Ekonomikadan mádeniyatqa shekem- Ózbekstan hám Túrkmenstan birge islesiwinde jańa imkaniyatlar esigi ashılmaqta

Ózbekstan Respublikası Prezidenti Shavkat Mirziyoevtiń mirát etiwine bola, Túrkmenstan Prezidenti Serdar Berdimuhamedov 16-17-noyabr kúnleri mámleketlik sapar menen elimizde boldı.
Kóksaray rezidenciyasında 17-noyabr kúni Ózbekstan Respublikası Prezidenti Shavkat Mirziyoev hám Túrkmenstan Prezidenti Serdar Berdimuhamedovtıń tar sheńberdegi sóylesiwleri bolıp ótti.
Ózbekstan hám Túrkmenstan qatnasıqları tariyxıy tuwısqanlıq hám mádeniy jaqınlıq dástúrlerine súyengen halda qáliplesken.
Eki xalıq arasındaǵı kewil ashıqlıǵı hám óz-ara húrmet bárqulla sezilip turadı. Bul, atap aytqanda, mámleketleraralıq siyasatta, shegara aymaqlarındaǵı ápiwayı adamlardıń kúndelikli qarım-qatnasında, bir-birin qollap-quwatlaw mádeniyatında ayqın kórinedi.
Keyingi jıllarda unamlı dinamika jáne de janlandı. Tek ǵana sanlar yamasa rásmiy kórsetkishler emes, eki mámlekettiń mápleriniń uqsaslıǵı sáwlelendirilmekte. Sawda aylanısınıń jedel ósiwi, birgeliktegi joybarlardıń kóbeyiwi, transport hám logistika baǵdarlarınıń jedel rawajlanıwı óz-ara isenim hám ashıq-aydınlıqtıń ámeliy kórinisi bolıp esaplanadı.
Bir sóz benen aytqanda, Ózbekstan hám Túrkmenstan qatnasıqları Oraylıq Aziyada turaqlılıq, jaqınlıq hám tilekleslikti támiyinleytuǵın áhmiyetli tayanısh noqatlardan birine aylanıp barmaqta.
Bul mámleketlik sapar Ózbekstan – Túrkmenstan doslıq, jaqsı qońsıshılıq hám strategiyalıq sheriklik qatnasıqların bunnan bılay da bekkemlew jolında áhmiyetli qádem bolatuǵını atap ótildi.
Barlıq tarawlarda erisilip atırǵan unamlı pát hám jedel baylanıslar qanaatlanıwshılıq penen atap ótildi. Húkimetleraralıq komissiya hám Isbilermenler keńesiniń májilisleri, sonday-aq, mádeniy ilajlar turaqlı túrde ótkerilip kelinbekte. Sapar aldınan Úrgensh hám Tashkentte ótkerilgen Túrkmenstan mádeniyatı kúnleri hám filmleriniń kórsetiliwi qatnasıwshılarda úlken tásir qaldırdı.
Ótken jılı tovar almasıw kólemi arttı. Júk tasıw artıp barmaqta, sonıń ishinde, Túrkmenbashı portınan paydalanıw jedellesken.
Sóylesiwlerde óz-ara sawdanı kóbeytiw hám sanaat, energetika, transport, mashina qurılısı, awıl hám suw xojalıǵı tarawlarında nátiyjeli kooperaciyanı rawajlandırıwǵa ayrıqsha itibar qaratıldı.
Aymaqlararalıq almasıwlardı jáne de keńeytiw áhmiyetli ekenligi atap ótildi. Xiywa qalasında úshinshi Aymaqlar forumın ótkeriwge kelisip alındı.
Regionallıq hám xalıqaralıq áhmiyetke iye máseleler boyınsha da pikir alısıldı.
Ózbekstan Respublikası Prezidenti Shavkat Mirziyoev hám Túrkmenstan Prezidenti Serdar Berdimuhamedovtıń sóylesiwleri keńeytilgen quramda eki mámleket rásmiy delegaciyalarınıń qatnasıwında dawam etti.
Ushırasıw aldınan mámleketimiz jetekshisi Túrkmenstan Prezidentiniń mámleketlik saparı eki xalıq arasındaǵı kóp ásirlik doslıq hám jaqsı qońsıshılıq baylanıslarınıń bekkemliginiń ayqın dálili ekenin atap ótti.
Ózbekstan – Túrkmenstan doslıq, jaqsı qońsıshılıq hám strategiyalıq sheriklik qatnasıqların jáne de keńeytiwdiń áhmiyetli máseleleri dodalandı.
Sawda, transport, energetika, suw xojalıǵı hám basqa da áhmiyetli tarawlarda ámelge asırılǵan jumıslarǵa joqarı baha berildi.
