Prezident Shavkat Mirziyoev aymaqlardıń rawajlanıwı, reformalardıń nátiyjeliligi menen jaqınnan tanısıw maqsetinde 19-iyun kúni Qashqadárya wálayatına bardı.

Mámleketimizdegi ekonomikalıq reformalar taraw hám tarmaqlarda óz nátiyjelerin bermekte. Pútkil respublikada texnologiyalıq “sekiriw” baqlanbaqta. Atap aytqanda, usı jıldıń bes ayında sanaat 6,4 procentke ósken, bul tarawda eksport 6 milliard dollardan artqan.
Onda Qashqadárya sanaatınıń úlesi úlken. Qarshı qalasındaǵı “Alp texno servis” usınday eksportshı kárxanalardan biri.
Prezident Shavkat Mirziyoevtiń Qashqadárya wálayatına saparınıń dáslepki mánzili “Alp texno servis” kárxanası boldı.
Bahası 10 million dollar bolǵan bul joybar elektr texnikası baǵdarında global jetkerip beriw shınjırında orın iyelegen. Kárxana sırt el “TSL”, “HOFMANN” brendleri ushın buyırtpalar tayarlap bermekte. Sonday-aq, jergilikli SMART brendine tiykar salınǵan. Usı atamalar astında jılına 500 mıń danaǵa shekem televizor hám elektron platalar islep shıǵarılmaqta.
Ónimler joqarı texnologiyalıq, sapası hám dizaynı bazar talabına sáykes. Sol sebepli 70 procent tovarlar eksportqa qaratılmaqta. Ótken jılı 2 million dollardan aslam eksport etilgen. Bıyılǵı reje 10 million dollar.
Mámleketimiz basshısı bul tarmaqtı bunnan bılay da rawajlandırıw zárúrligin atap ótti.
– Bul tarawda tájiriybe arttırdıq, sırtqı bazarǵa jol taptıq. Endi bul kárxananı keńeytiw kerek. Adamzat bar eken, bunday ónimlerge talap boladı. Tek sapa hám nomenklatura boyınsha ósim, básekige shıdamlı bolıw zárúr, – dedi Shavkat Mirziyoev.
Jáne bir áhmiyetli wazıypa – lokalizaciyalaw. Házir kárxanada bul kórsetkish 50 procentten artqan. Keleshekte 20 million dollarlıq jáne 4 joybardı ámelge asırıp, shań jutqısh, elektr shaynek, hawa suwıtqısh, ventilyator islep shıǵarıw rejelestirilgen. Bulardıń nátiyjesinde jılına 30 million dollarlıq eksport imkaniyatı jaratıladı.
Kárxanada 200 adam jumıs penen támiyinlengen. Qarshı mámleketlik texnika universiteti menen dual bilimlendiriw jolǵa qoyılǵan.
Mámleketimiz basshısı Qarshı qalasınan Shahrisabzǵa baratırıp, poezdda qashqadáryalı belsendiler menen qızǵın sóylesti.
Sóylesiwde qala hám awıllardaǵı ózgerisler, xalıqtıń turmısı, búgingi tınıshlıqtıń qádiri haqqında sóz boldı.
“Insan qádiri ushın, insan baxıtı ushın” degen iygilikli ideya mámleketimizdiń jumıs baǵdarlamasına aylanǵan. Usı tiykarda xalıqtıń turmıs sharayatların jaqsılaw, dáramatın hám abadanlıǵın arttırıw, máhállelerdi abat etiw jámiyetlik turmısımızda jetekshi orınǵa shıqpaqta.
Aymaqlardıń imkaniyatın tolıq iske qosıw, kámbaǵallıqtı qısqartıwǵa qaratılǵan baǵdarlamalar nátiyjesinde elimizdiń ózinde múnásip miynet sharayatları jaratılmaqta. Jaslar hám hayal-qızlar dáramatlı kásiplerge oqıtılmaqta.
Ekonomikadaǵı strukturalıq ózgerisler nátiyjesinde sanaat jedel rawajlanbaqta, aldınǵı texnologiyalı kárxanalarda qosımsha qun jaratılmaqta. Awıl xojalıǵı, turizm, transport, energetika tarawlarında úlken joybarlar iske qosılmaqta.
