Sırt el baspasózi Ózbekstan haqqında

138

Usı kúnlerde Túrkmenbashi qalasındaǵı «Avaza» milliy turizm aymaǵında BMShtıń Teńizge shıǵıw imkaniyatı bolmaǵan rawajlanıp atırǵan mámleketler boyınsha úshinshi konferenciyası (LLDC3) bolıp ótpekte. Ózbekstan ushın bul forum tek infrastruktura hám logistika menen baylanıslı emes, al suveren rawajlanıw ústinligi, regionallıq integraciya hám global basqarıwda norma isbilermenligine tiykarlanǵan izbe-iz sırtqı kún tártibin joybarlaw ushın strategiyalıq imkaniyat bolıp esaplanadı. Usı mániste, jetekshi sırt elli baspasózler delegaciyamızdıń usı ánjumandaǵı qatnasıwına ayrıqsha itibar qaratıp atırǵanı tosattan emes.

Máselen, Belgiyanıń jetekshi “EUReflect” baspasózi Avaza sammitinde mámleketimiz basshısı tárepinen alǵa qoyılǵan usınıslar, atap aytqanda, Oraylıq Aziya regionındaǵı logistika integraciyası procesine tolıq sholıw jasaǵan.
Avtordıń jazıwınsha, aldınǵı qatnaslarǵa qaraǵanda, Ózbekstan házirde jańa institutlar, koncepciyalar hám koaliciyalar járdeminde xalıqaralıq ortalıqtı qayta qáliplestiriwge umtılmaqta.
– Prezident Shavkat Mirziyoevtiń Avazadaǵı shıǵıp sóylegen sózi mámlekettiń sırtqı siyasatındaǵı baǵdarın ayqın kórsetti, – deydi tallawshı. – Bildirilgen usınıslar qurǵaqlıqta jaylasqan mámleketler ushın puqta islep shıǵılǵan geoekonomikalıq doktrina bolıp xızmet etedi.
Sonday-aq, maqalada BMSh basshılıǵında tranzit kepilligi boyınsha Global kelisimge qol qoyıw shaqırıǵı Tashkenttiń eki tárepleme sóylesiwden ádil tranzit qaǵıydasın kóp tárepleme engiziwge ótiw tilegin bildiredi, delingen. Bul LLDC formatına tranzit mámleketlerdegi bir tárepleme siyasat ózgeriwine ulıwma ázzilikten qutılıw imkaniyatın jaratadı – logistika tek ǵana texnikalıq emes, al suveren teńlik máselesi ekenin dálileydi.
Qubla transport jolları, atap aytqanda, Ózbekstan – Awǵanstan – Pakistan hám Qıtay – Qırǵızstan – Ózbekstan temir jolları respublikanıń strategiyalıq baǵdardaǵı unamlı ózgerislerinen dárek beredi. Bul joybarlar Oraylıq Aziyanı Qubla hám Shıǵıs Aziya hám Jaqın Shıǵıs penen baylanıstırıwshı sıpatında qayta janlanıp atırǵan geosiyasiy kósherge aylandıradı.
Ulıwma, BMSh tárepinen qollap-quwatlanatuǵın Logistika integraciyası qorı hám LLDC ushın Global ázzilik indeksin shólkemlestiriw usınısı jáne de tereńirek – resurs hám bazarǵa ádil kiriw ushın jańa global qurallardı qáliplestiriw maqsetin kórsetedi. Ulıwma, Ózbekstan endi ózin global rawajlanıw arxitekturanıń birgeliktegi avtorı sıpatında kórsetpekte.
Mámleketimiz LLDC xalıqaralıq analitikalıq orayına qosılıwı intellektuallıq jetekshiliktiń global máselelerdegi rolin ayqın ańlawdan dárek beredi. Tiykarınan, tarqalǵan globallasıw hám kúsh oraylarınıń ózgeriwi baqlanıp atırǵan bir dáwirde Tashkent ózin platforma mámleketi sıpatında kórsetiwge umtılmaqta. Bul tek regionlardı baylanıstırıp turıwshı emes, al teńizge shıǵıw imkaniyatı bolmaǵan mámleketler ushın global basqarıwdıń normativlik hám institucionallıq dizaynına da tásir kórsetedi.

Wtkir Alimov, ÓzA