– Bul jetiskenliklerde Túrkmenstan Xalıq Másláháti Baslıǵı, húrmetli Gurbanguli Berdimuhamedovtıń úlken úlesi bar, – dedi Prezidentimiz.
Keyingi jılları óz-ara sawda kólemi eki esege kóbeyip, 1 milliard dollardan arttı. Ónimlerdiń túrin keńeytiw hám erkin sawda rejiminen nátiyjeli paydalanıw arqalı bul kórsetkishti 2 milliard dollarǵa jetkeriw ushın barlıq imkaniyatlar bar ekenligi atap ótildi.
“Shavat-Tashawız” shegara aldı sawda zonasınıń iske qosılıwı da tovar almasıwdı kóbeytiwge xızmet etedi. Bul tájiriybeni basqa da mánzillerde, birinshi gezekte, “Alot-Farab” aymaǵında qollanıw boyınsha kelisimge erisildi.
Sanaat kooperaciyasın keńeytiw maqsetinde qurılıs materialları, farmacevtika, azıq-awqat ónimleri hám basqa da talap joqarı bolǵan tovarlardı islep shıǵarıwǵa qaratılǵan jańa joybarlarǵa biznesti jedel tartıw áhmiyetli ekenligi atap ótildi.
Energetika tarawında nátiyjeli hám óz-ara paydalı birge islesiw jolǵa qoyılǵan. Jáne de keńirek joybarlarǵa ótiw, sonıń ishinde, perspektivalı kánlerdi birgelikte ózlestiriwge kelisip alındı.
Transport tarawı eki mámleket ekonomikaların baylanıstıratuǵın áhmiyetli buwın bolıp esaplanadı. Júk tasıw kólemi artıp barmaqta, bajıxana-logistika tártip-qaǵıydaları ápiwayılastırılmaqta. Tárepler Túrkmenbashı portın birgelikte rawajlandırıw hám paytaxtlar arasında tikkeley aviaqatnawlardı qayta tiklewge kelisip aldı.
Erisilgen kelisimlerdiń óz waqtında ámelge asırılıwın támiyinlew ushın jıldıń aqırına shekem Húkimetleraralıq komissiya hám Isbilermenler keńesiniń gezektegi májilisleri ótkeriledi.
Jetekshiler gumanitar taraw kóp táreplemeli baylanıslardıń bekkem tiykarı ekenin atap ótti.
Birge islesiw pátin saqlap qalıw ushın tárepler óz-ara koncertler hám teatrlardıń dóretiwshilik saparların turaqlı túrde ótkeriw, Xiywada Jaslar forumın shólkemlestiriw hám birgelikte filmler islep shıǵarıw ámeliyatın dawam ettiriwge kelisip aldı.
Densawlıqtı saqlaw hám medicina ilimi baǵdarındaǵı almasıwlar jedellesedi.
Sóylesiwlerdiń juwmaǵında mámleket basshıları erisilgen barlıq kelisimlerdi ámelge asırıw boyınsha keń kólemli “jol kartası”n qabıl etiw boyınsha juwapkerlerge tapsırma berdi.
Joqarı dárejedegi sóylesiwlerden soń Ózbekstan Respublikası Prezidenti Shavkat Mirziyoev hám Túrkmenstan Prezidenti Serdar Berdimuhamedov “Shavat-Tashawız” birgeliktegi shegara aldı sawda zonasın iske qosıw máresiminde qatnastı.
Bul aymaqta direkciya, bajıxana, karantin, fitosanitariyalıq hám veterinariyalıq xızmetlerdiń hákimshilik imaratları, sawda pavilonı hám qoymaxanalar jaylasqan.
Bul jerde “bir ayna” principi tiykarında mámleketlik xızmetler kórsetiledi, interaktiv sistemalar, bank, medicina hám miymanxana xızmetleri ushın zárúr infrastruktura, sonday-aq, úlken avtomobil turatuǵın orın da shólkemlestirilgen.
Zonanıń jumısı ulıwma xalqı 3,5 millionnan aslam bolǵan eki áhmiyetli aymaq – Ózbekstannıń Xorezm wálayatı hám Túrkmenstannıń Tashawız wálayatı arasındaǵı sawda-ekonomikalıq baylanıslardı keńeytiwge xızmet etedi.
Bunnan soń Kóksaray rezidenciyasında Túrkmenstan Prezidenti Serdar Berdimuhamedovqa Ózbekstan Respublikasınıń joqarı mámleketlik sıylıǵı – “Oliy Darajali Dwstlik” ordenin tapsırıw máresimi bolıp ótti.
