Senat jalpı májilisinde Prezidentimiz Shavkat Mirziyoev tárepinen Korrupciyaǵa qarsı gúresiw milliy keńesiniń májilisinde belgilep berilgen baslı baǵdarlardan kelip shıǵatuǵın wazıypalar kórip shıǵıldı.

Sońǵı jılları tarawdıń normativlik-huqıqıy tiykarlarınıń qáliplestirilgeni, institutcionallıq ózgerisler ámelge asırılǵanı, korrupciyanıń aldın alıwǵa qaratılǵan bir qatar ámeliy ilajlar kórilgeni atap ótildi.
Sonıń menen birge, bul tarawda bir qatar kemshilikler de bar ekenligi atap ótildi. Qurılısqa ruqsat beriw, imarattı tapsırıwda órt qáwipsizligi boyınsha byurokratiya hám nızam buzılıwı jaǵdayları, huqıq qorǵaw uyımları tiykarınan korrupciyanı anıqlaw hám jazalaw menen shuǵıllanıp, korrupciyalıq faktorlardıń aldın alıwǵa, preventiv ilajlardı kóriwge itibar qaratılmaǵanı usılardıń qatarına kiredi.
Sonday-aq, korrupciyaǵa qarsı gúresiw hám onıń aldın alıwda mámleketlik uyımlar hám shólkemlerdegi korrupciyaǵa qarsı ishki qadaǵalaw (kompleans qadaǵalaw) bólimleriniń ornı hám juwapkershiligi sezilmey atır.
Korrupciyaǵa qarsı gúresiw agentligi tárepinen tarawǵa baylanıslı sırt ellerdiń tájiriybesi úyrenilmegen, tarawdı rawajlandırıw boyınsha usınıslar islep shıǵılmaǵan.
Densawlıqtı saqlaw, bántlik, bank tarawlarında korrupciyalıq jaǵdaylar joqarı. Densawlıqtı saqlaw tarawında – 527, bántlik boyınsha – 447, banklerde – 434 korrupciyalıq jaǵday dizimge alınǵan.
Byudjetten eń kóp qarjı alatuǵın ministrliklerdegi korrupciyalıq faktorlar anıqlanbaǵan, úyrenilmegen hám tallanbaǵan.
Rayonlarda, máhállelerde infrastrukturaǵa jalǵanıw, licenziya alıw, jeńilletilgen kredit ajıratıw, jumısqa qabıllaw, tájiriybe arttırıw sıyaqlı turmıslıq korrupciyalıq jaǵdaylar kóbeygen.
Tergewshi, prokuror hám sudyalar qolındaǵı is boyınsha tek ǵana uyımlarǵa usınıs xatı hám jeke ajırım kirgiziw menen sheklenbekte. Korrupciyaǵa qarsı gúresiw aymaqlıq keńesleriniń jumısı talapqa juwap bermeydi, olar máhálleler menen óz-ara birge islespegen.
Mámleketlik xızmetler boyınsha mámleketlik uyımlar hám xalıq arasındaǵı qatnasıqlardı bahalaytuǵın sistema jolǵa qoyılmaǵan. Prokuror, ishki isler hám salıq uyımları basshılarınıń korrupciyanıń aldın alıw baǵdarındaǵı jumısı talapqa juwap bermeydi.
Senatorlar bunday kemshiliklerdi saplastırıw boyınsha mápdar ministrlik hám uyımlar menen birgelikte korrupciyaǵa qarsı gúresiwdiń nızamshılıq tiykarların jetilistiriw, jınayatshılıqtıń aldın alıw boyınsha aymaqlar (máhálleler)daǵı jumıslardıń nátiyjeliligin arttırıw zárúr ekenligine itibar qarattı.
Sonıń ishinde, orınlardaǵı turmıslıq korrupciyanı saplastırıw, jınayat islegen shaxslar menen individual islesiw sistemasın jolǵa qoyıw, xalıqtıń huqıqıy sanası hám huqıqıy mádeniyatın joqarılatıw, korrupciyaǵa qarsı mawasasız qatnastı qáliplestiriw menen baylanıslı keń kólemli ilajlardı ámelge asırıw hám Korrupciyaǵa qarsı gúresiw boyınsha aymaqlıq keńeslerdiń jumısın túp-tiykarınan jaqsılaw kerek.
Dodalaw sońında jınayatshılıqqa qarsı gúresiw hám korrupciyanıń aldın alıw baǵdarında ámelge asırılatuǵın baslı wazıypalar boyınsha Senattıń qararı qabıl etildi.

N.Abduraimova,
N.Haydarov (súwret), ÓzA