Prezidentimiz ekonomikanıń rawajlanıwı, xalıqtıń keypiyatında jollardıń áhmiyeti joqarı ekenin atap ótip, bul baǵdarda juwapkerlerge tapsırmalar berdi. Keyingi 2 jılda elimizde 40 mıń kilometr jol hám 540 kópir ońlanǵan. Bıyıl Qashqadáryada jámi 100 kilometr magistral jollardıń ońlanıwı rejelestirilgen. Bul joybarlardı jedellestiriw, jol boyların abadanlastırıw boyınsha kórsetpeler berildi.
Nuraniylar bul ózgerislerdi xalqımız óz turmısında sezip, reformalarǵa joqarı baha berip atırǵanın ayttı. Hayal-qızlar wákili hayal-qızlarǵa barlıq tarawlarda keń imkaniyatlar berilgeni, nátiyjede olar óz shańaraǵı hám miynet jámáátlerinde qádiri artıp, turmısınan razı bolıp jasap atırǵanın aytıp berdi.
Bunnan soń Prezident Shavkat Mirziyoev Shahrisabz qalasındaǵı kóp tarmaqlı kardiologiya orayınıń jumısı menen tanıstı.
Sociallıq mámleket esaplanǵan Ózbekstanda xalıqtıń salamatlıǵın bekkemlew eń áhmiyetli baǵdarlardan biri. Usı maqsette mámleketlik emlewxanalar reformalanbaqta, tarawǵa investiciyalar tartılıp, jeke menshik sektor da rawajlandırılmaqta. Sonıń ishinde, búgingi kúnde Qashqadáryada 700 den aslam jeke menshik klinika ashılǵan, olarda 72 xızmet túri jolǵa qoyılǵan.
Rossiyalı isbilermen menen birgelikte shólkemlestirilgen “Oq saroy” klinikası jaqında iske tústi. Bul jerde 4 xirurgiyalıq hám 6 reanimaciya bólmeleri, 100 den aslam emlew orınları bar. Bir waqıttıń ózinde 4 hám kúnine 25 ke shekem joqarı texnologiyalı kardioxirurgiyalıq operaciyalardı ótkeriw imkaniyatı jaratılǵan. Onıń ushın Rossiya, Túrkiya hám Kuveytten tájiriybeli shıpakerler jumısqa tartılǵan. Stentlew, aorta koronar shuntlaw, tuwma nuqsanlardı saplastırıw, endoprotezlew sıyaqlı emlewlerdiń nátiyjesi joqarı.
Oray joqarı anıqlıqta diagnostika xızmetin de kórsetedi. Máselen, zamanagóy exokardiografiya úskenesi jasalma intellekt járdeminde isleydi. Bundayı házirshe Ózbekstanda birden-bir.
Mámleketimiz basshısı bunday innovaciyalıq klinikalar medicinada sapa hám kózqarastı ózgertip, basqalardı da transformaciyaǵa iytermeleytuǵının atap ótti.
– Bul jerdegi sistemanı úlgi etip alıp, 14 aymaǵımızda usınday klinikalar shólkemlestiriw zárúr. Buǵan qansha qarjı kerek bolsa, tabamız. Tek negizinde xalqımız ushın kepillengen sapalı em bolıwı kerek. Alternativlik, báseki bolmasa, sapaǵa umtılıw bolmaydı, – dedi Shavkat Mirziyoev.
Juwapkerlerge bul boyınsha usınıs tayarlaw, klinikalardı baslanǵısh buwın hám medicinalıq qamsızlandırıw sisteması menen úylestiriw boyınsha kórsetpeler berildi.
Emlewxanada 130 jumıs ornı jaratılǵan. Maman qánigeler tayarlaw ushın usı jerdiń ózinde klinikalıq ordinatura jolǵa qoyılǵan.
Prezidentimiz buǵan ayrıqsha itibar qaratıp, studentler hám shıpakerlerdiń mamanlıǵın arttırıw, sırt elli qánigeler menen telemedicinanı keńeytiw zárúr ekenligin atap ótti.
Nadurıs awqatlanıw aqıbetinde qashqadáryalılar arasında júrek-qan tamır kesellikleri kóp ushırasatuǵının atap ótiw orınlı. Jańa klinika hám onıń janındaǵı oray usı keselliklerdi erte anıqlap, diagnoz qoyıw hám emlewde úlken áhmiyetke iye.
