан халық шайыры