Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń isbilermenler menen V ashıqtan-ashıq sóylesiwinde belgilengen wazıypalardı ámelge asırıw ilajları haqqında

305

Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń Pármanı

2025-jıldaǵı Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń isbilermenler menen ashıqtan-ashıq sóylesiwi hám onı shólkemlestiriw sheńberinde ótkerilgen 20 ushırasıwda kelip túsken 15 mıń múrájatta kóterilgen sistemalı mashqalalardıń sheshimine qaratılǵan usınıs hám baslamalardı ámelge asırıw hám ashıqtan-ashıq sóylesiwde belgilengen tiykarǵı wazıypalardı orınlaw maqsetinde qarar etemen:
I. Qarjılay resurslar
1. 2026-2027-jıllarda isbilermenlik jumısın qollap-quwatlaw, zárúr finanslıq hám infrastrukturalıq sharayatlardı jaratıw ushın ulıwma 270 trillion sum qaratılsın, atap aytqanda:
(a) erkin ekonomikalıq hám kishi sanaat zonalarınıń, sonday-aq, tikkeley sırt el investiciyaları qatnasıwındaǵı iri óndirislik joybarlardıń infrastrukturasın rawajlandırıw ushın Mámleketlik byudjetten 4 trillion sum;
(b) drayver joybarlar sheńberinde – 5 trillion sum;
(v) tańlap alınǵan rayon hám qalalardı jedel rawajlandırıw baǵdarlamaları ushın – 6 trillion sum;
(g) kommerciyalıq bankler tárepinen kishi hám orta biznes ushın – 250 trillion sum, sonıń ishinde, isbilermenlik baǵdarlamaları sheńberinde 30 trillion sum;
(d) «Isbilermenlerdi rawajlandırıw kompaniyası» AJ tárepinen keminde 5 mıń isbilermenlik joybarların ámelge asırıw ushın – 4 trillion sumlıq qarjılay qollap-quwatlaw ilajları.
2. 2026-jıl 1-maydan baslap isbilermenlik subektlerine kredit ajıratıw procesinde olardıń tólew qábiletin bahalaw ushın qárejetler (salıq, kommunal tólewler, tranzakciyalıq operaciyalar hám basqa unamlı kórsetkishler boyınsha maǵlıwmatlardı), tovar aylanısı, eksport operaciyaları sıyaqlı mámleketlik uyımlar hám jeke menshik sektor wákillerinde qáliplesken maǵlıwmatlar bazalarındaǵı bar maǵlıwmatlar arqalı alternativ skoring etiw sisteması engizilsin.
II. Sırtqı ekonomikalıq jumıstı ámelge asırıwda qolaylıqlar jaratıw hám turizmdi rawajlandırıw
3. Sırtqı sawda operaciyaları boyınsha múddeti ótken debitor qarızdarlıq ushın ustav kapitalında mámleketlik úlesi bolmaǵan xojalıq júrgiziwshi subektlerge jariymalar qollanıw hám óndiriwge 2027-jıl 1-yanvarǵa shekem maratoriy járiyalansın. Onda maratoriy dáwirinde múddetti ótken debitor qarızdarlıq jaǵdayları saplastırǵanda qollanılǵan járiymalar biykar etiledi.
4. 2026-jıldan baslap tómendegilerdi názerde tutatuǵın Turizmdi rawajlandırıw baǵdarlaması engizilsin:
(a) 2026-2028-jıllarda jaylastırıw quralların shólkemlestiriw ushın keminde 5 mıń gektar jer uchastkaların elektron onlayn aukcionǵa shıǵarıw. Onda:
(i) jer uchastkalarınıń aukcion sawdalarında qáliplesken bahasınan kelip shıǵıp, qurılatuǵın miymanxana ustav kapitalınıń 50 procentinen artpaǵan bólegine shekem mámleketlik úlesi menen sherik bolıp kiriw mexanizmi engiziledi;
(ii) mámleketlik úlesin 10 jıl dawamında bazar bahasında múlk qatnasıwshısı yamasa basqa potenciallı investorlarǵa realizaciyalaw imkaniyatı jaratıladı;
(b) 2026-2028-jıllarda kommerciyalıq bankler tárepinen barlıq kategoriyadaǵı isbilermenlik subektlerine miymanxana qurıw ushın 7 jıl múddetke tómendegi muǵdarlarda kreditler ajıratıladı:
(i) wálayat orayları, Tashkent hám Nókis qalaları, turizmge qánigelesken rayon(qala)larda qurılıp atırǵan miymanxanalar ushın – 30 milliard sumǵa shekem;
(ii) basqa aymaqlarda – 10 milliard sumǵa shekem;
(v) hár jılı turistlerdiń eń kóp itibarın tartqan hám abıraylı xalıqaralıq platformalarda unamlı atap ótilgen jaylastırıw quralların anıqlaw hám sıylıqlaw boyınsha qorı 1 million AQSh dollarına teń tańlaw ótkeriw.