Bul oray tárepinen mobil diagnostika mashinaları jolǵa qoyılǵan bolıp, shetki aymaqlardaǵı xalıqqa UZI, MSKT, EKG sıyaqlı medicinalıq xızmetlerdi kórsetedi.
Prezident Shavkat Mirziyoev Yakkaboǵ rayonında qurılǵan “Jańa Ózbekstan” massivin barıp kórdi.
Xalıqtıń abadanlıǵı hám turmıs mádeniyatın arttırıwǵa qaratılǵan bul massiv aldınǵı qala qurılısı sheshimleri tiykarında qurılǵan. Kóp qabatlı turaq jaylar kórkemligi, tártipliligi hám abadanlıǵı menen rayon kórinisin ózgertip jiberdi. 18 gektar maydandı iyelegen massivte 54 bes qabatlı turaq jaylar qurılıp, 1 mıń 400 kvartira xalıqqa beriledi.
Imaratlar tek ǵana zamanagóy arxitekturası menen emes, al xalıq ushın jaratılǵan infrastrukturanıń qolaylıǵı menen de ajıralıp turadı. Hár bir úy zamanagóy kommunikaciya tarmaqları, átirapında bolsa balalar maydanshaları hám avtomobil turatuǵın orınlar menen támiyinlengen.
Sonıń menen birge, aymaqta úsh qabatlı “Eko bazar” qurılǵan. Ol arqalı jergilikli diyqanlar óz ónimlerin tikkeley tutınıwshılarǵa jetkeriw imkaniyatına iye. Bul bolsa hám sapa, hám baha jaǵınan adamlarǵa maqul bolmaqta. Bazarda 640 jumıs ornı jaratılǵan.
Mámleketimiz basshısı bul ekobazarda jaratılǵan sharayatlardı kózden ótkerdi, satıwshı hám qarıydarlar menen sóylesti.
– Bazarlar molshılıq, abadanlıq hám xalıqtıń mádeniyatın kórsetedi. Yakkaboǵda usınday abat orın qurılǵanı quwanıshlı. Xalqımızdıń satıp alıw qábileti, bazar mádeniyatı artıp barmaqta. Soǵan múnásip bunday qolaylı sawda orayların kóbeytiw kerek,-dedi Prezident.
Ayrıqsha itibarǵa ılayıq tárepi, massivtegi infrastruktura imaratlarına quyash panelleri hám geliokollektorlar ornatılǵan. Bul bolsa energiyanı únemlew hám úzliksizlik, ekologiyalıq qáwipsizlikti támiyinlewde áhmiyetli faktor bolmaqta.
Xalıqtıń dem alıwı, balalar hám jaslardıń belsendi waqıt ótkeriwi ushın da qolaylıqlar jaratılǵan. Atap aytqanda, seyil etiw orınları, balalar baqshası, sport maydanları, sawallandırıw hám servis orınları birden-bir koncepciya tiykarında qurılǵan.
Juwapkerlerge usı koncepciya tiykarında basqa da rayon orayları hám massivlerdi de rawajlandırıw boyınsha kórsetpeler berildi.
Mámleketimiz basshısı Shahrisabz rayonı Hisar tawı janbawırındaǵı turistlik potencial menen tanıstı.
Turizm az qarjı menen kóp jumıs ornın jaratatuǵın, xalıqtıń dáramatın hám aymaqlardıń kórinisin jaqsılaytuǵın taraw. Qashqadáryada da bul baǵdarda imkaniyatlar kóp.
Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń 2023-jıl 28-noyabrdegi qararı tiykarında Qashqadárya wálayatınıń tawlı-rekreaciyalıq aymaqlarında zamanagóy xızmet kórsetiw hám turizm kompleksleri qurılmaqta. Sonıń ishinde, sırt mámleketlerdiń maman ekspertleri hám jetekshi kompaniyalarınıń qatnasıwında Miraki, Ámir Temur, Ulach hám Palmon máhállelerinde turistler ushın qolaylıqlar jaratılmaqta. Ulıwma 240 gektar maydanda 400 million dollarlıq 117 joybar ámelge asırılmaqta. Bunıń nátiyjesinde bolsa 1 mıń 700 turaqlı jumıs ornı ashıladı.
