Ózbekstan Respublikası Prezidenti Shavkat Mirziyoev 5-dekabr kúni jańa energetika quwatlıqların iske qosıw hám gezektegilerdi qurıwǵa baǵıshlanǵan saltanatlı máresim sheńberinde Birlesken Arab Ámirlikleriniń energetika hám infrastrukturalar ministri Suhayl al-Mazruiy, Túrkiya Respublikasınıń energetika hám tábiyǵıy resurslar ministri Alparslon Bayroqdor basshılıǵındaǵı delegaciya, Ázerbayjan Respublikası energetika ministri Parviz Shahbozov, Qırǵız Respublikasınıń energetika ministri Taalaybek Ibrayev, Qıtay Xalıqaralıq kommunikaciya orayınıń baslıǵı Lun Yuysyan, Qıtaydıń jetekshi kompaniyalarınıń basshıları hám Ózbekstan – Saudiya Isbilermenler keńesiniń járdemshi baslıǵı, “ACWA Power” kompaniyasınıń basshısı Muhammad Abunayyan basshılıǵındaǵı Saudiya Arabstanı kompaniyalarınıń delegaciyasın qabıl etti.

Birlesken Arab Ámirlikleriniń energetika hám infrastrukturalar ministri Suhayl al-Mazruiy basshılıǵındaǵı delegaciya menen ushırasıwda BAÁniń “Masdar” kompaniyasınıń basshısı Muhammad Jamil al-Ramahiy, “Etihad Water & Electricity” kompaniyasınıń basshısı Yusuf al-Ali hám “TAQA Water Solutions” kompaniyasınıń basshısı Ahmad al-Shamsiy de qatnastı.
Ushırasıw aldınan ministr mámleketimiz jetekshisine BAÁ Prezidenti Shayx Muhammad Ol Nahayan, Bas ministri, Dubay ámiri Shayx Muhammad Ol Maktum, vice-prezidenti Shayx Mansur Ol Nahayan hám Abu-Dabi Ámirliginiń miyrasxorı Shayx Xolid Ol Nahayannıń sálemin jetkerdi.
Ózbekstan – BAÁ doslıq hám strategiyalıq sheriklik qatnasıqların jáne de bekkemlew máseleleri dodalandı.
Birge islesiw barlıq baǵdarlarda jedel rawajlanıp atırǵanı qanaatlanıwshılıq penen atap ótildi. Tovar almasıw kólemi, birgeliktegi kárxanalar hám aviaqatnawlardıń sanı turaqlı artıp barmaqta. Joybarlar portfeli 20 milliard dollarǵa jetken.
Transport-logistika, azıq-awqat, kán-metallurgiya, energetika hám basqa da tiykarǵı baǵdarlardaǵı joybarlardı tayarlaw hám alǵa qoyıw ilajları kórip shıǵıldı.
Keyingi jılları energetika tarawında tek ǵana “Masdar” kompaniyası menen Ózbekstan aymaqlarında 1,5 milliard dollarlıq 6 joybar ámelge asırıldı.
Búgin Buxara wálayatında gezektegi quyash elektr stanciyası hám energiyanı saqlaw sisteması iske qosıldı, Qashqadárya wálayatında 600 million dollardan aslam bahadaǵı usınday obektlerdiń qurılısı baslandı.
BAÁ kompaniyalarınıń basshıları Prezidentimizge samal elektr stanciyası hám energiya saqlaw quwatlıqları, gidroelektr stanciyaların qurıw rejeleri jáne tazalaw imaratlarınıń qurılısınıń barısı haqqında maǵlıwmat berdi.
Túrkiya Respublikasınıń energetika hám tábiyǵıy resurslar ministri Alparslon Bayroqdor basshılıǵındaǵı delegaciya menen ushırasıwda Túrkiyanıń jetekshi “Aksa Enerji” kompaniyasınıń basshısı Jamil Kazanchi hám “Cengiz Enerji” kompaniyasınıń basshısı Ahmet CHingiz de qatnastı.
Ushırasıw aldınan joqarı mártebeli miyman mámleketimiz basshısına Túrkiya Prezidenti Rejep Tayyip Erdoǵannıń sálemin hám qızǵın tileklerin jetkerdi.
Ózbekstan menen Túrkiya arasındaǵı keń kólemli strategiyalıq sheriklik hám kóp qırlı birge islesiw qatnasıqların bunnan bılay da rawajlandırıw máseleleri dodalandı.
Eki tárepleme birge islesiwde joqarı dárejege erisilgeni úlken qanaatlanıwshılıq penen atap ótildi. Óz-ara sawda hám investiciya kórsetkishleri, birgeliktegi kárxanalardıń sanı, tikkeley aviaqatnawlar kóbeymekte.
Túrkiya kompaniyalarınıń mámleketimizdegi nátiyjeli jumısı, olar menen birgelikte ulıwma quwatlılıǵı 1,8 gigavatt bolǵan 1 milliard dollarlıq zamanagóy elektr stanciyaların qurıw joybarları tabıslı ámelge asırılǵanı ayrıqsha atap ótildi.
