Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń Pármanı

Mámleketimizde konstituciyalıq qadaǵalaw nátiyjeliligin jańa basqıshqa alıp shıǵıw, Konstituciyalıq sud jumısın basqıshpa-basqısh sanlastırıw, konstituciyalıq ádil sudlawǵa erisiw kepilliklerin kúsheytiw hám Konstituciyalıq sudtıń nızam ústinligin támiyinlewdegi rolin jáne de arttırıw maqsetinde, sonday-aq, “Ózbekstan – 2030” strategiyasınıń maqset hám wazıypalarına muwapıq qarar etemen:
I. Maqsetler
Tómendegiler Konstituciyalıq sud jumısın jetilistiriwdiń tiykarǵı maqsetleri etip belgilensin:
(a) puqaralar hám yuridikalıq táreplerdiń konstituciyalıq ádil sudlawǵa erisiw, olardıń buzılǵan konstituciyalıq huqıq hám erkinliklerin tiklew imkaniyatların keńeytiw;
(b) puqaralar hám yuridikalıq táreplerdiń múrájatların (shaǵımların) kórip shıǵıw tártip-qaǵıydaların ápiwayılastırıw, artıqsha byurokratiyalıq tosqınlıqlar hám áweregershiliklerdi saplastırıw;
(v) Konstituciyalıq sud wákilliklerin keńeytiw arqalı atqarıwshı hákimiyat uyımlarınıń jumısı ústinen tásirsheń konstituciyalıq qadaǵalaw ornatıw;
(g) konstituciyalıq sud islerin júrgiziw processlerin tolıq sanlastırıw arqalı Konstituciyalıq sud jumısında ashıq-aydınlıqtı arttırıw.
II. Konstituciyalıq sud jumısınıń nátiyjeliligin arttırıw
2. Konstituciyalıq sudtıń mámlekettegi konstituciyalıq nızamlılıqtıń jaǵdayı haqqındaǵı málimlemesinde (keyingi orınlarda – Málimleme) atap ótiletuǵın usınıs hám usınıslardı ámeliyatqa engiziwdiń nátiyjeliligin arttırıwǵa baylanıslı Oliy Majlis palataları hám Konstituciyalıq sudtıń tómendegi usınısları maqullansın:
(a) Málimlemede atap ótilgen usınıslardı kórip shıǵıw nátiyjeleri boyınsha ilajlar rejesin Oliy Majlis palataları keńesleriniń birgeliktegi qararı menen tastıyıqlaw hám onıń ámelge asırılıwı ústinen qadaǵalaw ornatıw;
(b) juwapker mámleketlik uyımlar tárepinen Oliy Majlis palataları keńesleri tastıyıqlaǵan ilajlar rejesinde názerde tutılǵan tapsırmalardıń orınlanıwı boyınsha belgilengen múddetlerde Oliy Majlis palataları hám Konstituciyalıq sudqa málimleme kirgiziw.
Konstituciyalıq sudtıń múrájatlardı kórip shıǵıw tártibin bunnan bılay da jetilistiriw boyınsha tómendegilerdi názerde tutatuǵın usınısına kelisim berilsin:
(a) Konstituciyalıq sudqa tikkeley múrájat etiw huqıqı subekti bolmaǵan puqara yamasa yuridikalıq shaxs tárepinen Konstituciyalıq sudqa tiyisli másele boyınsha jiberilgen múrájattı Konstituciyalıq sudqa múrájat etiw huqıqına iye bolǵan subektke jiberiw;
(b) Konstituciyalıq sudqa múrájat etiw huqıqına iye bolǵan subekt tárepinen puqara yamasa yuridikalıq táreptiń múrájatındaǵı másele Konstituciyalıq sudqa kirgizilmegen jaǵdaylarda avtorǵa onıń múrájatındaǵı máseleni Konstituciyalıq sudqa kirgiziwge tiykar joq ekenligin túsindirgen halda xabar beriw hám Konstituciyalıq sudqa málimleme usınıw ámeliyatın engiziw.
