Ózbekstan awıl xojalıǵı xızmetkerlerine

42

Qádirli watanlaslar!

Húrmetli diyqan hám fermerler, agrar taraw jankúyerleri!
Bárinen burın, siz, ázizlerdi, óz ómirin awıl xojalıǵı tarawına baǵıshlaǵan elimizdegi barlıq ullı kásip iyelerin qutlı bayram – Awıl xojalıǵı xızmetkerleri kúni menen qızǵın qutlıqlayman.
Bul qutlı áyyyamda sizlerdiń tek ǵana awıl xojalıǵı emes, al pútkil ekonomikamızdı rawajlandırıw, xalqımızdıń abadanlıǵın arttırıw, azıq-awqat qáwipsizligin támiyinlew baǵdarındaǵı úlken xızmetlerińizdi jáne bir márte minnetdarshılıq penen atap ótemiz.
Ásirese, bıyıl, klimattıń ózgeriwi menen baylanıslı qıyınshılıqlarǵa qaramastan, agrar sektordıń rawajlanıwında sizler menen birge túpkilikli burılıs jasay aldıq.
Paxta, ǵálle hám miywe-ovoщ jetistiriw boyınsha jańa sortlardı egiw, zamanagóy agrotexnologiyalardı engiziw esabınan joqarı zúráátlilikke eristik.
Bıyıl 3 mıńnan aslam miynetkesh fermerlerimiz paxtashılıqta ónimdarlıqtı ortasha 50-60 centnerden, olardıń 1,5 mıńı bolsa 70 centnerden arttırǵanı, ǵálleshilikte bolsa 3,5 mıńnan aslam tájiriybeli fermerlerimiz ortasha 100 centnerden zúráát alǵanı, álbette, bul tarmaqlardı rawajlandırıwda jańa dáwir baslanıp atırǵanınan derek beredi.
Jáne bir itibarǵa ılayıq tárepi sonda, awıl xojalıǵında eksport potencialımız artıp barmaqta. Tek ǵana usı jıldıń ózinde miywe-ovoщlarımız jetkerip berilgen mámleketlerdiń sanı bolsa 18 ge kóbeyip, 83 ke jetti.
Álbette, mine usınday san hám kórsetkishler artında diyqan hám fermerlerimiz, klasterler, ulıwma, awıl hám suw xojalıǵı tarawında jankúyerlik kórsetip atırǵan hár bir insannıń miyneti, mártligi, pidayılıǵı jámlengen, desek, durıs boladı. Sonıń ushın da usı bayram aldınan sizler menen bıyılǵı jumısımızdı hár tárepleme dodalap, agrar tarmaq wákillerinen 110 ına mámleketimizdiń joqarı sıylıqların tapsırdıq. Mine, usınday joqarı itibar menen olardı jáne bir márte qızǵın qutlıqlayman.
Húrmetli watanlaslar!
Globallıq klimat ózgeriwi, suw tamtarıslıǵı sharayatında xalqımızdıń sapalı azıq-awqatqa bolǵan talabın támiyinlew eń tiykarǵı wazıypaǵa aylanǵan búgingi kúnde barlıq tarawda bolǵanı sıyaqlı awıl xojalıǵında da tek zamanagóy bilim hám tájiriybe, innovaciyalıq kózqaraslar tiykarında jumıs alıp barǵan jaǵdayda ǵana gózlegen iygilikli maqsetlerimizge erise alamız. Bunı diyqan hám fermerlerimiz de tereń túsinip jetpekte. Jaqında Samarqand, Jizzaq hám Sırdáryada tarawda bolıp atırǵan ózgerisler menen tanısıp, oǵan jáne bir márte isenim payda ettim.
Usı mánide, awıl xojalıǵı tarawında Jańa Ózbekstannıń strategiyalıq jolın ámelge asırıwda men bárinen burın sizlerge, agrar tarmaqta jumıs alıp barıp atırǵan 3,5 millionnan aslam watanlaslarımızǵa súyenemen. Sizler ushın jáne qanday sharayat hám imkaniyatlar jaratıw kerek bolsa, hámmesin támiyinlep beriwge tayarman.
Sebebi awıl xojalıǵınıń táǵdiri hám keleshegi – bul pútkil elimizdiń táǵdiri hám keleshegi bolıp esaplanadı.