Mámleketimiz basshısı abıraylı sıylıqtı tapsırıp, bul qarar Túrkmenstan Prezidentiniń eki tuwısqan mámleket arasındaǵı doslıq, óz-ara isenim hám strategiyalıq sheriklikti bekkemlewdegi jetiskenliklerine Ózbekstan xalqınıń qızǵın húrmeti hám tán alıwınıń kórinisi ekenin atap ótti.
– Siz ákeńiz, Túrkmen xalqınıń milliy jetekshisi, Túrkmenstan Xalıq Másláháti Baslıǵı Gurbanguli Berdimuhamedovtıń jumısın múnásip dawam ettirip atırsız. Mámleketińizde xalıqtıń abadanlıǵın támiyinlew ushın isenimli tiykar jaratıp atırǵan keń kólemli joybarlar ámelge asırılmaqta, – dedi mámleketimiz basshısı.
Usı jılı Túrkmenstanda “Xalıqaralıq tınıshlıq hám isenim jılı” jáne mámleket Biytárepliginiń 30 jıllıǵına baǵıshlanǵan iri ilajlar ótkerilmekte.
Serdar Berdimuhamedovtıń kóp táreplemeli Ózbekstan – Túrkmenstan qatnasıqların keńeytiwge qosqan úlesi qanaatlanıwshılıq penen atap ótildi. Bul, birinshi gezekte, sawda-ekonomikalıq hám birge islesiw baylanıslarınıń hár tárepleme rawajlanıp atırǵanınan ibarat. Úlken joybar – “Shavat-Tashawız” shegara aldı sawda zonası iske qosıldı. Energetika, transport hám logistika tarawlarında óz-ara paydalı birge islesiw rawajlanbaqta.
Bul sıylıq bekkem doslıq hám jaqsı qońsıshılıq tımsalına aylanatuǵını atap ótildi. Óz gezeginde, Túrkmenstan Prezidenti Ózbekstan jetekshisi hám xalqına joqarı tán alǵanı ushın minnetdarshılıq bildirdi jáne eki mámleket arasındaǵı strategiyalıq sheriklik qatnasıqların bunnan bılay da bekkemlewge umtılısı isenimli ekenin atap ótti.
Nátiyjeli sóylesiwlerdiń juwmaǵında Ózbekstan Respublikası Prezidenti Shavkat Mirziyoev hám Túrkmenstan Prezidenti Serdar Berdimuhamedov Birgeliktegi bildiriwge qol qoydı.
Bunnan tısqarı, mámleket basshıları janında tómendegi eki tárepleme hújjetlerdi almasıw máresimi bolıp ótti:
– Ózbekstan – Túrkmenstan shegara aldı sawda zonasınıń jumısı haqqındaǵı shártnama;
– Densawlıqtı saqlaw hám medicina ilimi tarawındaǵı birge islesiw haqqındaǵı kelisim;
– Awıl xojalıǵı tarawındaǵı birge islesiwdi bunnan bılay da rawajlandırıw haqqındaǵı kelisim;
– Ayrıqsha jaǵdaylardıń aldın alıw hám aqıbetlerin saplastırıw tarawında birge islesiw haqqındaǵı húkimetleraralıq kelisimge ózgerisler kirgiziw haqqındaǵı protokol;
– Xalıqaralıq avtomobilde jolawshı hám júk tasıw haqqındaǵı húkimetleraralıq kelisimge ózgerisler kirgiziw haqqındaǵı protokol;
– Ádillik ministrlikleri arasında 2026-2027-jıllarǵa mólsherlengen birge islesiw baǵdarlaması;
– Mádeniyat tarawında 2026-2027-jıllarǵa mólsherlengen birge islesiw baǵdarlaması;
– Neft ónimleri hám suyıq ximiyalıq júklerdi tasıw ushın temir jol vagonların jetkerip beriw tarawındaǵı birge islesiw haqqındaǵı memorandum;
– Biologiyalıq qáwipsizlikti támiyinlew máseleleri boyınsha óz-ara túsinisiw memorandumı;
– Ózbekstan Respublikası Prezidenti janındaǵı Strategiyalıq hám regionlararalıq izertlewler institutı hám Túrkmenstan Sırtqı isler ministrliginiń Xalıqaralıq qatnasıqlar institutı arasında Ózbekstan – Túrkmenstan ekspertler keńesin dúziw haqqındaǵı memorandum;
– Ózbekstan Respublikası Prezidenti janındaǵı Nızamshılıq hám huqıqıy siyasat institutı hám Túrkmenstan Mámleket, huqıq hám demokratiya institutı arasındaǵı birge islesiw haqqındaǵı memorandum;
– Toǵay xojalıǵı tarawında 2026-2030-jıllarǵa mólsherlengen birge islesiw boyınsha “jol kartası”;
– Surxandárya hám Qashqadárya wálayatları hákimlikleri menen Lebap wálayatı hákimligi, Tashkent wálayatı hákimligi menen Axal wálayatı hákimligi hám Qaraqalpaqstan Respublikası Ministrler Keńesi menen Tashawız wálayatı hákimligi arasında sawda-ekonomikalıq, ilimiy-texnikalıq hám mádeniy-gumanitarlıq tarawlardaǵı birge islesiw haqqındaǵı kelisimler.