4. Konstituciyalıq sud (M.Abdusalomov) mápdar ministrlikler hám uyımlar menen birgelikte 2026-jıl 1-iyunǵa shekem puqaralar hám yuridikalıq táreplerdiń Konstituciyalıq sudqa múrájat etiw imkaniyatların keńeytiw maqsetinde puqaralar hám yuridikalıq táreplerdiń shaǵımların qabıl etiw hám kórip shıǵıw, konstituciyalıq sud jumısların júrgiziw, juwmaq hám qararlardı qabıl etiw sıyaqlı processuallıq máselelerdi óz ishine alǵan konstituciyalıq sud jumısların júrgiziwdi tártipke salıwshı konstituciyalıq nızam joybarın kirgizsin.
5. Konstituciyalıq sudtıń konstituciyalıq shaǵım institutı nátiyjeliligin arttırıw hám sud qorǵawın támiyinlew baǵdarındaǵı nızamshılıqtı jetilistiriw boyınsha tómendegi usınısları maqullansın:
(a) belgili bir is boyınsha sud tárepinen qollanılǵan nızamnıń Konstituciyalıq sud tárepinen Konstituciyaǵa muwapıq emes dep tabılıwı sud hújjetin belgilengen tártipte qayta kórip shıǵıwǵa;
(b) belgili bir is boyınsha qollanılıwı kerek bolǵan normativlik huqıqıy akttiń Konstituciyaǵa muwapıqlıǵı haqqında sudlardıń baslaması menen Konstituciyalıq sudqa Joqarǵı sud tárepinen múrájat kirgiziliwi jaǵdayın sudta tiyisli jumıslar boyınsha jumıs alıp barıwdı toqtatıw ushın tiykar sıpatında belgilew.
III. Konstituciyalıq sud jumısına sanlı texnologiyalardı engiziw
6. Tómendegilerdi názerde tutatuǵın 2026-2027-jıllarda Ózbekstan Respublikası Konstituciyalıq sudınıń jumısın sanlastırıw baǵdarlaması 1-qosımshaǵa muwapıq tastıyıqlansın:
(a) sud qatnasıwshıların Konstituciyalıq sud májilisiniń waqtı hám ornı haqqında “Sud xabarshısı” elektron xızmeti hám Birden-bir interaktiv mámleketlik xızmetler portalınıń mobil qosımshası arqalı Mámleketlik byudjet esabınan elektron tárizde xabardar etiw;
(b) sud májilisleri videokonferencbaylanıs rejiminde, sonıń ishinde, mobil qosımshadan paydalanǵan halda ótkeriliwin támiyinlew;
(v) Konstituciyalıq sudtıń jumısı haqqındaǵı málimlemeniń ashıq-aydınlıǵın támiyinlew maqsetinde puqara hám yuridikalıq shaxslarǵa interaktiv xızmetler kórsetetuǵın málimleme sistemaların jaratıw;
(g) ádil sudlawdı ámelge asırıwda zárúr bolǵan maǵlıwmatlardı puqara hám yuridikalıq táreplerdi áwere etpegen halda wákillikli mámleketlik uyımlar hám shólkemlerden elektron formada alıw ámeliyatın jolǵa qoyıw;
(d) sud májilislerin audiojazıw arqalı jazıp barıw hám de sud májilisi bayanlamaların usı sistema járdeminde qáliplestiriw.
7. Ózbekstan Respublikası Konstituciyalıq sudınıń málimleme sistemasın mámleketlik uyımlar hám shólkemlerdiń málimleme sistemaları menen integraciyalaw boyınsha “jol kartası” 2-qosımshaǵa muwapıq tastıyıqlansın.
8. Konstituciyalıq sud málimleme sistemasın mámleketlik uyımlar hám shólkemlerdiń málimleme sistemaları menen belgilengen tártipte integraciyalaw arqalı fizikalıq hám yuridikalıq shaxslar haqqındaǵı maǵlıwmatlar hám basqa da hújjetler Konstituciyalıq sudtıń elektron sorawı boyınsha biypul tiykarda usınılatuǵını belgilensin.
