Қорақалпоғистон деҳқончилик илмий-тадқиқот институтида яратилган қишлоқ хўжалиги экинлари навларини амалиётга жорий этиш ва агротехник тадбирларга тайёргарлик кўриш борасида бир қатор ишлар олиб борилмоқда.
–Олим ва мутахассислар томонидан умумий қиймати 8,6 миллиард сўмлик 5 та амалий, 1 та инновацион лойиҳа бўйича илмий-тадқиқот ишлари амалга оширилмоқда, – дейди институт директори, қишлоқ хўжалиги фанлари номзоди, катта илмий ходим Бекмурат Турдишев. – Олиб борилган илмий тадқиқот ишларининг натижалари бўйича ғўзанинг “Чимбой-5018”, “КК-3535” ва “Чимбой-5060”, кузги буғдойнинг “Арал” ва “Чимбой”, кунгабоқарнинг “КК-60”, “КК-28” ва “КК-50”, Африка тариғининг “G-6”, судан ўтининг “Чимбайская”, “Юбилейная”, “Чимбайская-8” ва “Чимбайская-12”, беданинг “Қорақалпоқ-15” навлари яратилиб, давлат реестрига киритилди. Ҳозирги вақтда ушбу навлардан юқори авлодли уруғлик етиштириш бўйича илмий ишлар амалга оширилмоқда.
Шунингдек, баҳорги буғдойнинг “Семурғ” ва “Саратов-29” навларининг, маҳаллий оқ жўхори, маккажўхори ва арпа навларини Оролбўйи тупроқ иқлим шароитига мослаштириш, уларни етиштиришнинг илмий асосланган ресурс тежамкор агротехнологияларини ишлаб чиқиш ҳамда бирламчи уруғчилигини ташкил этиб, юқори авлодли уруғликларни етиштириш бўйича тадқиқот ишлари олиб борилмоқда. Шунинг билан бирга институт селекционер олимлари томонидан хорижий ва республика илмий-тадқиқот муассасалари билан ҳамкорликда ҳар хил қишлоқ хўжалик экинларининг 200 дан ортиқ хорижий ва маҳаллий коллекцион нав ҳамда дурагай намуналари олиб келиниб, ҳудудга мослашган янги навларни яратиш бўйича тадқиқот ишлари ўтказилмоқда.
Ҳозирги вақтда институтда янги яратилган ва маҳаллий навларнинг бирламчи уруғчилигини ташкил этиш натижасида жами 15,6 тоннадан ортиқ юқори авлодли уруғлик захираси яратилди. Институтнинг “Қишлоқ хўжалигини механизациялаштириш” лабораторияси олимлари томонидан “Ғўза уруғларини сифатли қаторлаб экадиган комбинациялашган агрегат” ишлаб чиқилган ва ишланма учун фойдали модель патенти олинди ҳамда келгусида ушбу мосламани қишлоқ хўжалигига кенг жорий этиш режалаштирилган.
Довуд АБИБУЛЛАЕВ, ЎзА мухбири