Ҳомиладорлик ва туғиш нафақаларини тартибга солиш аҳолини ижтимоий ҳимоя қилиш тизимининг муҳим йўналишларидан бири ҳисобланади. Ушбу нафақалар оналикни қўллаб-қувватлаш, аёллар ва болалар саломатлигини муҳофаза қилиш, шунингдек, оилаларнинг ижтимоий-иқтисодий барқарорлигини таъминлашга хизмат қилади.

Ҳукуматнинг жорий йил 17 декабрдаги тегишли қарори билан “Давлат ижтимоий суғуртаси доирасида вақтинча меҳнатга лаёқатсизлик ҳамда ҳомиладорлик ва туғиш нафақаларини тайинлаш ҳамда тўлаш тартиби тўғрисида”ги низом тасдиқланди.

Низомга кўра, суғурта ҳодисалари юзага келганда суғурталанган шахсларга 2026 йил 1 январдан ҳомиладорлик ва туғиш нафақаси,  2026 йил 1 июлдан вақтинча меҳнатга лаёқатсизлик нафақаси каби тўловлар тўланади.

Суғурталанган шахсларга суғурта ҳодисаси юзага келганда давлат ижтимоий суғуртаси бўйича тўловларни олиш ҳуқуқи суғурталанган шахслар иш берувчи билан меҳнат муносабатларида бўлган даврда,  юридик ёки жисмоний шахслар билан тузилган фуқаролик-ҳуқуқий хусусиятга эга шартномалар асосида хизмат кўрсатаётган даврда ҳамда қонунчиликда белгиланган тартибда бошқа расмий фаолият билан банд бўлган даврда, шунингдек, ҳомиладорлик ва туғиш нафақасини олиш учун камида 10 ой, вақтинча меҳнатга лаёқатсизлик нафақасини олиш учун камида 6 ой суғурта стажи мавжуд бўлса тайинланади.

Вақтинча меҳнатга лаёқатсизлик нафақаси бўйича тўловлар меҳнатга лаёқатсизлик варақасида кўрсатилган барча давр учун, бироқ 1 календарь йил давомида 182 календарь кундан ошмаган қисми учун амалга оширилади.

Ҳомиладорлик ва туғиш бўйича нафақа миқдорини ҳисоблашда суғурталанган шахснинг суғурта стажига мутаносиб равишда ўртача ойлик иш ҳақига қуйидаги стаж коэффициенти қўлланилади:

➖ 10 ойдан 24 ойгача (24-ой ҳам киради) суғурта стажига эга бўлганда – 75 фоиз;

➖ 25 ойдан 60 ойгача (60-ой ҳам киради) суғурта стажига эга бўлганда – 85 фоиз;

➖ 61 ва ундан ортиқ ой суғурта стажига эга бўлганда – 100 фоиз.

Суғурталанган шахсларга тайинланган давлат ижтимоий суғуртаси бўйича тўловларни тўлаш молиявий агент томонидан амалга оширилади.

Муҳайё Тошқораева, ЎзА