Jaz máwsiminde eń kóp paydalanılatuǵın ónimlerden biri bul – muzqaymaq. Qaymaq, sút, miyweler, shokolad hám arnawlı dám beriwshi qosımshalardan tayarlanatuǵın bul mazalı zat ásirler dawamında adamlar arasında áhmiyetin joǵaltpaǵan. Biraq muzqaymaq tek ǵana jaǵımlı dám emes, al onıń artında hár qıylı sociallıq, ekonomikalıq hám densawlıq penen baylanıslı tárepleri de jasırınǵan.

Muzqaymaqtıń negizi áyyemgi Qıtayǵa barıp taqaladı, ol jerde qar hám miyweli sherbetlerden paydalanılǵan. Evropaǵa bul ónim Marko Polo sayaxatları arqalı kirip kelgen dep boljanadı. XVII-XVIII ásirlerde bolsa muzqaymaq aqsúyekler dasturxanına tán názik desert bolǵan. Keyin ala, suwıtıw texnologiyası rawajlanǵannan soń, bul ónim massalıq islep shıǵarıla basladı.
Ápiwayı muzqaymaq sút, qumsheker, qaymaq, dámge qaray miywelerden quralǵan. Sút hám qaymaq kalciyge bay ónim esaplanadı. Qumsheker energiya deregi, biraq artıqsha paydalanıw qantlı diabet hám artıqsha salmaqqa alıp keliwi múmkin. Miyweler, ǵozalar, shokolad hám basqa dám beriwshiler ónimge hár qıylı dám hám estetikalıq kórinis baǵıshlaydı. Biraq ayırım jasalma elementlerdiń bar ekenligi densawlıqqa unamsız tásir kórsetiwi múmkin.
Búgingi kúnde muzqaymaq bazarı global kólemde milliardlap dollar qunǵa iye. Jergilikli islep shıǵarıwshılardan baslap, xalıqaralıq iri kompaniyalarǵa shekem bul tarawda jumıs alıp baradı. Ózbekstanda da jaz aylarında muzqaymaqqa talap júdá joqarı bolıp, hár qıylı tábiyǵıy hám sanaat tiykarındaǵı ónimler islep shıǵarıladı. Milliy statistika komitetiniń maǵlıwmatına bola, 2025-jıldıń yanvar-iyun aylarında Ózbekstan 13 sırt elden bahası 9,4 million AQSh dollarına teń bolǵan muzqaymaq hám muzqaymaq ónimlerin import etken.
2025-jıldıń 6 ayında mámleketimizge eń kóp muzqaymaq hám muzqaymaq ónimlerin jetkerip bergen mámleketler tómendegiler: Rossiya – 828 tonna, Qazaqstan – 648 tonna, Qıtay – 187 tonna, Belarus R. – 73 tonna, Franciya – 33 tonna hám basqa mámleketler 55 tonna.
Sońǵı jılları adamlar salamat turmıs tárizine kóbirek itibar qaratıp atırǵanı sebepli qant muǵdarı azaytılǵan, organikalıq hám tábiyǵıy quramlı muzqaymaqlarǵa talap artpaqta. Tutınıwshılar dizayn, dám hám jańalıqqa umtılıp atırǵanı sebepli marketingte innovaciyalıq qatnas úlken áhmiyetke iye.
Házirgi waqıtta jergilikli islep shıǵarıwshılarımız arzan hám ǵalabalıq muzqaymaq túrlerin usınıs etpekte. Sırt el brendlerinde bolsa joqarı sapa, dizayn hám marketingke itibar berilgen. Hár eki ónim de bazarda óz ornı hám áhmiyetine iye.
Muzqaymaq – tek ǵana mazalı zat emes, al turmıs tárizimizdiń bir bólegi, ekonomikalıq ónim hám densawlıq penen baylanıslı másele. Oǵan bolǵan talap bárqulla bar boladı. Biraq salamat quramǵa iye variantlardı tańlaw – hár bir insannıń wazıypası. Islep shıǵarıwshılar bolsa bul ónimdi tek ǵana mazalı emes, al paydalı etiw jolında turaqlı izleniwde bolıwı kerek.

Dildora DWSMATOVA.
ÓzA