5. Sonday tártip ornatılsın, usı Pármannıń 4-bánti «b» kishi bántine muwapıq «Isbilermenlikti rawajlandırıw kompaniyası» AJ tárepinen:
(a) 30 milliard sumǵa shekem kreditlerdiń:
(i) 50 procentine, biraq 10 milliard sumnan artpaǵan muǵdarǵa shekem kepillik usınıs etiledi;
(ii) Oraylıq bank tiykarǵı stavkasınıń 2 esesinen artpaǵan stavkada milliy valyutada ajıratılatuǵın kreditlerdiń tiykarǵı stavkadan 4 procentlik punkt joqarı, biraq 8 procent punktine shekemgi bólegi qaplap beriledi;
(b) 10 milliard sumǵa shekem kreditlerdiń:
(i) 50 procentine kepillik usınıs etiledi;
(ii) Oraylıq banktiń tiykarǵı stavkasınıń 2 esesinen artpaǵan stavkada milliy valyutada ajıratılatuǵın kreditlerdiń tiykarǵı stvakadan 4 procentlik punkt joqarı, biraq 10 procent punktine shekemgi bólegi qaplap beriledi;
(v) kompensaciya tólemleri «2+3» principi tiykarında aldın kredittiń dáslepki eki jılına beriledi, keyingi úsh jıl dawamında miymanxana xızmetlerin kórsetiwden túsken jıllıq túsim 15 procent hám onnan aslam muǵdardan artqan jaǵdayda ámelge asırıladı;
(g) ilajlardı ámelge asırıw ushın Ekonomika hám qarjı ministrligi 2026-jıldan baslap Kredit procent qarjıların kompensaciyalaw qorına qaratıw ushın zárúr bolatuǵın qarjılardı Mámleketlik byudjet parametrlerinde názerde tutıp baradı.
6. 2026-jıl 1-yanvardan baslap:
(a) respublika rayon hám qalalarında (wálayatlardıń orayları, Tashkent hám Nókis qalaları, Ministrler Kabineti tárepinen tastıyıqlanatuǵın dizimge kirgizilgen turizm potencialı joqarı bolǵan rayon (qala)lar hám turistlik zonalar buǵan kirmeydi) jaylasqan jaylastırıw quralları ushın turistlik (miymanxana) jıyımdı esaplaw hám tólew tártibi biykar etilsin;
(b) shańaraqlıq miyman úyi sıpatında tán alıw ushın bir waqıttıń ózinde waqtınsha jasaw hám (yamasa) awqatlanıw boyınsha xızmetler kórsetiw múmkin bolǵan keliwshiler (turistler)diń sanı boyınsha belgilengen shegara muǵdarı 2 esege arttırılsın.
7. 2026-jıl 1-yanvardan baslap isbilermenlik subektleriniń jańa miymanxananı qurıw hám úskenelew ushın ketken qárejetleriniń bir bólegin Mámleketlik byudjetten qaplap beriw sisteması myimanxananı qosımsha imarat hám obektler qurıw arqalı keńeytiw yamasa bar imarat hám obektlerdiń qánigelesiwin miymanxana jumısına ózgertiwge de engizilsin.
8. Bas ministrdiń orınbasarı J.A.Qwchqarov eki ay múddette tómendegilerdi názerde tutatuǵın qarar joybarın kirgizsin:
(a) sanitariya, fitosanitariya hám veterinariya (SPS) tarawında birden-bir mámleketlik basqarıwdı shólkemlestiriw, «atızdan dasturxanǵa shekem» principi tiykarında nátiyjeli qadaǵalaw sistemasın engiziw, ruqsat beriw hújjetlerin «qáwipti tallaw» sistemasıgda «bir ayna» principı arqalı rásmiylestiriw, barlıq processlerdi sanlastırıw;
(b) texnikalıq tártipke salıw tarawın túp-tiykarınan reformalaw, xalıqaralıq standartlarǵa say texnikalıq reglamentler hám deklaraciya sistemasın keńnen engiziw, abıraylı xalıqaralıq laboratoriyalardıń jumısın jolǵa qoyıw ushın sharayatlar jaratıw.
9. 2026-jıldan baslap:
(a) mámleketlik kóshpeli múlkten paydalanǵanı ushın ijara tóleminiń eń az muǵdarı aymaqta qáliplesken ijara tóleminiń minimal bazar bahasınan kelip shıǵıp belgilenedi;
(b) mámleketlik kóshpeli ijaraǵa beriw múddeti 3 jıldan 5 jılǵa shekem arttırıladı.
