Ҳазрат Алишер Навоий – 580 ёшда
Кейинги йилларда янгиланаётган ҳаётимиз, Ватанимиз равнақи аҳолининг фаровон турмуши, янги бунёдкорликларда намоён бўлаётганлиги маънавият, адабиёт, санъат оламида ёрқин из қолдирмоқда.
Давлатимиз раҳбарининг Олий Мажлисга Мурожаатномасида «Биз ўз олдимизга мамлакатимизда Учинчи Ренессанс пойдеворини барпо этишдек улуғ мақсадни қўйган эканмиз, бунинг учун янги Хоразмийлар, Берунийлар, Ибн Синолар, Улуғбеклар, Навоий ва Бобурларни тарбиялаб берадиган муҳит ва шароитларни яратишимиз керак» деб алоҳида таъкидлаб ўтгани бежиз эмас. Биз буни Ҳазрат Алишер Навоийнинг 580 йиллиги нишонланаётган кунларда чуқур ҳис қилмоқдамиз.
Бу борада Президентимизнинг шу йил 19 октябрдаги қарори Алишер Навоий ҳаёти ва ижодини мамлакатимиз ва халқаро миқёсда кенг ўрганиш ва тарғиб қилишда катта аҳамиятга эга бўлмоқда. Шу муносабат билан юртимизда Алишер Навоий номидаги халқаро жамоат фонди ташкил этилаётгани, Алишер Навоий ордени таъсис этилиши, хорижий давлатларда сақланаётган Алишер Навоий қаламига мансуб ва у яшаган даврга оид қўлёзмаларнинг факсимиле нусхалари мамлакатга олиб келиниши маънавиятимизни бойитишга ёрдам бермоқда.
Шунингдек, Алишер Навоий ҳаёти ва ижодий меросини чуқурроқ ўрганиш ва тадқиқ этиш бўйича олиб борилаётган илмий ишларга давлат буюртмаси асосида танловлар эълон қилинмоқда.
2021 йил охирига қадар Ўзбекистон Миллий кутубхонасида Алишер Навоий асарлари ҳамда навоийшунослик фани бўйича олиб борилаётган илмий тадқиқотларнинг электрон платформаси яратилади.
2021 йил ноябрь ойининг биринчи ўн кунлигида Навоий шаҳрида «Алишер Навоий ижодий меросининг башарият маънавий-маърифий тараққиётидаги ўрни» мавзусида халқаро илмий-амалий конференция ташкил этилади.
Бундан ташқари, шу кунларда умумтаълим мактабларидаги ўқувчилари ўртасида «Навоий ворислари» мавзусида ғазалхонлик танлови, Президент мактабини, ижод ва ихтисослаштирилган мактаб ўқувчилари ўртасида «Навоийни англаш» мавзусида иншолар танловларини ўтказилмоқда.
Президентимиз Қарорида «Ўзбеккино» миллий агентлигига 2021 йил давомида Алишер Навоий асарлари асосида бадиий ва мультипликацион фильмлар, шоир ҳаёти ва ижоди билан боғлиқ янги маълумотлар ва манбалар асосида тўлиқ метражли бадиий-публицистик фильм яратиш топширилиб, бу соҳадаги ишлар ҳам бошлаб юборилган.
Шунингдек, чет элда истиқомат қилаётган ўзбек тили мутахассислари, таржимонларни жалб этган ҳолда Алишер Навоийнинг асарларини чет тилларга таржима қилиб, китоблар тақдимотлари ўтказилишига ҳам тайёргарликлар кўрилмоқда.
Шу кунларда биз Ҳазрат Навоийни янгиланган Ўзбекистоннинг янги давр оламида, янгидан кашф этмоқдамиз. Айниқса кейинги уч-тўрт йил давомида мамлакатимизда барча соҳаларда олиб борилаётган ислоҳотларнинг инсон манфаатларига қаратилаётгани фикримиз далилидир. Негаки Навоий ўз ижоди ва фаолияти давомида ўз халқи ва Ватани учун қолдирган бой адабий ва маънавий меросининг бош бўғини инсонга меҳр, Ватанга садоқат ва халқига бўлган чексиз муҳаббат бўлганлигини унинг ижоди ва меҳнат фаолияти орқали тўлиқ англаяпмиз.
