Бугунги тез ўзгараётган глобаллашув даврида хавфсизлик тушунчаси ўзининг анъанавий чегараларидан чиқиб, кенг қамровли ва комплекс категорияга айланди. Агар илгари ушбу соҳа асосан давлатнинг ҳарбий қудрати, ҳудудий яхлитлиги ва ташқи таҳдидлардан ҳимояланиши билан ифодаланган бўлса, ҳозирда бу концепция иқтисодий, ижтимоий, ахборот, экологик ва гуманитар жиҳатларни қамраб олмоқда. Глобал иқлим ўзгариши, рақамлашув жараёнлари, халқаро таъминот занжирларидаги беқарорлик ва геосиёсий кескинликлар хавфсизлик масаласига мутлақо янгича, инсон манфаатлари устувор бўлган ёндашувни тақозо этмоқда.

Рақамлашув жараёнларининг чуқурлашуви киберхавфсизликни миллий хавфсизликнинг ажралмас қисмига айлантирди. Давлат бошқаруви, молия ва ижтимоий соҳаларнинг рақамли платформаларга кўчиши кибертаҳдидлар кўламини кенгайтириб, уларни нафақат иқтисодий, балки сиёсий танглик келтириб чиқарувчи омилга айлантирди. Шу боис ахборот маконидаги хавфсизлик фақат техник чоралар билан эмас, балки мустаҳкам ҳуқуқий база ва аҳолининг рақамли маданиятини юксалтириш орқали таъминланиши зарур.

Шу билан бирга ресурс хавфсизлиги, хусусан, озиқ-овқат ва сув барқарорлиги жамият осойишталигининг стратегик асоси бўлиб қолмоқда. Иқлим ўзгариши ва сув ресурсларининг камайиши шароитида қишлоқ хўжалигига инновацияларни жорий этиш ҳамда трансчегаравий сув ресурсларидан оқилона фойдаланиш минтақавий барқарорликнинг асосий шартидир. Бу жараён энергетика хавфсизлиги билан ҳам узвий боғлиқ бўлиб, қайта тикланувчи энергия манбалари ва «яшил» технологияларга ўтиш давлатнинг иқтисодий мустақиллигини мустаҳкамлашга хизмат қилади.

Хулоса ўрнида айтиш мумкинки, замонавий хавфсизлик тизими ҳарбий мудофаа қобилиятини ижтимоий-иқтисодий барқарорлик билан уйғунлаштирган ҳолда комплекс ёндашувни талаб этади. Бугунги кунда хавфсизлик нафақат давлат сарҳадларини қўриқлаш, балки аҳоли саломатлиги, ижтимоий адолат ва экологик мувозанатни таъминлаш орқали барқарор келажакни кафолатлаш демакдир. Хавфсизлик тушунчасининг бундай эволюцияси давлат ва жамият институтларидан доимий ҳушёрлик, илмий прогнозлаш ва халқаро ҳамкорликни янада кучайтиришни талаб этмоқда.

Мусулмон Зиё тайёрлади, ЎзА