III. Salıq tólewshilerdi xoshametlew ilajları
10. 2026-jıl 1-yanvardan baslap aylanısınan alınatuǵın salıq tóleminen birinshi márte qosımsha qun salıǵı tólemine ótken isbilermenlik subektlerine tómendegi xoshametlew ilajları qollansın:
(a) bir jıl dawmanıda payda salıǵın tólewden azat etiw;
(b) bir jıl dawamında qosımsha qun salıǵın tólewshisi sıpatında salıq uyımlarında esapqa qoyıw tártibin buzǵanı ushın qarjılay járiyma qollanbaw;
(v) 6 ay dawamında buxgalteriya xızmetleri qárejetleriniń hár ayda haqı tólewdiń eń az muǵdarınıń 3,5 esesinen artpaǵan bólegin tólep atırǵan salıq tólemleri esabınan alıp taslaw.
11. 2026-jıl 1-yanvardan baslap salıq minnetlemelerin orınlawdıń tómendegi proaktiv tártibi engizilsin:
(a) yuridikalıq táreplerden alınatuǵın múlk salıǵı hám jer salıǵı, fizikalıq táreplerden alınatuǵın dáramat salıǵı hám sociallıq salıq boyınsha salıq esabatların qáliplestiriw wazıypası salıq uyımlarına ótkeriledi hám usı minnet salıq tólewshiler ushın biykar etiledi;
(b) salıq uyımları tárepinen qáliplestirilgen salıq esabatlarına salıq tólewshi tárepinen 5 jumıs kúni ishinde zárúr dúzetiwlerin kirgiziw hám dúzetiw kirgizilgen salıq esabatın usınıs etiw huqıqı beriledi.
12. (a) payda salıǵı boyınsha hár aylıq avans tólemlerin tólewi kerek bolǵan isbilermenlik subektleriniń dáramatınıń sheklengen muǵdarı 10 milliard sumnan 20 milliard sumǵa arttırılatuǵını;
(b) isbilermenlik subektleri óz qarjıları esabınan sociallıq infrastruktura tarmaqların qurıp, biyǵárez tapsırǵanda, usı obektler ushın islengen qárejetler payda salıǵı bazasınan azaytılatuǵını;
(v) 2025-jıl 1-noyabrden baslap ulıwma awqatlanıw kárxanaları hám awıl xojalıǵı ónimlerin eksport etiwshi kárxanalar ushın belgilengen fizikalıq táreplerden awıl xojalıǵı ónimlerin naq pulǵa satıp alıwda, usı tovarlar ushın kiriw hújjetlerin elektron tárizde rásmiylestiriw tártibi barlıq isbilermenlik subektlerine engiziletuǵını belgilensin;
(g) isbilermenlik subektleriniń salıq auditiniń nátiyjeleri boyınsha qarjılay sankciyalardı 6 ay ishinde teń úleslerde tólew huqıqı kóshpeli salıq tekseriwi nátiyjeleri boyınsha qarjılay sankciyalarǵa da engiziledi;
(d) 2025-jıl 1-avgust jaǵdayına bola “Salıq qáwipin anıqlaw, tallaw hám bahalaw” sisteması arqalı salıq tekseriwlerine talaban sıpatında qáliplesken hám salıq qáwpi 16 trillion sum bolǵan 20 mıńnan aslam subektke salıqqa baylanıslı huqıqbuzarlıq belgilerin ıqtıyarlı saplastırıw imkaniyatı berilgen halda, bul dizim 2025-jıl 1-noyabr jaǵdayına qayta qáliplestiriledi;
(j) 2026-jıl 1-yanvardan baslap kóshpeli salıq tekseriwin ótkeriwde:
(i) mobil videokameradan paydalanıw májbúriy esaplanadı;
(ii) mobil videokameradan paydalanbastan ótkerilgen tekseriwler nızamsız esaplanadı.
13. Salıq komiteti eki ay múddette tómendegilerdi názerde tutatuǵın nızam joybarın Ministrler Kabinetine kirgizsin:
(a) salıq esabatın óz waqtında usınbaǵanı ushın hákimshilik járiyma muǵdarın kishi isbilermenlik subektleriniń lawazımlı shaxslarına bazalıq esaplaw muǵdarınıń 10 esesinen 3 esesine, puqaralar ushın bazalıq esaplaw muǵdarınıń 3 esesinen 1 esesine shekem azaytıw;
b) esabat dáwirinde bir neshe salıq túrleri boyınsha salıq esabatları usınılmaǵan jaǵdayda, barlıq usınılmaǵan esabatlar boyınsha ulıwma bir járiyma qollanıw;
(v) aqırǵı 3 ayda salıq esabatların óz waqtında usınǵan isbilermenlik subektlerine salıq esabatın óz waqtında usınbaǵanı ushın hákimshilik járiymanı 5 kúnge shekem qollanbaw.
