Qalayınsha erte turmısqa shıǵıw hám ajırasıwlardıń aldın alamız?

203

Hayal-qızlar – perzent tárbiyashıları bolıwı menen birge, mámleketlik hám jámiyetlik basqarıwda ózleriniń bay bilimi, tájiriybesi hám kúsh-ǵayratın baǵdarlawshı úlken potencialǵa iye jámiyetimizdiń belsendi aǵzaları esaplanadı. Sonlıqtan da, hayal-qızlardıń jámiyetlik-siyasiy belsendiligin arttırıw, reformalarda olardıń tikkeley qatnasıwın támiyinlew búgingi kúnniń eń áhmiyetli wazıypalarınan esaplanadı.

Ózbekstan “Milliy tiklanish” demokratiyalıq partiyasınıń saylaw aldı baǵdarlamasında da hayal-qızlardıń jámiyetlik-siyasiy belsendiligi, mámleketlik basqarıwdaǵı ornı hám tásirin arttırıw máselesi áhmiyetli baǵdar sıpatında itibarǵa alınıwı, sonday-aq, hayal-qızlardıń shańaraqtaǵı ornın bekkemlew tárepdarı ekenligi belgilengen.
Olardıń qatarında, partiyanıń 2025-jılǵa belgilengen jumıs rejesinde erte neke, jas óspirim qızlardı ayttırıw sıyaqlı unamsız illetlerdiń aldın alıwǵa qaratılǵan «Erte turmıs – qádiriyat emes!» akciyasın ótkeriw hám Joqarı bilimlendiriw mákemelerinde turmısqa shıqqan studentler hám student analar ushın qolaylı sharayatlar jaratılıwı boyınsha qadaǵalaw-talqılaw tártibinde úyreniwlerdi alıp barıw wazıypası belgilengen.
Bul wazıypalardıń orınlanıwın támiyinlew maqsetinde Ózbekstan «Milliy tiklanish» demokratiyalıq partiyasınıń «Siyasatshı hayal-qızlar klubı» aǵzalarınıń qatnasıwında, Shańaraq hám hayal-qızlar komiteti, Ózbekstan máhálleleri associaciyası, Densawlıqtı saqlaw, Ishki isler, Mektepke shekemgi hám mektep bilimlendiriwi ministrlikleriniń aymaqlıq basqarmaları menen birgelikte erte neke, jas óspirim qızlardı ayttırıw sıyaqlı unamsız illetlerdiń aldın alıw tuwralı jámiyetshilik tıńlawdı shólkemlestiriw, Joqarı bilimlendiriw mákemelerinde student analar ushın jaratılǵan sharayatlardı arnawlı sorawnamalar tiykarında úyreniw rejelestirilgen.
Nókis qalasındaǵı «Doslıq» úyinde rejede belgilengen usı wazıypalardıń orınlanıwına arnalǵan májilis ótkerildi.
Ilajdı Ózbekstan «Milliy tiklanish» demokratiyalıq partiyası Qaraqalpaqstan Respublikası Keńesiniń baslıǵı T.Romanov alıp bardı.
Ilajǵa deputatlar, tiyisli ministrlikler menen shólkemlerden juwapkerler, máhálle xızmetkerleri, partiya wákilleri hám ǵalaba xabar qurallarınıń xızmetkerleri qatnastı.
Atap ótilgenindey, statistikalıq maǵlıwmatlarǵa qaraǵanda, Ózbekstanda hár úsh qızdıń birewi bilim alıw jasında, yaǵnıy, 20 jasqa shıqpay turıp turmısqa shıǵadı. Qızlardıń turmısqa shıǵıw hám bilim alıw jası 18-22 jastı quraydı. Studentlerdiń sanı jıldan-jılǵa kóbeyip atırǵanınıń esabınan, shańaraqlı student-hayallardı qollap-quwatlaw zárúrligi de artpaqta. Házirgi kúnde joqarı oqıw orınlarınıń sanı 3 esege kóbeydi. Sistemaǵa qamtıw 42 procentke arttı. Bir hayal-qızdıń bilim alıwı ushın kontrakt tólemi mámleket tárepinen qaplap berilip atırǵanınıń esabınan student-qızlardıń sanı usı kúnge kelip on bir esege kóbeygen. 2024-jılı 305 mıńnan aslam neke belgilengen bolsa, sonnan 93,2 mıń jaǵdayda kelinler, ele 20 jasqa tolmaǵan.
Sonıń menen birge, “Shańaraq hám gender” ilimiy-izertlew institutınıń maǵlıwmatına bola, sońǵı eki jılda student analardıń arasında ajırasıwlardıń sanı artqan.
Ilajda usı unamsız jaǵdaylardıń aldın alıw máseleleri keńnen talqılandı. Joqarı bilimlendiriw mákemeleri tárepinen student analardıń shańaraq hám oqıwdı bir waqıttıń ózinde tabıslı alıp barıwı, sapalı bilim alıwı hám karera islewi ushın múmkinshiliklerdi keńeytiw, student analardıń oqıw processlerine irkinishsiz qatnasıwına járdem beriw, JBMlarda student analar ushın infrastruktura jaratıw, atap aytqanda, baqshalar, analar ushın arnawlı bólmeler shólkemlestiriw boyınsha ilajlar kóriw boyınsha da bir qatar pikir-usınıslar bildirildi.
Sonıń menen birge, ilajda studentlerdiń shańaraqqa baylanıslı qádiriyatlarǵa qatnasıǵın jáne de kúsheytiw hám shańaraq institutın bekkemlew, ata-analar arasında qızların bilim alıw jasında turmısqa bermewdi úgit-násiyatlaw máselelerine ayrıqsha toqtalıp ótildi.
Ilaj pikir-alısıwlar menen dawam etdi.

Qaraqalpaqstan xabar agentligi