Energetika hám geologiya tarawlarında, sonıń ishinde, zamanagóy texnologiyalardı lokalizaciyalaw, energetika úskenelerin islep shıǵarıw, bólistiriw tarmaqların basqarıwdı jetilistiriw, perspektivalı kánlerdi birgelikte ózlestiriw hám taraw ushın kadrlar tayarlaw boyınsha jańa kooperaciya joybarların alǵa qoyıwǵa ayrıqsha itibar qaratıldı.
Ázerbayjan Respublikasınıń energetika ministri Parviz Shaxbozov penen ushırasıw aldınan joqarı mártebeli miyman mámleketimiz basshısına Ázerbayjan Prezidenti Ilham Aliyevtiń qızǵın sálemin hám jaqsı tileklerin jetkerdi.
Ózbekstan – Ázerbayjan strategiyalıq sherikligin hám awqamlaslıǵın jáne de keńeytiw hám tereńlestiriw máseleleri dodalandı.
Barlıq dárejelerdegi baylanıslar jedel ekeni, tovar almasıw turaqlı ósip atırǵanı hám energetika tarawında tabıslı birge islesip atırǵanı qanaatlanıwshılıq penen atap ótildi.
Neft hám gaz tarawı, geologiya-izlew jumısları, “jasıl” energetikanı rawajlandırıw hám ximiya sanaatında birgeliktegi joybarlardı alǵa qoyıw áhmiyetli ekenligi atap ótildi.
Qırǵız Respublikasınıń energetika ministri Taalaybek Ibraev penen ushırasıw aldınan joqarı mártebeli miyman mámleketimiz basshısına Qırǵız Respublikası Prezidenti Sadir Japarovtıń qızǵın sálemin jetkerdi.
Ózbekstan menen Qırǵızstan arasındaǵı doslıq, jaqsı qońsıshılıq hám strategiyalıq sheriklik qatnasıqların, sonıń ishinde, energetika tarawında jáne de bekkemlew máseleleri kórip shıǵıldı.
Eki tárepleme qatnasıqlar joqarı pátte rawajlanıp atırǵanı qanaatlanıwshılıq penen atap ótildi. Usı jıldıń basınan tovar almasıw 17 procentke artıp, júk tasıw kólemi artıp barmaqta. Ekonomikanıń tiykarǵı tarmaqlarında kooperaciya joybarları tabıslı ámelge asırılmaqta.
Energetika tarawında óz-ara paydalı birge islesiw jolǵa qoyılǵan. Elektr energiyası turaqlı jetkerip berilmekte hám tranzit etilmekte, “jasıl” energetikada perspektivalı joybarlar islep shıǵılmaqta.
Ózbekstan jetekshisi suw energetikası tarawındaǵı birge islesiwdi tereńlestiriw, regionallıq áhmiyetke iye birgeliktegi joybarlardı, bárinen burın, “Qambar ata GES-1″di qurıw joybarın nátiyjeli alǵa qoyıw áhmiyetli ekenin atap ótti.
Qıtay Xalıqaralıq kommunikaciya orayınıń baslıǵı Lun Yuysyan menen ushırasıwda Ózbekstan menen Qıtay arasındaǵı jańa dáwirdegi hár tárepleme strategiyalıq sheriklik qatnasıqların bunnan bılay da rawajlandırıw hám mádeniy-gumanitarlıq baylanıslardı bekkemlew máseleleri dodalandı.
Oray mámleketimizdiń Qıtay menen kóp qırlı birge islesiwin bekkemlewge úlken úles qosıp atırǵanı atap ótildi.
Birgelikte infrastrukturanı rawajlandırıw, investiciyalar hám “jasıl” sanaatta bir qatar joybarlar ámelge asırıldı. Geologiya hám awıl xojalıǵı tarawlarında ulıwma bahası 1 milliard dollardan aslam joybarlar islep shıǵılmaqta.
Bilimlendiriw, ilim, mádeniyat hám turizm tarawlarındaǵı jedel almasıwlardı dawam ettiriw áhmiyetli ekenligi atap ótildi.
1984-jılı shólkemlestirilgen oray dúnyanıń 160 tan aslam mámleketi menen mádeniy, ilimiy hám aǵartıwshılıq baylanıslar ornatqan. Úsh xalıqaralıq wákilxanası bar.
Qıtaydıń jetekshi kompaniyalarınıń basshıları menen sóylesiwler dawamında ámeliy birge islesiwdi keńeytiw, energetika tarawında zamanagóy texnologiyalar hám injenerlik sheshimlerdi engiziwge qaratılǵan óz-ara paydalı kooperaciya joybarların alǵa qoyıw máseleleri dodalandı.
Qıtay kompaniyalarınıń Ózbekstanda joybarlardı ámelge asırıwǵa qızıǵıwshılıǵı artıp atırǵanı qanaatlanıwshılıq penen atap ótildi. Tek ǵana usı jılı Qıtaydan 15 milliard dollardan aslam tikkeley investiciyalardı ózlestiriw rejelestirilgen, birgeliktegi joybarlardıń ulıwma portfeli bolsa derlik 90 milliard dollardı quramaqta.
