Prezident Shavkat Mirziyoev 23-dekabr kúni Qaraqalpaqstan Respublikasında qosımsha imkaniyatlardı iske qosıw, investiciyanı kóbeytiw hám xalıqtıń bántligin arttırıw boyınsha 2025-jıldaǵı tiykarǵı wazıypalar boyınsha májilis ótkerdi.

Bıyıl Qaraqalpaqstan ushın bereketli keldi, dep aytıw múmkin. Jańa sanaat kárxanaları, turizm dárgayları, energetika quwatlıqları, IT-park iske qosıldı.

Qaraqalpaqstandı Xorezm menen baylanıstıratuǵın 423 metrli jańa avtomobil hám temir jol kópiri ashıldı. Bul arqalı júk hám jolawshı tasıw aralıǵı 180 kilometrge qısqardı.
323 million dollar esabınan jańadan qurılǵan «Qońırat-Beynew» avtomobil jolınıń 240 kilometr bólegi paydalanıwǵa tapsırıldı. Usınıń ózi tranzit hám basqa da xızmetler kóleminiń jılına 200 million dollarǵa artıwına tiykar jaratadı. Jaqında 196 kilometrlik «Miskin-Nókis» temir jolın elektrlestiriw jumısları da baslanadı.
Aymaqta sanaat, isbilermenlik hám infrastruktura tarawlarında 50 den artıq jeńillikler berilgen. Atap aytqanda, investiciyalıq joybarlar ushın tikkeley jer ajıratıw huqıqı tek ǵana Qaraqalpaqstanda engizilgen.
Ózbekstan Prezidentiniń isbilermenler menen ashıqtan-ashıq sóylesiwi bıyıl Nókiste ótkerilip, aymaqtıń imkaniyatı kórsetip berildi. Sırt el investorları hám qánigeleri de sol jerde dáramat tabıw ushın úlken imkaniyatlar payda bolǵanın aytpaqta.
Máselen, házirgi ekonomikalıq imkaniyat kompleksli tallanıp, awıl xojalıǵı, turizm hám xızmetler tarawında 2,5 milliard dollarlıq imkaniyatlar anıqlanǵan.
Házir 87 mıń gektar paxtadan ortasha 28 centner zúráát alınbaqta, 10 rayonda rentabellik tómen. Еkspertler bunday kem zúráátli paxta maydanların qısqartıp, ornına sharwa ushın ot-shóp hám gúnji egiwdi usınıs etpekte. Azıq-awqatqa qolaylı eginler esabınan 6,5 trillion sumlıq gósh hám sút jetistiriw, gúnjiden eksporttı 500 million dollarǵa kóbeytiw múmkin ekenligi esap-sanaq etilgen. Bul arqalı suw da únemlenedi.
Sonday-aq, Moynaqtıń ózinde keminde 1 milliard dollarlıq turizm joybarları ushın imkaniyat bar. Bir pútin komplekslerdi iske qosıp, 1 million turistke xızmet kórsetiw hám 5 mıń xalıqtı dáramatlı etiw múmkin.
Еtno hám ekoturizm boyınsha da imkaniyatlar tolıq iske qosılmay tur. Savickiy muzeyi, «Shılpıq» esteligi, Ayaz qala, Topıraq qala sıyaqlı 200 den aslam dıqqatqa ılayıq orınlar bar. Bul da 3 million turistti tartıp, bir neshe kún aylandırıw ushın baǵdarlama bola aladı.
Usınday imkaniyatları bolǵan respublikanıń juwapkerleri, rayon hákimleri wazıypasına jeke juwapkershiligin arttırıwı zárúr ekenligi kórsetip ótildi. Isbilermenlerge aymaq imkaniyatın kórsetip, joybar usınıs etiw, bizneske járdemshi bolıw kerek. Áne, sonda, jańadan-jańa jumıs orınları, qosımsha qun hám eksport boladı, adamlardıń dáramatı kóbeyedi.
Májiliste Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesi Baslıǵı usınday imkaniyatlardı iske qosıw, investiciya hám jumıs orınların kóbeytiw boyınsha rejelerin tanıstırdı.
Mámleketimiz basshısı olardıń quramına itibar qarattı. Atap aytqanda, kelesi jıl ushın rejelestirilgen 3,1 milliard investiciyanıń tek ǵana 500 million dolları aymaqlıq joybarlarǵa tuwra keledi.
Sonıń ushın rayonlardaǵı hámme imkaniyatlardı jumsap, bul kórsetkishti kóbeytiw kerek ekenligi atap ótildi. Bul ushın qosımsha 1 milliard dollarlıq aymaqlıq joybarlar qáliplestirilip, 120 kárxana iske qosıladı. Еksport muǵdarı 500 million dollarǵa jetkeriledi.
85 iri kárxana tolıq quwatlılıqqa alıp shıǵıladı. Sonday-aq, jańa kárxanalar, sawda hám servis maydanları shólkemlestirilip, 150 mıń adamnıń bántligi támiyinlenedi. Nátiyjede jumıssızlıq dárejesi 5,4 procentke túsedi. 20 mıń járdemge mútáj shańaraqqa dáramat deregi jaratılıp, kámbaǵallıqtı 7,6 procentke azaytıw ilajları kóriledi.
Házirgi kúnde Qaraqalpaqstanda 1 gigavattlı samal elektr stanciyası qurılmaqta. Jámi 9,3 gigavattlı sonday stanciyalar qurıw boyınsha joybarlar baslanbaqta. Bul – jılına 33 milliard kilovatt saat elektr energiyası, degeni. Tábiyǵıy gaz boyınsha da qolaylıq kópSonıń ushın metallurgiya, ximiya, qurılıs materialları sıyaqlı tarmaqlardaǵı kóp energiya talap etetuǵın iri joybarlardı Qaraqalpaqstanda jaylastırıw zárúr ekenligi kórsetip ótildi.
Awıl xojalıǵında da nátiyjelilikti arttırıw zárúr. Suwǵarılatuǵın jerlerde jámi 3 mıń gektar sanaatlasqan baǵ hám júzim atızları jaratıladı. 31 mıń gektarda gúnji, 22 mıń gektarda másh egip, eksportqa baǵdarlanadı. 30 mıń gektarda boyan tamır egiw boyınsha úsh jıllıq baǵdarlama islep shıǵıladı.
Bular Qaraqalpaqstandaǵı imkaniyatlardıń ayırımları. Olardı nátiyjeli iske qosıw aymaqtıń jedel rawajlanıwın támiyinleydi.
Sonıń ushın Qaraqalpaqstanda 3 tiykarǵı baǵdardı – awıl xojalıǵı, sanaat hám turizmdi rawajlandırıw boyınsha joybarlaw ofisi shólkemlestiriledi. Bul struktura hár bir rayonnıń ósiw noqatların tallap, qanday eginlerdi jetistiriw, jerden dáramattı kóbeytiwge járdem beredi. Shiyki zat hám awıl xojalıǵı ónimlerin qayta islew boyınsha joybarlar tayarlap, hákimlerge jetkeredi. Jańa turizm baǵdarların ashıw hám olarǵa infrastruktura alıp barıw boyınsha usınıslar islep shıǵadı.
Juwapkerlerge investiciyalıq joybarlardıń barısı, bántlik hám eksport rejeleri támiyinleniwin óz aldına qadaǵalaw boyınsha kórsetpeler berildi. Abıraylı sırt el ekspertlerin tartıp, hár bir rayondı rawajlandırıw strategiyasın islep shıǵıw tapsırıldı.

ÓzA