Búgin Mirakidegi ózgerisler usı qarar hám turizm boyınsha ótkerilgen májilislerdiń nátiyjesi.
Burın bul sulıw orınlardan hár kim óz bilgeninshe paydalanatuǵın edi. Say boyları tártipsiz, dem alıw orınlarında infrastruktura jetispeytuǵın edi. Búgin bul mánzil bir pútin turizm klasterine – “Miraki” xalıqaralıq turizm orayına aylandı.
Mámleketimiz basshısı bul jerdegi abatlıq hám qolaylıqlardı kózden ótkerdi. Aqsuw dáryasınıń eki jaǵası boylap piyada hám velosipedte júriw ushın on kilometrlik “eko jol” shólkemlestirilgen. Balalar maydanshası, kewilashar baǵ, nuraniylar dárgayı, shańaraqlıq miyman úyleri hám kóshpeli sawda shaqapshaları máhálleniń kórkine kórik qosqan.
“Miraki and spa resort” dem alıw aymaǵı turizm orayınıń zamanagóy bólegi. Bul jerde eki miymanxana, sawda hám kewilashar kompleks qurılǵan. Sonday-aq, bir waqıttıń ózinde 600 turistti qabıllay alatuǵın miymanxanalar, 300 orınlıq shańaraqlıq xostel ashılǵan. Bul jılına 300 mıńnan aslam miymanǵa xızmet kórsetiliwin ańlatadı.
Mámleketimiz basshısı jańa miymanxana hám sawda kompleksiniń jumısı menen tanıstı. Turizm boyınsha keleshektegi áhmiyetli joybarlar haqqında maǵlıwmat berildi.
– Shahrisabzdıń abzallıǵı – jıl dawamında sayaxatqa keliw múmkin. Onıń ushın jol, kommunikaciya, miymanxanalar qurıp atırmız. Endi xızmet túrlerin kóbeytiwdi oylaw kerek. Máselen, Mirakige kelgen miyman waqtın qalay ótkeredi, neler satıp aladı? Usı talaplardan kelip shıǵıp, xızmetler usınıs etiw, bul jerdiń tábiyatı hám sharayatın sırt ellerde keńnen úgit-násiyatlaw kerek, – dedi Shavkat Mirziyoev.
Jańa turistlik orayǵa investorlardı tartıw ushın injenerlik-kommunikaciya tarmaqları tartılǵan. Mirakige alıp barıwshı hám máhálle ishindegi jollar tolıq ońlanǵan. Elektr támiynatı jaqsılanǵan. Turistlerdi qızıqtırıw ushın Hisorak suw saqlaǵıshına tutas aymaqta eki kilometrden aslam aspa jol hám teńiz qáddinen 2 mıń 700 metr biyiklikte restoran da qurılǵan.
Bunday keń qolaylıqlar Qashqadáryaǵa keliwshi turistlerdiń sanın arttırmaqta. Ótken jılı wálayatqa eki yarım millionnan aslam turist kelgen. Sonnan bes júz mıńǵa shamalası áyne Shahrisabz rayonına kelgen. Aymaqtaǵı bul ózgerislerden keyin keltirilgen san bir neshe esege ósiwi tábiyǵıy.
Prezident Shavkat Mirziyoev Shahrisabz rayonındaǵı Hisorak suw saqlaǵıshı janında qurılǵan Hisorak kishi gidroelektr stanciyasın kózden ótkerdi.
Hisorak suw saqlaǵıshı 1987-jılı qurılǵan bolıp, 2004-jılı kapital rekonstrukciyalanǵan. Aymaqta 2011-jılı iske qosılǵan quwatlılıǵı 45 MVt bolǵan tiykarǵı Hisorak GESi de bolıp, jılına 80 million kilovatt saat elektr energiyasın islep shıǵaradı. Bul bolsa ortasha esapta 33 mıń shańaraqtıń jıllıq elektr energiyasına talabın qaplaydı.
Mámleketimizde ekologiyalıq taza, arzan hám qayta tikleniwshi energiya dáreklerin kóbeytiw jáne bar quwatlıqlardı arttırıwǵa ayrıqsha itibar qaratılmaqta. “Ózbekgidroenergo” akcionerlik jámiyeti tárepinen kishi hám mikro GESler qurılıp, paydalanıwǵa tapsırılmaqta.