Kóp qırlı birge islesiwdiń áhmiyetli baǵdarı sıpatında energetika tarawına ayrıqsha itibar qaratıldı. Qıtaylı sheriklerdiń qatnasıwında ulıwma quwatlılıǵı derlik 10 gigavatt, bahası 9 milliard dollardan aslam 30 dan aslam joybarlar ámelge asırılmaqta. Búgin qosımsha túrde derlik 2 milliard dollarlıq 14 joybar iske qosıldı.
“China Datang” kompaniyasınıń prezidenti CHjou Yuanlun menen bar fotoelektr stanciyaların keńeytiw, jańaların qurıw hám qosımsha saqlaw quwatlıqların jaratıw rejeleri dodalandı.
Kompaniyanıń kadrlar tayarlaw, ilimiy-izertlew laboratoriyasın ashıw, awıl xojalıǵı hám sharwashılıqta qayta tiklenetuǵın energiya texnologiyaların engiziw boyınsha baslamaları qollap-quwatlandı.
“China Energy Engineering Corporation” kompaniyasınıń basshısı Syuy Lyu menen sáwbette mámleketimiz aymaqlarında quyash elektr stanciyaların hám energiyanı saqlaw sistemaların qurıw boyınsha birgeliktegi háreketler joqarı bahalandı.
Alternativ energetika hám joqarı kúshleniwli tarmaqlardı rawajlandırıw joybarların alǵa qoyıw áhmiyetli ekenligi atap ótildi.
“Sinoma Energy” kompaniyasınıń baslıǵı Men Cinlin samal elektr stanciyası hám samal turbinaları ushın pátpeleklerdi lokalizaciyalaw ushın zavod qurılısınıń barısı haqqında málimleme berdi. Sonday-aq, ximiya hám qurılıs sanaatında shıǵındılardı tazalaw boyınsha kompaniya usınıs etip atırǵan texnologiyalıq sheshimler boyınsha pikir alısıldı. Bul joybarlarǵa baylanıslı jumıslardı jedellestiriw zárúr ekenligi atap ótildi.
“Universal Energy” kompaniyasınıń bas direktorı Nan Yi menen mámleketimiz aymaqlarında samal elektr stanciyalarınıń qurılısın jedellestiriw ilajları dodalandı.
“China General Technology” kompaniyası direktorlar keńesiniń baslıǵı Kan Xubyao menen jańadan iske qosılǵan kogeneraciya stanciyasınan nátiyjeli paydalanıw dodalandı. Kompaniyanıń Ózbekstandaǵı investiciyalıq jumısın keńeytiw boyınsha kelisimge erisildi.
Mámleketimiz basshısı “Poly Changda Engineering” kompaniyasınıń bas direktorı Myao Czechunnıń kelesi jılı búgin iske qosılǵan quyash elektr stanciyasınıń logikalıq dawamı sıpatında energiyanı saqlaw sistemasın qurıw boyınsha rejelerin qollap-quwatladı.
Ózbekstan – Saudiya Isbilermenler keńesiniń járdemshi baslıǵı, “ACWA Power” kompaniyasınıń basshısı Muhammad Abunayyan basshılıǵındaǵı Saudiya Arabstanı kompaniyaları delegaciyası menen ushırasıwda tárepler ámeliy birge islesiwdi jáne de keńeytiw hám tiykarǵı birgeliktegi joybarlardı jedellestiriw máselelerin dodaladı.
Mámleketimiz basshısı Ózbekstan “jasıl” energetika tarawınıń strategiyalıq investorı esaplanǵan “ACWA Power” kompaniyası menen nátiyjeli birge islesiw jedel rawajlanıp atırǵanın úlken qanaatlanıwshılıq penen atap ótti.
Búgin bir neshe birgeliktegi joybarlardı iske qosıw máresimi bolıp ótti: 752 megavatt quwatlılıqqa iye 4 samal elektr stanciyası elektr tarmaǵına jalǵandı, Qaraqalpaqstan Respublikası hám Buxara wálayatında ulıwma quwatlılıǵı 2,3 gigavattı quraytuǵın 5 elektr stanciyası jáne 300 megavattlı energiyanı saqlaw sistemasınıń qurılısı baslandı.
Bunnan tısqarı, Samarqand wálayatın Tashkent wálayatı menen hám Qaraqalpaqstan Respublikasın Buxara wálayatı menen baylanıstıratuǵın ulıwma uzınlıǵı 1790 kilometr bolǵan 500 kilovolt kernewli elektr uzatıw tarmaǵın qurıw baslandı.
Ushırasıw dawamında energetika hám transport infrastrukturasın modernizaciyalaw, málimleme-kommunikaciya texnologiyaların rawajlandırıw, densawlıqtı saqlaw, awıl xojalıǵı hám basqa da tarawlardaǵı kooperaciya joybarların alǵa qoyıwǵa ayrıqsha itibar qaratıldı.

ÓzA