Hind ilimpazları Kashmir muzlıqları temperatura kóteriliwi sebepli jedel pát penen erip, Gimalaydaǵı millionlaǵan adamlardı suw menen támiyinlew procesine qáwip salıp atırǵanınan qáweterlenip atır. «Xovar» agentligi bul haqqında arnawlı maqala járiyalaǵan.

Kashmir universiteti Geologiya hám geofizika bólimi tárepinen ótkerilgen izertlew kórsetkenindey, muzlıqlardıń tez eriwi region klimatın ózgertip, awıl xojalıǵı, baǵshılıq, sharwashılıq hám toǵay xojalıǵında bánt 10 millionǵa shamalas xalıqtıń úshten eki bóleginiń turmıs sharayatına qáwip tuwdırmaqta.
Ilimpazlardıń atap ótiwinshe, sońǵı 40 jılda Kashmirdegi eń úlken Kolaxoy muzlıǵınıń kólemi shama menen 11 kvadrat kilometrden 4,44 kvadrat kilometrge shekem, yaǵnıy 18 procentke azayǵan, regiondaǵı basqa muzlıqlar bolsa tap usı dáwirde 16 procentin joǵaltqan.
Kashmirdiń tiykarǵı tirishilik suwı – Jelum dáryasın toyındıratuǵın Kolaxoy suwı mámlekettegi xalqı eń kóp Panjab wálayatı awıl xojalıǵında úlken áhmiyetke iye.
Ótken jılı «Action Aid» xalıqaralıq qayırqomlıq shólkemi regionnıń kópshilik bóliminde muz kólemi qısqarıp baratırǵanınan eskertip, klimat ózgeriwi jawın-shashınǵa tásir etip atırǵanı, aqıbetinde azıq-awqat islep shıǵarıw azayǵanın málim etken edi.
Nyu-Delidegi Energetika hám resurslar institutınıń bas muztanıwshısı, professor Sayid Iqbol Hasnaynnıń aytıwınsha, izertlew nátiyjesi klimat sistemasınıń ısıwı anıq ekenligin jáne bir márte tastıyıqlaǵan.
1995-jıldan berli muzlıqlardı úyrenip atırǵan hind geologi Rajiv Upadxaydıń pikirinshe, jańa izertlew juwmaǵı aldınǵıları menen sáykes keledi.
– Izertlew Gimalay muzlıǵınıń shama menen 90 procenti qısqarıwı ulıwma tendenciyasın tastıyıqlaydı. Ayırım muzlıqlar qorqınıshlı pátte – jılına 44-45 metr azaymaqta, – deydi ilimpaz.

S.Rahimov, ÓzA