Joqarı dárejedegi sóylesiwlerdiń juwmaǵında Ózbekstan Respublikası Prezidenti Shavkat Mirziyoev hám Túrkmenstan Prezidenti Serdar Berdimuhamedov ǵalaba xabar qurallarınıń wákilleri ushın bayanat berdi.
Prezidentimiz bul tariyxıy mámleketlik sapar etiw tuwısqan mámleketlerimizdiń strategiyalıq sherikligin jáne de bekkemlep, onı jańa sheklerge alıp shıǵatuǵınına isenim bildirdi.
Sóylesiwlerde siyasiy, sawda-ekonomikalıq, transport, suw-energetika hám mádeniy-gumanitarlıq tarawlarda birgeliktegi jumıslardıń tiykarǵı baǵdarları belgilep alındı.
Sawda-ekonomikalıq hám kooperaciyalıq baylanıslardı keńeytiw áhmiyetli baǵdar sıpatında atap ótildi.
Onda búgin iske qosılǵan “Shavat-Tashawız” shegara aldı sawda zonası ayrıqsha orın iyeleydi. Tárepler bul tájiriybeni basqa shegaraaldı aymaqlarda, bárinen burın, “Alot-Farab” aymaǵında qollanıw niyetinde.
Regionnıń transport jaǵınan óz-ara baylanıslılıǵın kúsheytiw maqsetinde húkimetlerge avtomobil, temir jol hám teńiz arqalı tasıwlardı rawajlandırıw, Túrkmenbashı xalıqaralıq teńiz portınan birgelikte paydalanıw boyınsha usınıslar islep shıǵıw tapsırıldı.
Energetika máselelerine ayrıqsha itibar qaratıldı. Elektr energiyasınıń jetkerip beriliwi hám tranziti boyınsha birge islesiwdi jáne de tereńlestiriw, eki mámleket aymaǵında birgeliktegi joybarlardı ámelge asırıw baǵdarında isenimli umtılıs bar ekenligi atap ótildi.
Tárepler qorshaǵan ortalıqtı qorǵaw hám suwdan aqılǵa uǵras paydalanıw tarawında, sonıń ishinde, Oraylıq Aziya regionında birge islesiwdi rawajlandıradı.
Jáne bir tiykarǵı baǵdar – aymaqlararalıq birge islesiw. Buxara hám Túrkmenabad qalalarında aymaqlar forumları tabıslı ótkerildi. Jaqında Xiywada eki mámlekettiń barlıq wálayatlarınıń qatnasıwında úshinshi forum bolıp ótedi.
Oraylıq Aziya hám Ázerbayjan mámleket basshılarınıń Másláhát ushırasıwları sheńberinde regionallıq birge islesiwdi rawajlandırıwda sezilerli jetiskenliklerge erisildi.
Kúni keshe Tashkent qalasında ótken jetinshi Másláhát ushırasıwınıń juwmaqları regionda integraciya processleri hám tilekleslikti bekkemlewge xızmet etetuǵınına isenim bildirildi.
Birlesken Milletler Shólkemi hám basqa da xalıqaralıq strukturalar sheńberinde óz-ara qollap-quwatlaw ámeliyatın dawam ettiriw áhmiyetli ekeni atap ótildi.
Juwmaǵında birge islesiwdi jedel rawajlandırıw, tuwısqan mámleketlerimizdiń rawajlanıwı hám abadanlıǵı jolında úlken nátiyjelerge erisiwge óz-ara umtılıs isenimli ekeni tastıyıqlandı.
Usı kúni Joqarı mártebeli miyman “Jańa Ózbekstan” parkine barıp, Ǵárezsizlik monumentine gúl qoydı.
Komplekste sáwlelendirilgen ulamalar, ullı sárkarda hám jawıngerler, jadid babalarımızdıń tulǵalarına ayrıqsha itibar qaratıldı. Ana Watanımız, márt hám batır, tınıshlıqtı súyiwshi hám miynetkesh, qaharman xalqımız húrmetine qurılǵan Ǵárezsizlik monumenti Túrkmenstan Prezidenti hám delegaciya aǵzalarında úlken tásir qaldırdı.
Sapar ilajları juwmaqlanǵannan soń, Prezident Shavkat Mirziyoev Prezident Serdar Berdimuhamedovtı “Tashkent-Xumo” xalıqaralıq aeroportında shıǵarıp saldı.
ÓzA