Ўзбекистоннинг АҚШ даги Элчихонаси маълумотига кўра, 24 март куни Марказий Осиё ва Кавказ институтининг асосчиси ва раиси Фредерик Старр 80 ёшга тўлди.
Юртимизнинг Вашингтондаги дипломатик миссияси уни ушбу юбилей санаси билан табриклади.
Фредерик Старр – АҚШ нинг энг нуфузли олий ўқув юртларида таълим олган. Йель университетида фалсафа фанлари бакалаври ва Принстон университетида – доктор даражасига сазовор бўлди.
1977 йилда Туркияда археолог сифатида тадқиқот ишларини олиб борган ва сўнгра бу ишни Кеннан номидаги Россиянинг истиқболли тадқиқотлар институтида давом эттирган.
1979 йилдан 1982 йилгача Луизина штатининг (АҚШ) Тулейн университетида вице-президент ва проректор бўлиб ишлаган. 11 йил давомида Оберлин коллежининг президенти бўлган ва уни “Ўрта Ғарбдаги Гарвардга” айлантириш йўлида жонбозлик кўрсатган. АҚШ нинг учта президенти ҳузурида Евроосиё масалалари бўйича маслаҳатчи лавозимида меҳнат қилган.
Фредерик Старр – Марказий Осиё тарихи ва ҳозирги даврини чуқур билувчи жаҳондаги таниқли олимларнинг бири. 1999 йилда АҚШ ҳукумати учун Марказий Осиё, Кавказ ва Афғонистонга биринчи комплекс стратегик баҳо беришда иштирок этган.
Олим Евроосиё мавзусига бағишланган 20 дан ортиқ фундаметал тадқиқот ва 200 та мақола муаллифи бўлиб, ўз фаолиятида мамлакатимизнинг тарихий-маданий меросини ва Ўзбекистонда ҳозирги пайтда содир бўлаётган ўзгаришларни ўрганишга катта ўрин ажратган. Бунда Ф.Старр “Ўзбекистон – бу минтақанинг табиий геостратегик маркази ва Марказий Осиёнинг юраги” деган фикрга таянади.
Олимнинг Марказий Осиё тарихи ва бу ердаги халқларнинг маданияти ҳақидаги асарлари орасидан “Фарғона водийси” (2011 й.) ва “Йўқотилган маърифат: Марказий Осиёнинг араблар истилосидан Темурланггача бўлган олтин аср” (2013 й.) китобларини алоҳида ажратиб кўрсатиш керак. Иккинчи китоб ўзбек тилига таржима қилиниб, 2018 йилда чоп этилган.
2019 йилда кўп йиллар давомида олиб борган ўзбек халқининг тарихи ва маданиятига оид чуқур илмий тадқиқотлари, Ўзбекистон ва АҚШ ўртасидаги кўптомонлама ўзаро манфаатли ҳамкорликни мустаҳкамлаш ва янада ривожлантириш борасидаги катта хизматлари учун Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёев Фредерик Старрни «Дўстлик» ордени билан мукофотлади.
Дипломатик миссиямиз хабар қилганидек, Ф. Старр мамлакатимиз Президентига ва ҳукуматимизга кўрсатилган эътибор ва илмий-маърифий фаолиятига берилган юқори баҳо учун самимий миннатдорлик билдирди.
Ўзбекистоннинг Элчиси Жавлон Ваҳобов билан учрашувда «“Дўстлик” ордени билан мукофотланганимни ҳамда Ўзбекистон ва АҚШ ўртасидаги стратегик ҳамкорликка оид янги даврга дахлдор бўлишни ўзим учун катта шараф деб биламан” деди олим.
«Президент Шавакат Мирзиёевга кўп йиллик илмий тадқиқотларим ҳамда АҚШ билан Ўзбекистон ўртасидаги дўстлик ва кўп йиллик ҳамкорлик алоқаларини мустаҳкамлашга қўшган ҳиссам учун «Дўстлик» ордени билан тақдирланганим, давлат раҳбари ва ўзбек халқи томонидан кўрсатилган улкан ишонч учун чуқур миннатдорлигимни билдираман” деб қайд этди Ф. Старр.
«Ўзбекистон бутун дунёдаги мислсиз тезкор ўзгаришлар шароитида ўз ривожланишининг ягона тўғри йўлини танлаган мамлакатдир. Ўзбекистон ҳукуматининг туб ўзгаришларни амалга оширишга қатъий шайланганлиги кўп томонлама характерга эга бўлиб, мамлакат ижтимоий-сиёсий, иқтисодий ва ижтимоий ҳаётининг барча жабҳаларига таъсир кўрсатиб, оддий халқ турмушида ўз аксини топмоқда” деди Ф. Старр.
Унинг фикрича, дунёда бундай ҳол камдан кам кузатилади. АҚШ нинг етакчи таҳлилий маркази раҳбари “ғарблик ҳамкорлар нафақат содир бўлаётган ўзгаришларни кузатиши, балки республикани ушбу жараёнларда янада фаол қўллаб-қувватлашимиз, ислоҳотларга орттирилган тажрибамиз ва илмий-техник салоҳиятимиз билан кўмаклашимиз керак” деб таъкидлади.
Суҳбат якунида Фредерик Старр бутун ўзбек халқига фаровонлик, келусида янада гуллаб-яшнашни, шунингдек сайёрамизни қамраб олган коронавирус эпидемиясига қарши курашда куч-қувват ва сабр-тоқат тилади.
ЎзА