Huqıqbuzarlıqlardıń aldın alıw tiykarǵı wazıypa

Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń 2025-jıl 3-yanvarda «2025-jılı respublika máhállelerinde qáwipsiz ortalıqtı jaratıw hám huqıqbuzarlıqlardıń erte aldın alıw sistemasınıń nátiyjeliligin jáne de arttırıw boyınsha ilajlar haqqında»ǵı qarar qabıl etildi.
Usı qarar menen Ózbekstan Respublikasınıń «Huqıqbuzarlıqlar profilaktikası haqqında»ǵı nızamı hám Ózbekstan Respublikası Jámiyetlik qáwipsizlik koncepciyası belgilendi.
Nátiyjede juwapker uyımlar, mákemeler ushın 2025-jılı «Hár bir máhállede huqıqbuzarlıqlardıń erte aldın alıw» tiykarǵı wazıypa sıpatında atap ótildi.
Sonday-aq, 2025-jılı respublika máhállelerinde qáwipsiz otalıq jaratıw hám huqıqbuzarlıqlardıń erte aldın alıw boyınsha mánzilli ilajlar baǵdarlaması, kriminogen jaǵdaydı turaqlastırıw hám wálayat, rayon (qala) hám máhálle dárejesinde huqıqbuzarlıqlardıń erte aldın alıw profilaktikasın támiyinlew boyınsha mánzilli ilajlardıń úlgi «jol kartası» tastıyıqlandı.
Bunnan tısqarı, «jol kartaları»nıń orınlanıwın sistemalı qadaǵalap barıw maqsetinde Bas prokuratura janında 2025-jıl dawamında turaqlı jumıs isleytuǵın Respublikalıq uyımlararalıq muwapıqlastırıw jumısshı toparı dúzildi.
Ózbekstan Respublikası Bas prokuraturası Huqıqbuzarlıqlar profilaktikası hám jınayatshılıqqa qarsı gúresiw boyınsha respublikalıq uyımlararalıq komissiyanıń birden-bir muwapıqlastırıwshı uyım etip belgilengen.
Huqıqbuzarlıqlardıń payda bolıwı nátiyjesinde shaxs, jámiyet hám mámleketke zıyan jetkerilip, usı zıyanlı element, fizikalıq yaki ruwxıy kórinislerde bolıwı múmkin.
Ózbekstan Respublikasınıń «Huqıqbuzarlıqlar profilaktikası haqqında»ǵı nızamnıń 3-statyasında tiykarǵı túsinikler keltirilgen bolıp, huqıqbuzarlıq- payda bolǵanı ushın hákimshilik yaki jınayıy juwapkershilik názerde tutılǵan ayıplı huqıqqa qarsı qılmıs (háreket yaki háreketsizlik) sıpatında sıpatlanadı.
Prokuratura uyımları huqıqbuzarlıqlar profilaktikasın tikkeley ámelge asırıwshı hám onda qatnasıwshı basqa uyımlar hám mákemeler menen óz-ara birge islesedi.
Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń 2017-jıl 18-apreldegi «Sociallıq-ekonomikalıq reformalardı ámelge asırıw, mámleketti modernizaciyalaw, insan huqıqları hám erkinlikleriniń isenimli qorǵalıwın támiyinlewde prokuratura uyımlarınıń roin kúsheytiw haqqında»ǵı pármanında jámiyette nızamshılıqtı bekkemlew, demokratiyalıq, sociallıq-ekonomikalıq reformalardı júzege shıǵarıwǵa, insan huqıqları menen erkinliklerin isenimli qorǵawǵa qaratılǵan nızamlardıń sózsiz orınlanıwı ústinen qadaǵalawdı ámelge asırıw arqalı «Xalıq máplerine xızmet etiw» prokuratura uyımlarınıń tiykarǵı wazıypası etip belgilendi.
Onda profilaktika, ásirese jas óspirimler hám jaslar arasındaǵı ilajlardıń tásirsheńligi, huqıqbuzarlıqlar payda bolıwınıń sebep hám sharayatların óz waqtında anıqlaw, saplastırıwǵa ayrıqsha itibar qaratılıwı kerek.
Huqıqbuzarlıqlardıń erte aldın alıw ushın barlıq huqıq qorǵaw uyımlarınıń imkaniyatları hám qurallarınan keńnen paydalanıw áhmiyetli. Sonıń ishinde, huqıqbuzarlıqlardıń aldın alıw hám profilaktika islew jumısınıń tiykarǵı baǵdarların belgilep alıw, nátiyjeli jumıs boyınsha birden-bir metodikalıq usınıslardı islep shıǵıw oǵada áhmiyetli.
Bul bolsa ilajlardıń orınlanıwı nátiyjeliligin jáne de arttırıwǵa xızmet etedi.
ÓzA