Usı maqsette, kelesi jıldan baslap, qosımsha túrde paxta óniminiń 50 procentin óz esabınan jetistirgen fermerlerge 5 procent subsidiya, sonday-aq, salıq, lizing hám kreditten qarızı bolmaǵan fermerlerge bolsa jeńilletilgen kredit 2 procentke shekem tómenletilgen stavkada beriledi.
Awıl xojalıǵında subsidiyalardı basqarıw boyınsha jańa sistema engizilip, 6 ministrlik tárepinen berilip kelgen 53 túrdegi subsidiyalar endi tek ǵana Agrar tarawda tólemler agentligi tárepinen ámelge asırıladı. Onda subsidiyalardı ajıratıwdaǵı artıqsha byurokratiyalıq tosqınlıqlar alıp taslanadı hám fermer hám diyqanlar subsidiyalardı alıw ushın tek ǵana elektron platforma arqalı múrájat etedi.
Jáne bir imkaniyat – awıl xojalıǵında zúráátti qamsızlandırıw boyınsha jańa sistemanı jolǵa qoyamız. Endi awıl xojalıǵı ónimin qamsızlandırıwda diyqan hám fermerler qárejetleriniń 50 procentin mámleket qaplap beredi. Zúráát joǵaltıwındaǵı zıyan Awıl xojalıǵın qamsızlandırıw qorı arqalı tolıq qaplap beriledi.
Aldınǵı fermerlerdi ustaz sıpatında az ónim alıp atırǵan fermerlerge biriktirip, eki tárepke de paydalı bolatuǵın sistemanı jolǵa qoyamız. Bunnan tısqarı, “Jańa agronom” baǵdarlaması sheńberinde 180 qábiletli studentlerimizdi joqarı maman kadrlar sıpatında tayarlaymız.
Tek ǵana paxtashılıqtıń ózinde diyqan hám fermerlerdi qollap-quwatlawǵa 35 trillion sum qaratamız.
Ǵálle jetistirip atırǵan fermerlerge paxtadaǵı sıyaqlı jetistirgen óniminiń 10 procenti muǵdarında subsidiya ajıratıw sistemasın jolǵa qoyamız. Baǵshılıqta jańa baǵ hám júzim atızların shólkemlestiriw, eskilerin jańalaw boyınsha jumıslardı úsh jıllıq baǵdarlama tiykarında shólkemlestiremiz.
Bunnan bılay balıqshılıqta násildi jańalaw, nátiyjelilikti arttırıw hám ashıq-aydınlıqtı támiyinlew ushın jańa rawajlandırıw baǵdarlamasın qabıl etemiz. Onda “karp” hám “suwıq suw” balıqları násilshiligin jolǵa qoyıw boyınsha vengriyalı hám norvegiyalı sheriklerimiz benen jumıslardı baslaymız.
Shetten násilli balıqtı alıp keliw qárejetleriniń 50 procenti byudjetten qaplap beriledi.
Balıq xojalıqları inkubaciya, laboratoriya, jabıq suw aylanısı sistemaların import etiwde bajıxana bajısınan azat etiledi. Intensiv balıqshılıqtı jolǵa qoyǵan xojalıqlar ushın jer hám múlk salıqları 2 esege azaytıladı.
Awıl xojalıǵındaǵı potencialdan tolıq paydalanıw maqsetinde “ilim – bilimlendiriw – óndiris” integraciyasın támiyinleytuǵın Awıl xojalıǵı ilimleri akademiyası shólkemlestiriledi.
Mine, usınday keń kólemli wazıypalardı tabıslı orınlawda siz, ázizler belsene qatnasasız hám tarawdıń rawajlanıwın jańa basqıshqa kóteriwge múnásip úles qosasız, dep isenemen.
Sizlerdi búgingi qutlı bayram menen jáne bir márte qızǵın qutlıqlap, bársheńizge bekkem densawlıq, shańaraqlarıńızǵa tınıshlıq-amanlıq, baxıt-ıǵbal hám abadanlıq tileymen.
Usı jılı erisken úlken jetiskenlik hám tabıslarıńız dawamlı bolsın!
Miynetińizdin ráhátin kóriń, ázizlerim, qádirdanlarım!

Shavkat MIRZIYoEV,
Wzbekiston Respublikasi Prezidenti