Президентимиз Шавкат Мирзиёевнинг мажлисларда, учрашувларда алоҳида эҳтиром ва ҳурмат билан ёдга оладиган мисраларига эътибор берайлик:
Одами эрсанг, демагил одами,
Ониким йўқ халқ ғамидин ғами.
Юртимиздаги барча ислоҳотлар, Фармон ва қарорлар, тадбиркорлик, инновациялар йўлида амалга оширилаётган ишлар маҳаллалар фаолиятини такомиллаштириш, ҳар бир фуқарога алоҳида эътибор шу мисралар ғояси билан ҳамоҳангдир.
Шу нарсани мамнуният билан айтиш жоизки, Алишер Навоий ёзган барча асарларни мустақиллик даврига келиб тўлиқ ўқишга муяссар бўлдик. Айниқса унинг 20 жилдлик асарлари нашр қилиниши Алишер Навоийни ўрганиш, унинг ҳикматларини ҳаётга теран ҳамда таъсирчан сингдирилиши замонамиз, инсон маънавияти юксалишида ёрқин акс этмоқда.
Бугунги куннинг ўткир ва глобал муаммоларига жавоб топишда айнан Навоий асарларининг моҳияти катта аҳамиятга эга бўлмоқда.
Улуғ бобомиз нафақат ижодкор, балки халқ дарди билан яшаганлиги ҳар бир инсонга жонкуяр бўлганлиги Ҳазрат Навоий ташаббуси билан қурилган “Ихлосия” ва “Низомия” мадрасалари, “Шифоия” тиббийгоҳи, ўнлаб кўприклар, работлар қуриб бергани, юз-юзлаб илм толибларини моддий мадад, озиқ-овқат, кийим-кечак билан таъминлаб тургани бугунги кунда Давлатимиз раҳбари олиб бораётган халқчил сиёсатга ҳамоҳанг эканлигини кўриб турибмиз.
“Лисон ут-тайр”даги Симурғ тимсоли, буюк “Хамса”дан тортиб, бошқа барча асарларидаги дину диёнат ва дунёвий мақсадларга уйғун гуманизм ва юксак ахлоқни тараннум этувчи асарлари, “Ҳайрат ул-аброр”даги инсон ва яшамоқ моҳиятининг юксак фалсафий ғоялари, ўз давридаги дардли муаммоларнинг бадиий ечимлари бизнинг замонимиз учун ҳам хизмат қилаётгани фикримизнинг далилидир.
ВАТАН КЎКСИДАГИ ҲИКМАТ НАВОИЙ
Янграр юртим узра тарих садоси,
Шеьр мулкининг олтин, мумтоз авоси,
Меҳру муҳаббатнинг тенгсиз вафоси.
Ғазаллар Султони ҳазрат Навоий,
Ватан кўксидаги ҳикмат Навоий.
Бугун юртим дунё остонасидир.
Кўнглингиз шеьрият кошонасидир,
Ҳар сатр сўз мулкин дурдонасидир.
Ғазаллар Султони ҳазрат Навоий,
Ватан кўксидаги ҳикмат Навоий.
Қуёшдай тафтингиз ойдин тонгларда,
Сатрлар нурланар дилда, онгларда,
Учинчи РЕНЕССАНС кирган онларда.
Сизни улуғлаймиз Ҳазрат Навоий,
Ватан кўксидаги ҳикмат Навоий.
Йиллар асрларга бериб турар жон,
Беш юз саксон ёшда сиз хуш навқирон,
Муборакбод этар Ҳур Ўзбекистон.
Ғазаллар Султони Ҳазрат Навоий,
Ватан кўксидаги ҳикмат Навоий.
Гулистон АННАҚИЛИЧЕВА,
«Қорақалпоқ адабиёти» газетаси бош муҳаррири,
Олий Мажлис Сенати аъзоси.
Қорақалпоғистон ахборот агентлиги