Sońǵı jıllarda turizm tek ǵana dem alıw hám mádeniy almasıw emes, al ekonomikalıq belsendiliktiń áhmiyetli kórinislerinen birine aylanıp barmaqta. Global pandemiyadan keyingi dáwirde dúnya mámleketleri arasında transport baylanısları tiklendi, viza tártip-qaǵıydaları ápiwayılastırıldı, kóplegen xalıqaralıq jónelisler ashıldı. Bul bolsa puqaralardıń sırt elge shıǵıw imkaniyatın sezilerli dárejede keńeytti.

Ózbekstan da bul processten shette qalmaydı. Xalıqtıń turmıs dárejesi artıp atırǵanı, sırt elde bilimlendiriw hám miynet imkaniyatlarınıń keńeyiwi, sonday-aq, diniy hám mádeniy turizmge bolǵan qızıǵıwshılıqtıń kúsheyiwi nátiyjesinde sırt elge sayaxat etiwshilerdiń sanı jıldan-jılǵa artpaqta. Ásirese, 2025-jıldıń birinshi yarımında bul kórsetkish jáne de arttı.
Milliy statistika komitetiniń maǵlıwmatlarına bola, 2025-jıldıń yanvar-iyun aylarında turistlik maqsetlerde sırt elge sapar etken ózbekstanlılardıń sanı 3,5 millionǵa jetken.
Bul ótken jıldıń usı dáwirine salıstırǵanda 810 mıń adamǵa yamasa 29,7 procentke kóp degeni.
Eń kóp sapar etilgen mámleketler dizimi tómendegishe:
1. Qırǵız Respublikasına 1 million 527 mıń 303 adam
2. Qazaqstanǵa 664 mıń 669 adam
3. Tájikstanǵa 631 mıń 660 adam
4. Rossiyaǵa 230 mıń 412 adam
5.Saudiya Arabstanına 145 mıń 294 adam
6. Túrkiyaǵa 102 mıń adam
7. BAÁge 72 mıń 729 adam.
8. Egipetke 30 mıń 959 adam.
9. Tailandqa 16 mıń 671 adam.
10. Vetnamǵa 16 mıń 179 adam.
Bul dizimde qońsılas respublikalar jetekshilik etpekte. Oǵan sebep transport quralı hám jol aralıǵı júdá qolaylı. Kóplegen puqaralar usaqlap satıw, xızmet kórsetiw hám waqtınsha miynet sebepli de baradı. Qalaberdi, regionallıq tariyxıy hám sociallıq baylanıslılıq sebepleri menen de tez-tez sapar etiledi.
Rossiya bolsa jumıs hám dem alıs mánzili bolıp esaplanadı. Kópshilik ózbekler ushın bul jer jumıs hám migraciya orayı sıpatında xızmet etedi. Házirgi waqıtta, turistlik mánziller Moskva, Sankt-Peterburg, Sochi hám tariyxıy estelikleri sebepli dem alıw maqsetinde de tańlanbaqta.
Saudiya Arabstanı diniy turizmde joqarı ósiwdi kórsetken. 145 mıńnan aslam puqara bul mámleketke sapar etkeni Umra hám Haj zıyaratlarınıń kólemi keńeygenin, húkimet tárepinen zıyaratshılardı shólkemlestiriwshilik jaqtan qollap-quwatlaw kúsheygenin bildiredi.
Túrkiya ózbekstanlılar ushın tili hám mádeniy uqsaslıǵı, viza rejiminiń ápiwayılıǵı, sonday-aq, bilim alıw imkaniyatları menen belgili bolmaqta. Túrkiyada sanaat ádewir rawajlanǵanı ushın kópshilik jergilikli isbilermenler usı mámleketten tovarlar satıp aladı hám ishki bazarımızda sawda-satıq jumısların ámelge asıradı.
BAÁ bolsa zamanagóy texnologiyalar, shańaraqlıq sayaxatlar hám turizm boyınsha eń qolaylı baǵdarlardan biri bolıp esaplanadı. BAÁ de import ushın júdá qolay mámleket bolıp esaplanadı.
Egipet, Tailand, Vetnam – bul mámleketlerge sapar etkenler sanı ele kóp bolmasa da, turaqlı ósiw baqlanbaqta. Bul bolsa ózbekstanlılar endi ájayıp mánzillerdi tańlap atırǵanı, sayaxat mádeniyatı rawajlanıp atırǵanın bildiredi. Tur firmalarınıń jumısı, sırt el aviakompaniyaları menen birge islesiw hám ǵalaba xabar qurallarınıń úgit-násiyatlawı da bul ósiwge xızmet etpekte.
2025-jıldıń birinshi yarımı ózbekstanlılar ushın sırt elge sayaxat etiw baǵdarında belsendilik jılı boldı.
Bul statistikalıq ósiw ekonomikalıq imkaniyatlar jaqsılanǵanı, mámleketleraralıq baylanıslar bekkemlenip atırǵanı hám turizm mádeniyatı keńeyip atırǵanın kórsetpekte.
Sonıń menen birge, jańa mánziller, viza jeńillikleri hám xalıqaralıq reysler sanınıń artıwı bul processti jáne de jedellestiredi.

Dildora DWSMATOVA.
ÓzA