Эски киноларни яхши кўраман. Шунинг учунки, уларда Ватанга муҳаббат, юртга меҳр, бурчга садоқат туйғулари кинолентадан қизил чизиқдек ўтади, бу мавзулар юксак пафос билан улуғланади. Томошабинга ижобий руҳ, кайфият бағишлайди, ёруғ, улуғ мақсадлар сари етаклайди. Назаримда, ҳозир шундай руҳдаги кинолар камайгандек…
Илгари бир кино кўргандим. Адашмасам, номи “Бурч” эди.
…Ҳарбий офицер йигит рафиқасига Шарқ давлатларидан бирига командировкага кетаётганини айтади. Хотини – ёш аёл бу гапни эшитиб тутақиб кетади.
–Сен нимага ҳамма нарсани биз билан маслаҳатлашмасдан ўзинг ҳал қиласан?! Ахир, бизнинг ўғлимиз бор, мен сенга кимман ўзи? Ҳеч бизни ҳам ўйлайсанми? Сен бораётган жойда уруш бораяпти. Демак, сен урушга кетаяпсан…
Аёл йиғлайди-сиқтайди. Эркак унинг ўзига келишини хотиржам кузатади. Хотини ўзини босиб олиб, гапдан тўхтагач, жиддий тарзда шундай дейди:
– Мен ҳарбийман. Топшириқни бажариш – менинг бурчим. Ахир, қасам ичганман…
Бироз тин олгач, давом этади:
–Шундай касб бор – буни Ватанга хизмат, дейишади.
Аёл бу сафар жазавага тушмайди, хомуш ва ўйчан ҳолда, паст овозда:
– Сен ўлиб қолсанг, кейин биз нима қиламиз! – дейди.
Йигит “Нарсаларимни тайёрлаб қўй, тонгда учаман” дейди-ю ётоқхонага кириб кетади.
…Кунлардан бир кун тунда уй телефони қаттиқ ва узлуксиз жиринглайди. Аёл шошиб трубкани кўтаради ва ўзини таништирган армия қўмондонининг “Эрингиз навбатдаги ҳарбий операцияни бажараётган пайтда қаҳрамонларча ҳалок бўлди! Эртага олиб бораяпмиз…” деган гапини эшитади.
Офицернинг тобути тантанали равишда кутиб олинади. Гулларга бурканган тобут тепасида нутқ сўзлаган армия қўмондони йигитга вафотидан сўнг “Миллат қаҳрамони” унвони берилганини таъкидлаб, унвон гувоҳномаси ва “Олтин юлдуз”ни унинг рафиқасига топширади.
Маросимда қатнашаётган аёл “Олтин юлдуз” нишонини кўзида ёш билан қабул қилиб оларкан, кўз қири билан ўғлини ахтаради.Ўғил – тўрт-беш ёшлардаги бола отасининг тобути олдига ҳарбийчасига қадам ташлаб боради ва қўлини пешонасига тираб, ҳарбийчасига салом беради ва кўзида жиққа ёш билан дадил туриб, дейди:
– Мен ҳам катта бўлсам, албатта, ҳарбий бўламан! Дада, Сиз каби Ватанимизга хизмат қиламан!
Негадир шу кадрларни кўрарканман, баданим жимирлаб кетди, кўзларимга ёш келди. Турмуш ташвишлари, кундалик юмушлар билан бўлиб, эсимдан чиқай деб қолган муқаддас туйғулар қайтгандек бўлди.
Шу ерда кино тугайди. Ниҳоятда маҳорат билан олинган, таъсирли лавҳаларга бой, ватанпарварликка даъват этувчи фильм экан. Режиссёрнинг топқирлигига тан бердим.
Ватан ҳамма жойда, дунёнинг ҳар буржида Ватан. Ватанга муҳаббат туйғуси барча халқлар, миллат ва элатларга хос. Бу туйғу худди онага, аёлга муҳаббат каби қадимий, ҳаммага, ҳар биримизга қадрдон, азиз.
Ўзбекистон тинч ривожланаётган, ўз тараққиёт йўлидан собит бораётган давлат. Лекин бу тинчлик ва осойишталикка қанчадан-қанча Ватан хизматчилари, йигит-қизларимизнинг матонатли меҳнати, фидойилиги ва юртга меҳр-муҳаббати, садоқати туфайли эришилаётганини ҳамиша ҳам ҳис қилавермаймиз. Шу юрт тинч, эл фаровон бўлсин, деб кимлардир кечаю кундуз тиним билмай ишлаётганини ҳамиша ҳам билавермаймиз, қадрламаймиз.
Бугун юртимизда Ватан ҳимоячилари куни. Мустақил Ўзбекистон Қуролли Кучлари ташкил топганига 31 йил тўлди.
Биз иссиқ уйимизда тинч ва хотиржам фарзандлар қуршовида ўтирган, дам олаётган пайтимизда кимдир чегараларимизда қўлида қурол билан ҳушёр турибди. Юрт хавфсизлиги, омонлиги учун оромидан, керак бўлса, жонидан кечмоқда. Бугун уларнинг байрами.
Мен Ватан ҳимоячилари рўйхатига шу қаҳратон совуқ кунларда кўчаларимизни тозалаётган ободончилик хизмати ходимларини, байрам демасдан, дам олиш куни демасдан ўз бурчини бажараётган шифокорларни, кечаю кундуз тинмай халқимизнинг осойишталигини таъминлаётган Ички ишлар, Йўл-патруль хизматлари, энергия тизими ходимларини, ўт ўчирувчиларни, Тошкент шаҳридаги тўйхоналарда текинга аҳолига ош тарқатаётган ҳомийларни, қўйингки, шу Ватан янада обод ва кўркам, қудратли бўлсин, деб оромидан кечиб, елиб-югуриб юрган барча давлат хизматчиларини қўшгим келади… Халқ хизматида асло чарчаманглар. Байрам муборак бўлсин, азиз юртдошлар!
Шундай қутлуғ дақиқаларда улуғ шоиримизнинг қуйидаги ўлмас мисралари хаёлга келади:
Завол кўрма ҳеч қачон, ўлкам,
Завол билмас шу ёшинг билан.
Музаффар бўл, ғолиб бўл, ўктам,
Дўсту ёринг, қардошинг билан.
Асрларнинг силсиласида
Боқий тургай кошонанг сенинг.
Улуғ башар оиласида
Мангу ёруғ пешоанг сенинг.
Мангу ёруғ масканим маним.
Ўзбекистон, Ватаним маним.
Абдужалол Тайпатов, ЎзА