Тебинбулоқ конини ўзлаштириш мамлакатимизни дунёдаги йирик металл ишлаб чиқарувчилардан бирига айлантиради

Муносабат 
Ўзбекистон бой тоғ-кон саноатига, қулай инфратузилмага эга. Кўплаб конлар очиқ ҳолда ўзлаштирилиши мумкин. Фойдали компонентларни юқори сифатда чиқариб олиш имконини берадиган минерал хомашёларни қайта ишлаш технологиялари мавжуд.
Жумладан, Қорақалпоғистон кўплаб турдаги фойдали қазилмаларга бойлиги сабабли ҳудудда саноатнинг мутлақо янги тармоқлари пайдо бўлмоқда. Президентимиз Шавкат Мирзиёевнинг куни кеча Қорақалпоғистонга ташрифи чоғида маълум қилинганидек, Тебинбулоқ кони негизида кон-металлургия комплекси қурилиши ҳам иқтисодий, ҳам ижтимоий жиҳатдан долзарб аҳамият касб этади.
Мазкур руда конларининг прогноз кўрсаткичлари 4,3 миллиард тоннагача бўлган рудани ташкил этади.
Тебинбулоқ конининг ишга туширилиши руда бўйича ички истеъмолни тўла қоплабгина қолмай, ушбу металлни экспорт қилиш ҳам мумкин бўлади. Тебинбулоқ конида металл таркиби 16-18 фоизни ташкил этади. Бироқ унинг Р1+Р2 тоифаси бўйича захиралари 3500,0 миллион тоннадан 4300,0 миллион тоннагача деб баҳоланмоқда. Бу мазкур металлни кўп ҳажмда ишлаб чиқариш имконини беради.
Мутахассислар фикри Тебинбулоқ кони негизида кенг турдаги қурилиш материалларини ишлаб чиқарадиган корхонани ташкил этиш бўйича келгуси ишланмаларнинг истиқболли эканини англатади.
Ўзбекистон ҳудудидаги йирик темир рудаси объекти бўлган Тебинбулоқ конининг қулай иқтисодий шароити (коннинг очиқ ўзлаштирилиши, темир йўл, маагистраль газ, сув қувурлари, электр узатиш линияларининг яқинлиги, инсон ресурсларининг мавжудлиги) ҳисобга олинганда, унга Қорақалпоғистонда темир ва қурилиш материалларини ишлаб чиқариш хомашё базаси, деб қараш мумкин.
Бу ерда рудани бойитиш ва металл концентратини ишлаб чиқариш бўйича корхона ташкил этишдан ташқари “Ўзметкомбинат” сингари қувватли металлургия комбинатини барпо этиш ҳам мумкин. Негаки, ҳисоб-китоблар бундай корхоналар даромадли бўлишини кўрсатмоқда.
Демак, Тебинбулоқ конидаги бой захирани ҳисобга олган ҳолда бу ерда яна қўшимча фабрикаларни қуриш мақсадга мувофиқ.
Ишонч билан айтиш мумкинки, Тебинбулоқ конини ўзлаштириш ҳам ушбу ҳудудни, ҳам мамлакатимизни дунёдаги йирик металл ишлаб чиқарувчилардан бирига айлантиради.
Нагмет Аимбетов,
Ўзбекистон Республикаси Фанлар академиясининг
Қорақалпоғистон бўлими раиси, академик

 

ЎзА