9. 2027-jıl 1-avgusttan baslap Konstituciyalıq sud jumısına tómendegi imkaniyatlarǵa iye “E-KSUD” málimleme sisteması sınaq tárizinde engizilsin:
(a) Konstituciyalıq sudqa elektron formada múrájat etiw hám múrájatlardı kórip shıǵıw procesin onlayn baqlap barıw;
(b) puqaralar hám yuridikalıq táreplerge ádil sudlawga erisiwde qolaylıq jaratıw maqsetinde interaktiv xizmetlerdi kórsetiw;
(v) sud májilislerin tikkeley efirge beriw imkaniyatın jaratıw;
(g) mayıplıǵı bolǵan shaxslar ushın zárúr sharayatlardı jaratıw.
10. Konstituciyalıq sud jumısın sanlastırıwda:
(a) programmalıq támiynatlardı islep shıǵıwǵa baylanıslı qárejetler Mámleketlik byudjetten ajıratılǵan qarjılar sheńberinde, Sanlı texnologiyalardı rawajlandırıw qorı hám xalıqaralıq grant, donor shólkemler hám sırt elli sheriklerdiń qarjıları;
(b) zárúr kompyuter hám basqa úskenelerdi satıp alıwǵa baylanıslı ilajlardı qarjılandırıw Mámleketlik byudjetten ajıratılǵan qarjılar sheńberinde hám xalıqaralıq grant, donor shólkemler hám sırt elli sheriklerdiń qarjıları esabınan ámelge asırıladı.
11. “Mámleketlik málimleme sistemaların jaratıw hám qollap-quwatlaw boyınsha birden-bir integrator – ” UZINFOCOM ” JShJ (keyingi orınlarda – Birden-bir integrator) Konstituciyalıq sud jumısın sanlastırıw boyınsha sistema operatorı etip belgilensin hám oǵan tómendegi tiykarǵı wazıypalar júklensin:
(a) Konstituciyalıq sud iskerligi menen baylanıslı barlıq processlerdi sanlastırıw;
(b) “E-KSUD” málimleme sistemasın engiziw, basqa málimleme sistemaları menen integraciyasın ámelge asırıw jáne Konstituciyalıq sudqa bul baǵdarda hár tárepleme ámeliy járdem kórsetip barıw.
12. Tómendegilerge:
(a) Birden-bir integratorǵa Programmalıq ónimler hám málimleme texnologiyaları texnologiyalıq parkiniń rezidenti statusın saqlap qalǵan halda, burınǵısınan basqasha tárizde, sud jumısı ushın programmalıq-apparat kompleksleri, málimleme sistemaları, injenerlik infrastrukturası, sonday-aq, usı maqsetler ushın zárúr bolǵan úskeneler, komplektlewshi bólekler, texnologiyalıq hújjetler hám programmalıq támiynattı jetkerip beriw huqıqı;
(b) Konstituciyalıq sudqa:
(i) joybar hám texnikalıq hújjetlerdi tayarlaw, programmalıq-apparat kompleksleri, avtomatlastırılǵan informaciyalıq sistemalar, programmalıq ónimler hám injenerlik infrastrukturaların islep shıǵıw, sonday-aq usı maqsetler ushın zárúr úskeneler, komplektlewshi bólekler, texnologiyalıq hújjetler hám programmalıq támiynattı jetkerip beriw boyınsha Birden-bir integrator menen tikkeley shártnamalar dúziw huqıqı;
(ii) programmalıq-apparat kompleksleri, málimleme sistemaları, programmalıq ónimler hám injenerlik infrastrukturasına baylanıslı joybarlardı orınlaw sheńberinde úskeneler, komplektlewshi bólekler, texnologiyalıq hújjetler hám programmalıq támiynattı jetkerip beriw hám xızmetler kórsetiw boyınsha Birden-bir integrator menen dúzilgen shártnamalar boyınsha 30 procentke shekemgi muǵdarda aldınnan tólemdi ámelge asırıw huqıqı berilsin.
