Олий Мажлис Қонунчилик палатасининг мажлисида “Лицензиялаш, рухсат бериш ва хабардор қилиш тартиб-таомиллари тўғрисида”ги Ўзбекистон Республикаси Қонунига божхона брокери ва халқаро курьерлик жўнатмаларини етказиб бериш фаолиятини такомиллаштиришга қаратилган қўшимчалар киритиш ҳақида”ги қонун лойиҳаси биринчи ўқишда кўриб чиқилди.
Қайд этилганидек, мамлакатимизда божхона маъмуриятчилигини янги босқичга олиб чиқиш, божхона ва юк операцияларини рақамли трансформация қилиш орқали инсон омилини кескин қисқартиришга қаратилган тизимли ишлар амалга оширилмоқда.
Шу билан бирга, бугунги кунда божхона брокерлари фаолияти йўналишида айрим муаммоли ҳолатлар кузатилмоқда. Хусусан, декларациялаш бўйича хизмат кўрсатиш бозорида нақд пул олиш орқали “қора брокерлар” сони ортиб, ушбу фаолият йўналишида яширин иқтисодиёт улуши тобора ортиб бормоқда. Ташқи иқтисодий фаолият иштирокчиси билан декларацияловчи шахс ўртасида шартнома имзоланмаслиги ва солиқ органларида ҳисобга олинмаслиги ҳам уларнинг фаолиятида муаммоли вазиятлар келиб чиқишига сабаб бўлмоқда.
Шунингдек, ташқи иқтисодий фаолият иштирокчиси номидан божхона юк декларациясини тўлдириб, божхона органларига тақдим этилган декларацияда аниқланган хато ва камчиликлар бўйича ташқи иқтисодий фаолият иштирокчисини жавобгарликка тортишда ҳам муаммоли ҳолатлар учрамоқда. Масалан, амалиётда божхона юк декларациясини бошқа шахс тўлдиради, лекин декларациянинг жавобгар шахс графасида ташқи иқтисодий фаолият иштирокчисининг номи кўрсатилади ва декларация унинг калити билан тасдиқланади. Натижада ташқи иқтисодий фаолият иштирокчиси ўзи билмаган ҳолда бошқа шахс томонидан йўл қўйилган хатолик учун жавобгар бўлиб қолмоқда.
Қонун лойиҳаси билан “Лицензиялаш, рухсат бериш ва хабардор қилиш тартиб-таомиллари тўғрисида”ги қонунга божхона брокери ва халқаро курьерлик жўнатмаларини етказиб бериш фаолиятларини ваколатли органни хабардор этиш асосида ташкил этиш, божхона брокери ва халқаро курьерлик жўнатмаларини етказиб бериш фаолиятларини ваколатли органни хабардор этмасдан бошлаганлик учун жавобгарлик чораларини белгилашни назарда тутувчи қўшимчалар киритиш назарда тутилмоқда.
Қонун лойиҳаси бўйича батафсил маълумот берган Божхона қўмитаси раиси ўринбосари О.Чориевнинг қайд этишича, мазкур қонун лойиҳасининг қабул қилиниши халқаро курьерлик жўнатмаларини етказиб бериш ва божхона брокери сифатида фаолиятни амалга оширишда мавжуд қоидабузарликларнинг олдини олишга хизмат қилади.
Қизғин баҳс-мунозаралардан сўнг қонун лойиҳаси қабул қилинди.
Муҳтарама Комилова, ЎзА