«Sen jerdi baqsań, jer seni baǵadı» degenindey búgingi kúni respublikamız awıllarında ózleriniń qıytaq jerlerine kútimli tárbiya berip, onnan shańaraǵına dáramat tawıp atırǵan xojalıqlar barshılıq.

Usınday zamanlaslarımızdıń biri sıpatında shımbaylı Axmet Smetovtıń shańaraǵın aytıp ótsek boladı. Tiykarǵı kásibi muǵallim bolǵan ol kishkene waqıtlarınan-aq, diyqanshılıqqa bir ata jaqın bolıp ósken.
Mektepti pitkergennen soń ilim izlep Moskvaǵa atlanǵan jastıń niyeti ámelge aspay, dáslepki jılı ózi árman etken Moskva mámleketlik universitetine oqıwǵa túse almadı. Sońınan oqıwǵa kirmey awılǵa bos qaytqandı arsınǵan ol, qaraqalpaqstanlı ózindey 2 jigit penen Litva paytaxtı Vilnyus qalasındaǵı medicinalıq uchilishege oqıwǵa kiredi hám onı 1979-jılı pitkerip, Watan aldındaǵı azamatlıq parızın orınlaw maqsetinde Armiyaǵa atlanadı.
Armiyadan kelgennen soń universitettegi tayarlıq kursta oqıp, 1982-jılı Nókis mámleketlik universitetiniń fizika fakultetine oqıwǵa túsken ol, 1-kursınan baslap-aq, ustazları Maqset Arzuov, Baxtiyar Abdikamalov, Alım Majitov, Ámet Jolımbetovlardıń basshılıǵında ilimiy izertlewler alıp baradı.
-Ustazlarımız benen birgelikte fizikanıń teoriyalıq máselelerin úyrendik,-deydi Axmet aǵa sol jıllardı eske alıp.-Universitetti pitkergennen soń meni sol jerge úlken ilimiy xızmetker etip jumısqa alıp qaldı hám sońınan Moskvadaǵı ulıwma fizika institutına informatika tarawın úyreniw ushın oqıwǵa jiberildim. 1991-jılı oqıwdı pitkerip kelgennen soń, ata-anam meni awılǵa kelip jumıs isle, dep shaqıra bergennen keyin sol waqıttaǵı 5-sanlı orta arnawlı kásip texnikalıq uchilishesine muǵallim bolıp jumısqa ornalastım. Sol jılları rayonǵa jańa kompyuterler alıp kelinip, meni qánige sıpatında usı úskenelerdi ornatıp beriwge juwapker etip bekitti. Aymaqtaǵı barlıq mákem, kárxana, shólkem hám oqıw orınlarına kompyuter texnikaların ornatıwǵa qatnastım. Informatika boyınsha jetik qánige ekenimdi bilgen sol waqıttaǵı Shımbaydaǵı texnikum basshıları meni ózlerine jumısqa shaqırıp, usı oqıw ornında pensiyaǵa shıqqansha jumıs isledim.
Amet aǵa Smetov usı jıllar ishinde úylenip, xojalıqlı boldı hám óz aldına otaw tigip úyinen bólek shıqtı.
-Awılda jasaǵannan soń tiykarǵı jumıs penen birge, úy aldı diyqanshılıqtı qosıp alıp barmasań, xojalıq baǵıwda qıyınshılıqqa ushıraysań. Sonlıqtan ata kárimiz esaplanǵan muǵallimshilik penen birge diyqanshılıqtı da qosa alıp bardıq. Úy aldına ovosh-palız, kartoshka hám miywe-júzim nállerin egip, onnan jetistirilgen ónim menen ózimizdi-ózimiz támiyinledik, awısqanın bazarǵa satıp, dáramat taptıq.
Házirgi waqıtta úy aldı qıytaq jerimizde alma, almurt, júzim, shiye, erik, behi, qáreli, júzim, olardıń arasına pomidor, geshir, ovosh-palız eginlerin egip, xojalıǵımızǵa 100 mln sumnan aslam dáramat tawıp otırmız. Sonday-aq, diyqanshılıq penen birge, usı qıytaq jerimizde pal jetistiriwdi de jolǵa qoyıp atırmız. Atap aytqanda, házirgi waqıtta 30 qutı pal hárrelerin baǵıp atırmız. Úyimizde sawın sıyır saqlap, balalarımızdı tábiyǵıy ónimler menen tolıq támiyinlemektemiz,-deydi Axmet aǵa.
Shınında da, «háreketke bereket» degenindey pensiyaǵa shıqsa da, óz ústinde izlenip, xojalıǵına qosımsha dáramat tawıp atırǵan usınday zamanlaslarımızdıń iygilikli islerine háwesimiz keldi.
-Sońǵı jılları elimizde barlıq tarawlar sıyaqlı, awıl xojalıǵın rawajlandırıw, sonıń ishinde, puqaralarımızdıń qıytaq jerlerinen mol dáramat tabıwına járdemlesiw hám olardı qollap-quwatlawǵa ayrıqsha itibar qaratılıp atır. Bunıń ayqın mısalın bizler óz turmısımızda kórmektemiz. Atap aytqanda, ótken jılı Ózbekstan Respublikası Ǵárezsizligi bayramı aldında Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesi tárepinen «Ardaqlı nuranıy» kókirek belgisi hám zúráát bayramında respublikamız basshısı Amanbay Orınbaev tárepinen eń úlgili qıytaq jer iyesi sıpatında zamanagóy kultivator menen sıylıqlandım. Bul maǵan ózgeshe quwanısh hám kúsh-jiger baǵıshladı. Bunıń ushın Prezidentimizge hám respublikamız basshılarına ózimniń tereń minnetdarshılıǵımdı bildiremen,-deydi Axmet aǵa Smetov.

Axmet aǵa usı jıllar ishinde, jeńgemiz Shiyrin apa Mańǵıtbaeva menen birgelikte, 5 qız, 1 uldı tárbiyalap kamalǵa keltirdi. Qızların uzatıp, olardan aqlıqlar súydi. Genjetay ulı Temirbek Qaniyarov bank sistemasında jumıs islemekte. «Sen jerdi baqsań, jer seni baǵadı» degen usı bolsa kerek.

Adilbay Orazov,
Qaraqalpaqstan xabar agentligi sholıwshısı