Ноқонуний маълумотларга ёлғон маълумотлар, фейк хабарлар, дезинформация, ноқонуний ҳаракатларга ундаш, махфий маълумотларни ошкор қилиш, экстремистик контент, ҳақоратли сўзлар ва порнографик материаллар киради.
Қонунчиликда ёлғон ахборот тарқатганлик учун маъмурий ва жиноий жавобгарлик мавжуд.
Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекснинг 202-2-моддасига кўра:
Шахснинг қадр-қиммати камситилишига ёки унинг обрўсизлантирилишига олиб келадиган ёлғон ахборотни тарқатиш, шу жумладан ОАВда, телекоммуникация тармоқларида ёки интернет тармоғида тарқатиш – БҲМнинг 50 баравари миқдорда жарима солишга сабаб бўлади.
Жамоат тартибига ёки жамоат хавфсизлигига таҳдид солувчи ёлғон ахборотни тарқатиш, шу жумладан ОАВда, телекоммуникация тармоқларида ёки интернет тармоғида тарқатиш – БҲМнинг 50–100 баравари миқдорида (22 млн 300 минг сўм) жарима солишга сабаб бўлади.
Жиноят кодексининг 244-6-моддасига кўра:
*шахснинг қадр-қиммати камситилишига ёки унинг обрўсизлантирилишига олиб келадиган ёлғон ахборот тарқатганлик учун маъмурий жавобгарликка тортилган шахс ушбу ҳуқуқбузарликка такроран йўл қўйса, БҲМнинг 150 бараваригача миқдорида жарима ёки 240 соатгача мажбурий жамоат ишлари ёки 2 йилгача ахлоқ тузатиш ишлари ёки 2 йилгача озодликни чеклаш билан жазоланади.
*жамоат тартибига ёки жамоат хавфсизлигига таҳдид солувчи ёлғон ахборотни тарқатиш, шу жумладан ОАВда, телекоммуникация тармоқларида ёки интернет тармоғида тарқатиш, шундай ҳаракатлар учун маъмурий жазо қўлланилганидан кейин содир этилса, БҲМнинг 200 бараваригача миқдорда жарима ёки 300 соатгача мажбурий жамоат ишлари ёки 2 йилгача ахлоқ тузатиш ишлари ёки 2 йилгача озодликни чеклаш билан жазоланади.
Юқоридаги жиноятларни жавобгарликни оғирлаштирадиган ҳолатларда содир этганлик учун яна ҳам оғирроқ жазо чоралари, яъни БҲМнинг 400 бараваригача жарима ёки уч йилгача озодликни чеклаш белгиланган.
Маълумотни тарқатишдан олдин текширинг ва расмий манбалардан фойдаланинг. Ёлғон маълумотлар тарқатишда иштирок этманг. Бу нафақат сизнинг ҳуқуқингиз, балки жамият олдидаги бурчингиз ҳамдир. Эсда тутинг, тарқатган материалларимиз учун ҳар биримиз жавобгармиз. Медиа саводхонлик бўйича туркум лавҳаларимизни кузатишда давом этинг.
М.Турдалиева, И.Исматов (видео), ЎзА