14. Salıq komiteti Ekonomika hám qarjı ministrligi menen birgelikte 2026-jıl 1-iyulden baslap salıqlar boyınsha tólemlerdi ámelge asırıw, artıqsha tólem hám qarızdarlıq summaların birden-bir ǵazna esap beti arqalı óz-ara esapqa alıw sistemasın engizsin.
15. Joqarǵı sud Biznes-ombudsman menen birgelikte 2025-jıldıń aqırına shekem isbilermenlik subektlerine ekonomikalıq hám hákimshilik sudlarǵa eksterritorial tártipte múrájat etiw imkaniyatın jaratıw boyınsha nızam joybarın kirgizsin.
IV. Pármannıń orınlanıwın shólkemlestiriw, támiyinlew hám qadaǵalaw
16. Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń isbilermenler menen V ashıqtan-ashıq sóylesiwinde belgilengen wazıypalardı ámelge asırıw sheńberinde tómendegiler:
(a) islep shıǵılatuǵın nızamshılıq hújjetleri joybarlarınıń dizimi (keyingi orınlarda – Dizim) 1-qosımshaǵa muwapıq;
(b) ámeliy ilajlar rejesi 2-qosımshaǵa muwapıq tastıyıqlansın.
17. Usı pármanǵa 1 hám 2-qosımshalarǵa muwapıq:
(a) nızamshılıq hújjetleri joybarları sapalı hám óz waqtında islep shıǵılıwı, kelisiwi hám ornatılǵan tártipte kirgiziliwi, sonday-aq, ilajlar sózsiz orınlanıwı boyınsha jeke juwapkershilik ministrlik hám uyımlardıń basshılarına júklensin;
(b) tapsırmalardı tolıq orınlamaǵan, keshiktirip orınlaǵan yamasa orınlanıwın támiyinlemegen ministrlik hám uyımlardıń basshı hám juwapker xızmetkerlerine tapsırmanıń orınlanıwı múddeti tamamlanǵan kúnnen baslap orınlanıwı támiyinlengenge shekemgi múddette barlıq xoshametlew tólemleriniń toqtalılıwı belgilensin.
18. Sonday tártip ornatılsın, oǵan muwapıq:
(a) Ádillik ministrligi hár háptede Dizim hám ámeliy ilajlar rejesindegi wazıypalardıń orınlanıwı haqqında operativ maǵlıwmattı, hár ayda – tolıq málimlemeni Ksap-sanaq palatası hám Ministrler Kabinetine usınıs etedi, sonday-aq, tiyisli ministrlik hám juwapkerlerge orınlanbaǵan tapsırmalar boyınsha maǵlıwmatlar kirgizip baradı;
(b) Dizim hám ámeliy ilajlar rejesinde belgilengen wazıypalardı ámelge asırıw jaǵdayı hár ayda Ministrler Kabineti Prezidiumı májilislerinde kórip shıǵıladı, júzege kelip atırǵan mashqalalardıń sheshimi boyınsha hám jol qoyılǵan kemshilikler ushın tiyisli juwapkerlerge sharalar kórilip barıladı;
(v) Esap-sanaq palatası hám Ministrler Kabineti Dizim hám ámeliy ilajlar rejesindegi wazıypalardıń orınlanıw jaǵdayı haqqında hár háptede operativ maǵlıwmattı, hár ayda – tolıq maǵlıwmattı jáne tapsırmalardıń orınlanıwında júzege kelip atırǵan máseleler sheshimi boyınsha usınıslardı Ózbekstan Respublikası Prezidenti Administraciyasına kirgizedi.
19. Mámleketlik uyımlar tiyisli nızamnan kelip shıǵatuǵın hújjetler hám uyımlıq kórsetpelerdiń qabıl etiliwin kútpesten usı Pármannıń normaları kúshke kirgen waqıttan baslap sózsiz hám tikkeley ámelde qollanılıwın támiyinlesin.
20. Ekonomika hám qarjı ministrligi Sawda-sanaat palatası, mápdar ministrlikler hám uyımlar menen birgelikte eki ay múddette nızamshılıq hújjetlerine usı Pármannan kelip shıǵatuǵın ózgerisler hám qosımshalar haqqında Ministrler Kabinetine usınıslar kirgizsin.
21. Usı Pármannıń orınlanıwın nátiyjeli shólkemlestiriwge juwapker hám jeke juwapker etip Bas ministrdiń orınbasarları J.A.Qwchqarov hám J.A. Xodjaev belgilensin.
22. Pármannıń orınlanıwın hár ayda dodalap barıw, orınlaw ushın juwapker uyımlardıń jumısın muwapıqlastırıw hám qadaǵalaw Ózbekstan Respublikası Bas ministri A.N.Aripovqa júklensin.

Ózbekstan Respublikası Prezidenti
Sh.Mirziyoev