Awıl xojalıǵındaǵı jańa baslamalar kórip shıǵıldı

Prezident Shavkat Mirziyoev 17-noyabr kúni paxtashılıqta nátiyjelilikti aldınǵı tájiriybe hám texnologiyalar tiykarında arttırıw, awıl xojalıǵın qarjılay qollap-quwatlaw boyınsha usınıslar menen tanıstı.
Awıl xojalıǵı mámleketimiz ekonomikasında áhmiyetli orın iyeleydi. Tarawdıń ekonomikadaǵı úlesi 20 procentti quramaqta, onda jılına 467 trillion sumlıq ónim jaratılmaqta, 3,5 million adam miynet etpekte. Sonıń menen birge, jańa hám qayta islengen agrar ónimler ulıwma eksporttıń úshten bir bólegin támiyinlemekte.
Prezentaciyada paxtashılıqta ónimdarlıqtı arttırıw máseleleri hár tárepleme kórip shıǵıldı.
Onıń ushın tómen zúráát alıp atırǵan fermerler menen mánzilli islesiw, aldınǵı agrotexnologiyalar hám azıqlandırıw ámeliyatların durıs engiziw, agronom tayarlaw sistemasın túpkilikli reformalaw ilajları belgilep alındı.
Sonıń ishinde, paxtashılıqta ustaz-shákirt dástúrlerin jolǵa qoyıw arqalı ónimdarlıqtı 60 centnerden asırǵan aldınǵı fermerlerdi 30 centnerden az ónim alǵan fermerlerge biriktiriw usınıs etildi.
Aldınǵı fermerler Awıl xojalıǵı mamanlıǵın arttırıw institutında qayta tayarlanıp, olarǵa sertifikat beriledi. Tómen ónim alǵan fermerlerde ónimdarlıq keminde 50 centnerden assa, olarǵa biriktirilgen aldıńǵı fermerlerge 5 million sumnan sıylıq pulı beriledi.
Agronomlardı tayarlaw sistemasın jetilistiriw maqsetinde Agrar universitet hám tarawda agronomlardı tayarlaytuǵın basqa da joqarı oqıw orınlarınıń pitkeriwshileri ushın eki jıllıq “dual bilimlendiriw” mexanizmi engiziledi. Aldınǵı klaster hám fermer xojalıqlarında ámeliyat ótegen studentlerge stipendiya, olardı oqıtqan qánigelerge bolsa xoshamet pulı tólenedi.
Prezentaciyada jergilikli paxta sortların jaratıw jumısları da ayrıqsha kórip shıǵıldı.
Elimizde paxtashılıq boyınsha eki siyrek ushırasatuǵın ilimiy institut – Genomika hám bioinformatika orayı hám Paxtashılıq institutı bar ekenligi, biraq olardıń imkaniyatı tolıq iske qosılmay atırǵanı kórsetip ótildi.
Sortlardı selekciyalaw tiykarında paxta tuqımgershiligin bunnan bılay da rawajlandırıw maqsetinde bul institutlarda fitotron hám reprodukciyalıq ıssıxana qurıp beriw tapsırıldı. Nátiyjede jańa jergilikli sort jaratıwǵa kerek bolǵan waqıt 2,5 esege qısqaradı, ilimpazlardıń jumısı tezlesedi, import tuqımǵa zárúrlik qalmaydı.
Ǵawashanı plyonka astına egiw tájiriybesin ǵalaba en jaydırıw rejeleri kórip shıǵıldı.
Prezidentimiz tarawda agrodronlardan paydalanıwdı keńeytiw, bul baǵdarda qánigelerdi tayarlaw áhmiyetli ekenligin kórsetip ótti.
Awıl xojalıǵına jasalma intellekt hám sanlı texnologiyalardı engiziw máselesi de kún tártibinde boldı. Házirgi waqıtta Awıl xojalıǵı ministrligi hám sırt el kompaniyaları menen birgelikte bul baǵdarda kadrlar tayarlaw hám ilimiy infrastruktura jaratıw boyınsha islenip atırǵan jumıslar haqqında maǵlıwmat berildi.
Finanslıq qollap-quwatlaw máseleleri de dodalandı.
2026-jıldan paxta-ǵálle, miywe hám sobıqlı eginler boyınsha ónimdi ıqtıyarıy qamsızlandırıw sistemasın jolǵa qoyıw, qamsızlandırıw sıylıǵınıń 50 procentin byudjetten qaplap beriw usınıs etildi.
Subsidiyalar sistemasın ápiwayılastırıw maqsetinde házirgi waqıtta hár qıylı uyımlar tárepinen berilip atırǵan 75 túrdegi subsidiyanı birden-bir platforma arqalı ajıratıp baratuǵın Agrar tarawda tólem agentligin shólkemlestiriw baslaması bildirildi. Bul fermerler ushın artıqsha áweregershilik hám byurokratiyanı keskin azaytadı.
Prezidentimiz usınıslardı maqullap, juwapkerlerge tiyisli tapsırmalar berdi.
ÓzA