Múnásibet

Pútkil elimiz 8-dekabr – Ózbekstan Respublikası Konstituciyası kúnin “Konstituciya – insan qádiri, erkinlik, teńlik hám ádillik girewi!” degen ullı súren astında úlken maqtanısh penen belgilemekte.
Prezident Shavkat Mirziyoevtiń usı qutlı áyyyam múnásibeti menen xalqımızǵa jollaǵan qutlıqlawı, álbette, tek ǵana saltanatlı múrájat emes, al Jańa Ózbekstannıń rawajlanıwınıń huqıqıy hám siyasiy filosofiyasın belgilep beretuǵın, erisilgen nátiyjelerdiń tallawına tiykarlanǵan, keleshekke baǵdarlanǵan áhmiyetli baǵdarlamalıq hújjet bolıp esaplanadı. Tiykarǵı nızamımızdıń hár bir statyası ǵárezsizligimiz, mámleketlik suverenitetimiz hám demokratiyalıq ózgerislerdiń kepili bolıp xızmet etetuǵın eken, búgingi tallaw bul fundamentallıq hújjettiń jámiyetlik turmıstaǵı ornın hám onıń reformalar procesindegi sheshiwshi áhmiyetin jáne de tereń túsiniwge xızmet etedi.
Prezident qutlıqlawında Konstituciya, bárinen burın, artqa qaytpaytuǵın demokratiyalıq reformalardıń hám xalqımızdıń siyasiy-huqıqıy sana-seziminiń joqarı kórinisi sıpatında atap ótildi. Búgingi kúnde kóp milletli xalqımızdıń erk-ıqrarınıń kórinisi bolǵan Tiykarǵı nızamımızdıń qaǵıyda hám principleri Jańa Ózbekstandı qurıwda sheksiz kúsh-ǵayrat, isenim hám ilham deregi bolıp xızmet etpekte.
Hújjette xalıq hákimiyatshılıǵı konstituciyalıq principiniń ámeliy tastıyıqlanıwına ayrıqsha itibar qaratılǵan. Milliy parlamentimizdiń wákillikleriniń keńeytilgeni, birinshi márte jergilikli Keńesler deputatları arasınan saylanǵan basshılar basshılıq etip atırǵan wálayatlıq Keńeslerdiń kúsheyiwi, sonday-aq, máhálle institutınıń jámiyetlik basqarıwdaǵı abırayınıń barǵan sayın artıp atırǵanı – bulardıń barlıǵı xalıq mámleketlik hákimiyattıń birden-bir deregi ekenin tastıyıqlaydı. Bul baǵdardaǵı reformalardıń logikalıq dawamı sıpatında 2026-jıl 1-yanvardan rayon hám qalalarda da hákim hám Keńes baslıqlarınıń wazıypaların ayrıqsha ajıratıw boyınsha ilajlardıń ámelge asırılıwı – jergilikli dárejedegi wákillik demokratiyasın kúsheytiw baǵdarındaǵı qatań siyasiy baǵdardıń tastıyıǵı bolıp esaplanadı.
Keyingi jılları mámleketimizde insan qádirin, xalıqtıń huqıqları menen máplerin támiyinlew tiykarǵı áhmiyetke iye bolmaqta. Reformalar tiykarındaǵı insanıylıq hám xalıqshıllıq principleri óz nátiyjesin berip atırǵanı qutlıqlawda anıq sanlar menen tiykarlanadı. Atap aytqanda, xalıqtıń jan basına dáramatınıń 3 mıń 500 dollarǵa jetkeni, kámbaǵallıq dárejesiniń 6,6 procentke túsirilgeni hám 1 millionnan aslam puqaranıń kámbaǵallıqtan shıǵarılǵanı – mámlekettiń sociallıq mámleket qurıw baǵdarındaǵı úlken juwapkershiligi hám maqsetke muwapıq jumısınıń nátiyjesi bolıp esaplanadı. Bunnan tısqarı, bilimlendiriw tarawında erisilgen nátiyjeler – mektepke shekemgi bilimlendiriwde qamtıp alıwdıń 78 procentke, joqarı bilimlendiriwde bolsa 42 procentke jetkerilgeni mámlekettiń insan kapitalın rawajlandırıwǵa qaratılǵan isenimli háreketlerin sáwlelendiredi.
Ózbekstandaǵı keń kólemli reformalardıń unamlı nátiyjeleri xalıqaralıq kólemde de keńnen tán alınbaqta. Bunıń tastıyıǵın Turaqlı rawajlanıw maqsetleri indeksinde 19 tekshe joqarılaw hám Oraylıq Aziyada eń jedel rawajlanıp atırǵan mámleket sıpatında atap ótiw, sonday-aq, Globallıq innovaciya indeksinde Oraylıq hám Qubla Aziya mámleketleri boyınsha kúshli úshlikten orın alıw sıyaqlı jetiskenliklerde kóriw múmkin. “S&P”, “Fitch” hám “Moodyʼs” sıyaqlı abıraylı xalıqaralıq reyting agentlikleri tárepinen suveren kredit reytinginiń arttırılıwı bolsa mámleket ekonomikasınıń turaqlılıǵı hám investiciyalıq tartımlılıǵı artıp atırǵanınan derek beredi. YuNESKO Bas konferenciyasınıń sońǵı 40 jıl dawamında birinshi márte Parijden tısqarıda, áyne Samarqandta tabıslı ótkerilgeni Ózbekstannıń xalıqaralıq maydandaǵı abırayı hám statusınıń joqarılaǵanınıń ayqın dáliyli boldı.
Prezident Shavkat Mirziyoevtiń bayram qutlıqlawı, Konstituciya kúnin belgilew menen bir qatarda, mámleketlik hám jámiyetlik turmısta Tiykarǵı nızamnıń hár bir normasın ámeliy jumıs ólshemine aylandırıw zárúrligin barlıq dárejedegi basshılar hám keń jámiyetshilik aldına eń áhmiyetli wazıypa etip qoyadı. Biziń ulıwma maqsetimiz – jas áwladtı Konstituciyamızdıń mazmun-mánisin tereń úyrengen halda, joqarı sanalı hám watansúyiwshi puqaralar, siyasiy oy-pikir hám huqıqıy mádeniyat iyeleri etip tárbiyalawdan ibarat.
Tek ǵana Konstituciya hám nızamlarǵa tereń húrmet, puqta huqıqıy bilim hám ámeliy tájiriybe tiykarında Watan hám xalıq aldındaǵı perzentlik minnetimizdi maqtanısh penen orınlaw múmkin. Konstituciyanıń ómir baǵıshlawshı kúshi hám dóretiwshilik potencialı ámelde jáne de ayqın kórinetuǵını ushın barlıǵımız birgelikte, qatań hám izbe-iz háreket etiwimiz kerek. Konstituciyamız – milliy ǵárezsizligimiz, maqtanıshımız tımsalı bolıp qala beredi.

Alovaddin Ǵafforov,
ÓzA