Shahrisabz rayonında energetika quwatlılıǵı 3,5 MVt qa teń, jılına ortasha 17,5 million kilovatt saat elektr energiyasın islep shıǵaratuǵın Hisorak kishi GESi solardıń qatarına kiredi. Onıń qurılısı tolıq lokalizaciyalaw sheńberinde ámelge asırıldı. Joybardıń bahası 1,5 million dollardı quraydı. GES jumısı nátiyjesinde jılına ortasha 5 million metr kub tábiyǵıy gaz únemlenedi. Bul jerde islep shıǵarılatuǵın elektr energiyası 7 mıń 300 shańaraqqa jetedi.
Mámleketimiz basshısına dárya suwınan energiya alıw boyınsha keleshektegi rejeler haqqında málimleme berildi.
Eń áhmiyetli joybarlardan biri – kelesi eki jıl ishinde ulıwma quwatlılıǵı 12 MVt bolǵan 416 kinetikalıq turbinali mikro GES qurıw rejesi bolıp tabıladı. Bul mikro GESler salma hám kanallardaǵı suw aǵısınan nátiyjeli energiya islep shıǵarıw imkaniyatın beredi.
Házirgi waqıtta wálayatta ulıwma quwatlılıǵı 49 MVt bolǵan 3 GES jumıs alıp barmaqta. Keleshektegi joybarlar sebepli bul kórsetkish sezilerli dárejede artıwı kútilmekte. Gidroenergetika arqalı wálayatta xalıqtıń elektr energiyası tutınıwınıń 15 procentin qaplaw maqset etilgen.
Mámleketimizde sońǵı segiz jıl ishinde elektr energiyasın islep shıǵarıw 38 procentke artıp, 81,5 milliard kVt/saatqa jetti. Usı jılı respublika boyınsha ulıwma quwatlılıǵı 24,7 MVt bolǵan 5 jańa kishi GES paydalanıwǵa tapsırılıwı rejelestirilgen.
Italiya, Franciyanıń landshaft baǵları, qırdaǵı júzimzarları dúnyaga belgili. Olardı barıp kóriwge ıqlasbentler kóp. Endi usınday kórkem orın Shahrisabzda da bar.
Mámleketimiz basshısı Qashqadáryaǵa saparı waqtında usı agroturizm kompleksin barıp kórdi.
Burın bul jerler qurǵaq dalańlıq bolǵan. Tamshılatıp suwǵarıw jolǵa qoyılǵanı nátiyjesinde aymaq jasılǵa búrkendi. Kompleks 520 gektardan ibarat bolıp, tóbelik bóliminde “terrasa” usılında júzim, chereshnya hám alma egilgen hám toǵay jaratılǵan. Franciyadan eń saylandı sortlar alıp kelingen.
– Shóllerdi ózlestiriwimizge gúmanlanǵanlar usı baǵdı kelip kórsin, – dedi Prezident.
7,5 mıń tonna ónim jetistiriw imkaniyatına iye komplekstiń eksport quwatlılıǵı 5 million dollarǵa teń. 100 turaqlı hám mıńnan aslam máwsimlik jumıs ornı jaratılǵan. Nállerdiń rawajlanıwın franciyalı qánige baqlap baradı, jaslarǵa diyqanshılıq sırları hám bazar talapların úyretedi.
Aymaqta, sonday-aq, 120 orınlıq restoran hám 100 orınlıq miymanxana qurılǵan. Agrologistika hám oqıw orayı, qayta islew, saqlaw quwatlıqları qurılmaqta.
Juwapkerler bunday baǵlardı keńeytiw, basqa da tawlı rayonlarda shólkemlestiriw rejeleri haqqında ayttı. Mámleketimiz basshısı suwǵarıwdı shólkemlestirip, baǵlardı xalıqqa bólip beriw, adamlarǵa dáramat dáregin jaratıw boyınsha tapsırmalar berdi.
Ózbekstan Respublikası Prezidenti Shavkat Mirziyoevtiń Qashqadárya wálayatına saparı dawam etpekte.

ÓzA