Markaziy bank boshqaruvi yig‘ilishi o‘tkazildi. Unda asosiy stavkani 1 foizga pasaytirib, yillik 14 foiz darajada belgilash to‘g‘risida qaror qabul qilindi.
Iqtisodiyotda inflyatsiya darajasi o‘zining yuqori nuqtasiga chiqib, pasayish tendensiyasiga o‘tganligi kuzatila boshladi. Ayni paytda, qat’iy tashqi moliyaviy sharoitlarning ichki iqtisodiy faollikka salbiy ta’siri bo‘yicha signallar paydo bo‘lmoqda.
Asosiy stavkaning 1 foiz bandga pasaytirilishi o‘tgan yil mart oyida xatarlar uchun foiz stavkani oshirish orqali qo‘yilgan qo‘shimcha yuklamani to‘liq olib tashlash imkonini beradi. Bunda, yillik 14 foiz darajasidagi asosiy stavka inflyatsiya prognozining pasayuvchi dinamikasida (8,5-9,5 foiz) nisbatan qat’iy pul-kredit sharoitlar saqlanib qolinishini ta’minlaydi.
Joriy yilning yanvar-fevral oylarida yillik inflyatsiya ko‘rsatkichi 12,2 foizgacha biroz pasaydi va kelgusi chorakda sezilarli pasayishi bo‘yicha ishonch ortib bormoqda. Kuzatuvlarga ko‘ra, iste’mol bozorlarida mart oyining dastlabki ikki haftasida asosiy oziq-ovqat narxlari nisbatan muvozanatlashib, yanvar oyidagi o‘sishdan keyin pasayish dinamikaga o‘tgani kuzatilmoqda.
Fevraldagi so‘rov natijalariga ko‘ra, kelgusi 12 oylik inflyatsion kutilmalarning yanvar natijalariga nisbatan sezilarli darajada pasaygani kuzatildi, bu esa bazaviy inflyatsiya dinamikasi bilan birgalikda, kelgusi oylarda narxlarning barqarorlashishi uchun sharoitlarni yaratadi.
Tashqi iqtisodiy sharoitlarda ma’lum darajadagi xatarlar va noaniqliklar saqlanib qolmoqda. Fevral oyida global inflyatsiya, asosan, energetika va oziq-ovqat sektoridagi narxlarning pasayishi ta’sirida sekinlashishda davom etdi.
Yetakchi markaziy banklarning inflyatsiyani pasaytirish bo‘yicha qat’iy pozitsiyalari xalqaro bank sohasida kuzatilayotgan vaziyatlar fonida xavfsiz aktivlarga bo‘lgan talabning oshishi, moliya va xomashyo bozorlaridagi tebranuvchanlikni oshirmoqda.
Xalqaro moliya bozorlaridagi qat’iy sharoitlar va ayrim savdo hamkorlardagi valyuta kurslarining qadrsizlanishi ichki iqtisodiy faollikni qo‘llab-quvvatlashda tashqi resurslarni qayta jalb qilishni qiyinlashtirayotgan bo‘lsa, ikkinchi tomondan, valyuta oqimlaridagi nomutanosibliklarni kengaytirib bormoqda.
Dastlabki ma’lumotlarga ko‘ra, 2023 yilning yanvar-fevral oylarida ichki iqtisodiy sharoitlarda qisqa muddatli xatarlar ta’siri qisman namoyon bo‘ldi. Yanvar oyi yakuni bo‘yicha chakana savdo, sanoat ishlab chiqarish va qurilish ishlari o‘sish sur’atlarida sekinlashish kuzatildi.
Xizmat ko‘rsatish sohasidagi o‘sish o‘tgan yilning mos davriga nisbatan sekinlashgani bilan, ushbu sohadagi o‘sish sur’atlari boshqa sohalardan yuqori bo‘lmoqda. Xatarlarning vaqtinchalik xususiyati va o‘z vaqtida ko‘rilgan choralarni hisobga olganda, birinchi yarim yillik yakuniga borib iqtisodiy faollikning muvozanatlashuvi va tarmoq ko‘rsatkichlarining tiklanishi kutilmoqda.
Joriy yilning dastlabki oylarida monetar sharoitlar indeksi real samarali almashuv kursi va real foiz stavkalar dinamikasi hisobiga nisbatan qat’iy fazada shakllandi.
Markaziy bank pul-kredit sharoitlarining iqtisodiyotdagi yalpi talab, narxlar va inflyatsion kutilmalarga ta’sirini baholashda davom etadi.
Qayd etilishicha, kelgusi harakatlar inflyatsiya darajasi prognoz koridori doirasida shakllanishiga, o‘rta muddatli maqsadli ko‘rsatkichga erishishga hamda iqtisodiy faollikni qo‘llab-quvvatlash o‘rtasidagi muvozanatni ta’minlashga qaratiladi.
Sh.Mamaturopova, O‘zA