Awıl xojalıǵın qarjılandırıw hám agrar tarawdı subsidiyalaw rejeleri kórip shıǵıldı

Prezident Shavkat Mirziyoev paxtashılıq hám ǵálleshilikti qarjılandırıwdı nátiyjeli shólkemlestiriw jáne agrar tarawda subsidiyalar ajıratıwdıń jańa sisteması boyınsha prezentaciya menen tanıstı.
Prezentaciyada usı jılı tarawǵa baǵdarlanǵan qarjı resursları hám olardıń nátiyjeleri haqqında málimleme berildi.
Atap ótilgenindey, paxtashılıq hám ǵálleshilikti qarjılandırıw, awıl xojalıǵı texnikaları menen támiyinlew hám suwdı únemleytuǵın texnologiyalardı engiziwge jámi 29 trillion sum ajıratıldı. Tarawǵa 2,35 trillion sum subsidiyalar qaratıldı.
Óz qarjısınan paxta jetistirgen xojalıqlarǵa paxta bahasınıń 10 procenti muǵdarında subsidiya ajıratılıwı nátiyjesinde 3 430 fermer hám klasterler 151 mıń gektar maydanda óz qarjısı esabınan paxta jetistirdi hám 1,9 trillion sum resurs únemlendi.
Yamasa, paxta jetistiriwge alınǵan kreditti usı jıldıń aqırına shekem tolıq qaytarǵan fermerlerge procent tóleminiń 4 procentlik punktin qaytarıp beriw imkaniyatı sebepli 9 002 fermer 2,5 trillion sum jeńilletilgen kreditlerdi múddetinen aldın qaytardı.
Kelesi jılı paxta hám ǵálle ónimi, subsidiya hám basqa da qárejetlerge jámi 34,2 trillion sum ajıratıw rejelestirilgeni, qosımsha 200 million dollar qarjı tartılıp, 800 paxta teriw mashinası satıp alınıwı málim etildi. Bul baǵdarda engiziliwi usınıs etilip atırǵan jańa qollap-quwatlaw mexanizmleri kórip shıǵıldı.
Sonıń ishinde, 2026-jılı agrotexnikalıq ilajlar, sonıń ishinde, plyonka hám iyiliwsheń qubırlar ushın qosımsha 5 trillion sum ajıratıw usınıs etildi. Zúráát jetistiriwde kredit limitiniń 50 procentine shekem paydalanılǵanda, satılǵan paxta bahasınıń 5 procenti muǵdarında subsidiya ajıratılsa, óz qarjısı hám ayırım kredit esabınan zúráát jetistiretuǵın fermerlerdiń sanı 4-4,5 mıńǵa jetetuǵını hám olardıń 2,5-3 trillion sum qarjısı únemlenetuǵını atap ótildi.
Házirgi waqıtta fermerlerge kredit ajıratıwda finanslıq turaqlı xojalıqlarǵa da, tólem tártibine ámel etpeytuǵınlarına da birdey procent stavkası qollanılmaqta. Usı múnásibet penen, fermerler arasında “intizamlı bolıw – arzan kredit” modelin qáliplestiriw ushın “A” kredit reytingine iye xojalıqlarǵa 2 procentke, “B” kategoriyadaǵılarǵa 1 procentke tómenletilgen stavkada kredit ajıratıw hám sol arqalı intizamlı fermerlerdiń kredit júgin azaytıw usınıs etildi.
Sonday-aq, óz qarjısı esabınan biyday jetistirgen fermerlerge 10 procent subsidiya ajıratıw baslaması bildirildi.
Ózbekstan Prezidentiniń usı jıl 22-noyabrdegi “Agrar tarawdı mámleket tárepinen qollap-quwatlaw sistemasın túp-tiykarınan jetilistiriw ilajları haqqında”ǵı Pármanına muwapıq agrar tarawda mámleket tárepinen qollap-quwatlaw mexanizmlerin jetilistiriw maqsetinde Awıl xojalıǵı ministrligi janında Agrar tarawda tólemler agentligi shólkemlestirildi.
Prezentaciyada agentlikke júklengen wazıypalardıń orınlanıwı qalay shólkemlestiriletuǵını kórip shıǵıldı.
Házirgi waqıtta awıl xojalıǵında 52 túrdegi subsidiya ajıratılmaqta. Jańa sistemada bul process túp-tiykarınan ápiwayılastırılıp, insan faktorı túp-tiykarınan qısqartılıp, byurokratiya azaytıladı, arzalardı kórip shıǵıw tolıq sanlastırıladı hám barlıq processler “Agroportal” arqalı ámelge asırıladı.
Bunıń ushın, “Agrosubsidiya” málimleme sistemasına 10 nan aslam ministrlik hám uyımlardıń málimleme sistemaları integraciyalanadı.
Sonıń ishinde, 2026-jıl ushın mólsherlengen 1,3 trillion sumlıq subsidiyalardı talapkerlerdiń qatnasıwı zárúr bolmaǵan halda mámleketlik uyımlar tárepinen proaktiv túrde, qalǵan subsidiyalar ayırım kelisiw, juwmaq alıw hám hújjetlerdi rásmiylestiriw basqıshların shıǵarıp taslaǵan halda ápiwayılastırılǵan tártipte, artıqsha áweregershiliksiz beriledi. Nátiyjede subsidiya ajıratıw múddetleri keskin qısqaradı.
Mámleketimiz basshısı qarjılandırıw mexanizmlerin bunnan bılay da jetilistiriw, subsidiyalardıń mánzilliligi hám jedelligin támiyinlew, barlıq processlerdi sanlastırıw hám fermerler ushın qolaylı sharayat jaratıw boyınsha juwapkerlerge anıq tapsırmalar berdi.
ÓzA