IV. Konstituciyalıq sud jumısına baylanıslı shólkemlestiriw máseleleri
Konstituciyalıq sudtıń jumısın shólkemlestiriwshilik-huqıqıy hám málimleme-tallaw jaǵınan nátiyjeli támiyinlew maqsetinde 2026-jıl 1-yanvardan qosımsha 8 shtat birligi ajıratılsın.
Konstituciyalıq sudtıń “Ózbekstan Respublikasınıń Konstituciyalıq sudı” embleması úlgisin tayarlaw hám onnan paydalanıw tártibin tastıyıqlaw haqqındaǵı usınısına kelisim berilsin.
15. Sonday tártip ornatılsın, oǵan bola:
(a) Konstituciyalıq sud apparatı baslıǵı, ekspertler toparı baslıǵı hám bólim baslıqlarına Joqarǵı sud sudyası, basqarıw xızmetkerlerine bolsa wálayat dárejesindegi ulıwma yurisdikciya sudı sudyası ushın belgilengen miynetke haqı tólew hám materiallıq xoshametlew shártleri qollanıladı;
(b) usı bánttiń “a” kishi bántindegi shártler aldın sudyalıq lawazımında islegen shaxslarǵa qollanılıp, usı shaxslardıń usı lawazımlarda islegen waqtı sudyalıq stajına qosıladı hám pensiya tayınlawda esapqa alınadı.
16. Mámleketlik byudjet qarjıları esabınan Konstituciyalıq sud xızmetkerleriniń miynetke haqı tólew fondına tómendegiler kirgizilsin:
(a) óz xızmet wazıypasın hújdanlı orınlap atırǵan hám de ayrıqsha áhmiyetli jumıslardı ámelge asırıp atırgan xizmetkerlerdi eki aylıq lawazım aylıǵı muǵdarında (ayrıqsha miynet sharayatların esapqa alǵan halda) sıylıqlaw;
(b) lawazım aylıǵınıń bir esesi muǵdarında (ayrıqsha miynet sharayatların esapqa alǵan halda) jılına bir márte materiallıq járdem pulı;
(v) lawazım aylıǵınıń 15 procenti muǵdarındaǵı (ayrıqsha miynet sharayatları, mamanlıq dárejesi hám lawazım dárejesi ushın qosımsha haqı jáne miynetti xoshametlew koefficienti esapqa alınǵan halda) materiallıq xoshametlew arnawlı qorınıń qarjıları.
17. Ministrler Kabineti 2026-jıl 1-martqa shekem Konstituciyalıq sudtı ayrıqsha imaratta jaylastırıw, onı rekonstrukciyalaw hám úskenelewdi názerde tutatuǵın Húkimet qararın qabıl etsin.
18. Ekonomika hám qarjı ministrligi (A.Xaydarov) usı Pármanǵa tiykar ajıratılıp atırǵan qosımsha shtat birliklerin qarjılandırıw ushın 2026-jıldan baslap Mámleketlik byudjet parametrlerinde zárúr qarjılardıń názerde tutılıwın támiyinlesin.
19. Ózbekstan Respublikası Prezidenti hám Húkimetiniń ayırım hújjetlerine 3-qosımshaǵa muwapıq ózgerisler kirgizilsin.
20. Konstituciyalıq sud (M.Abdusalomov) Joqarǵı sud (B.Islamov) hám basqa da mápdar uyımlar menen birgelikte úsh ay múddette nızamshılıqqa usı Pármannıń talaplarınan kelip shıǵatuǵın ózgerisler hám qosımshalar haqqında usınıslar kirgizsin.
21. Pármannıń orınlanıwın muwapıqlastırıw Ózbekstan Respublikasınıń Bas ministri A.N.Aripovqa hám Ózbekstan Respublikası Prezidenti Administraciyası basshısınıń sud sistemasın reformalaw boyınsha orınbasarı N.J.Xakimovaǵa júklensin.

Ózbekstan Respublikası Prezidenti
Sh. Mirziyoev