Prezident Shavkat Mirziyoev ádillik sistemasında mámleketlik xızmetlerdi keńeytiw ilajlarına baylanıslı prezentaciya menen tanıstı.

Keyingi segiz jılda ádillik jumısın jańasha shólkemlestiriw ushın 70 ke shamalas nızam hám qararlar qabıl etildi. Sistemanı xalıqqa jaqınlastırıw ushın 20 dan aslam qosımsha wákillikler berildi. Aymaqlarda 202 Mámleketlik xızmetler orayı qurıldı. Búgingi kúnde 500 den aslam mámleketlik xızmetler “bir ayna” principi tiykarında kórsetilmekte. Burın saatlap, kúnlep kútilgen maǵlıwmatlar házir 5-10 minutta alınıp atır.
Biraq bul baǵdarda ele islenetuǵın jumıslar kóp. Mámleketlik uyımlar arasında elektron birge islesiwdiń jeterli emesligi byurokratiyalıq tosqınlıqlarǵa sebep bolmaqta. 200 den aslam mámleketlik xızmet elege shekem eski usılda kórsetilmekte. Shetki aymaqlarda xalıqtıń xızmetlerden erkin paydalanıw imkaniyatı sheklengen.
Sonlıqtan, prezentaciyada mámleketlik xızmetlerdi bunnan bılay da kóbeytiw hám ápiwayılastırıw boyınsha usınıslar kórip shıǵıldı.
Rejege bola, kelesi úsh jılda mámleketlik xızmetler 900 ge jetkeriledi. Jılına 80 xızmet “3 qádem” principi tiykarında ápiwayılastırıladı. Xalıq kóp jaylasqan orınlar hám alıs máhállelerde 1 mıń 100 interaktiv kiosk ornatıladı.
Puqaralardan 30 túrdegi hújjetlerdi talap etiw biykar etiledi. Atap aytqanda, PHAJ uyımında nekeleniwshi shaxslardıń medicinalıq tekseriw nátiyjeleri, qorǵanıw bólimlerinde áskeriy xızmetke májbúrlerdiń jasaw ornı ózgergeni haqqındaǵı hújjet soralmaydı, bul maǵlıwmatlar málimleme sistemaları arqalı onlayn alınadı.
Búgingi kúnde notariuslar adamlarǵa 80 nen aslam túrdegi xızmet kórsetpekte. Biraq onlayn xızmetlerdiń úlesi oǵada az – 11 procent.
Mámleketimiz basshısı sanlastırıw arqalı puqaralarǵa qolaylıqlardı arttırıw zárúr ekenligin atap ótti. 2025-2027-jıllarda basqıshpa-basqısh 20 notarial háreket onlayn rásmiylestiriwge ótkeriletuǵını belgilendi.
Sonday-aq, notarial xızmetler kórsetiwde shaxstı tastıyıqlawshı hújjettiń túp nusqasın talap etiw biykar etilip, onı “FACE-ID” arqalı anıqlaw tártibi jolǵa qoyıladı.
Xadicha Sulaymanova atındaǵı Respublikalıq sud-ekspertiza orayında 64 túrdegi ekspertiza xızmetleri ótkerilmekte. Biraq aymaqlarda bunıń yarımı da joq.
Sonıń ushın ekspertiza boyınsha jańasha qatnas jasaw, aymaqlıq ekspertiza oraylarınıń materiallıq-texnikalıq bazasın jaqsılaw, bul arqalı olardaǵı ekspertiza túrlerin qosımsha túrde 15 ten 25 ke shekem kóbeytiw wazıypası qoyıldı.
Ekspertizanıń jańa túrlerin engiziwde sanlı texnologiyalar, insan faktorı joq baǵdarlamalardan keńnen paydalanıladı. Sorastırıw, tergew uyımları hám ekspertiza mákemeleri arasındaǵı hújjetler almasıw tolıq elektron túrge ótkeriledi. Avtoavariya ornın 3D modellestiriw, videotexnika hám fototexnika ekspertizası sıyaqlı jańa xızmetler engiziledi.
Mámleketlik emes sud-ekspertiza jumısın keńeytiw, sud eksperti sıpatında óz aldına byuro ashqan halda erkin jumıs júrgiziwge ruqsat beriw, Ózbekstan Sud ekspertleri palatasın shólkemlestiriw boyınsha usınıslar maqullandı.
Adamlardıń huqıqıy sawatlılıǵın arttırıw da áhmiyetli. Usı maqsette “Aqıllı úgit-násiyatlaw” tiykarında xalıq hám isbilermenlerge jańa hújjetler haqqındaǵı maǵlıwmatlardı mánzilli túrde, elektron sistemalar arqalı jetkerip beriw jolǵa qoyıladı. Nızamshılıqtı qánigelerdiń qatnasıwında ápiwayı tilde túsindirip baratuǵın “Adliya TV” internet beti iske qosıladı.
Reformalardı óz waqtında hám sapalı ámelge asırıwda juwapkerlerdiń belsendiligi, juwapkershiligi, wákilliklerin bunnan bılay da arttırıw zárúrligi atap ótildi. Sonlıqtan, óz tarawında birden-bir mámleketlik siyasattı ámelge asırıwshı ministrlikler hám uyımlar janındaǵı uyımlarǵa da uyımlıq normativlik-huqıqıy hújjetler qabıl etiw wákilligi beriledi.
Bunday hújjetlerdi qabıl etiw, mámleketlik dizimnen ótkeriw tártibi hám múddetleri ápiwayılastırıladı. Nátiyjede uyımlıq normativlik-huqıqıy hújjetlerdi qabıl etiwdiń ortasha múddeti 2 esege qısqaradı.
Prezentaciya juwmaǵında bul usınıslardı ámelge asırıw boyınsha párman hám qararlarǵa qol qoyıldı.

ÓzA