2024-jıl Qaraqalpaqstan tariyxında iri ózgeris hám jańalanıwlar júz bergen áhmiyetli jıllardıń biri bolıp qalmaqta. Sebebi, mámleketimizdiń barlıq aymaqlarında bolǵanı sıyaqlı, biziń úlkemizde de ásirge tatırlıq qurılıs hám dóretiwshilik isler ámelge asırıldı. Atap aytqanda, turaq jayǵa mútáj shańaraqlar ushın bir neshe onlaǵan kóp kvartiralı jaylar, hákimshilik imaratları, sociallıq obyektler qurılıp paydalanıwǵa tapsırıldı.
Sonıń ishinde, Prezidentimizdiń xalıqtı turaq-jay menen támiyinlewge baǵdarlanǵan párman hám qararları tiykarında “Jańa Ózbekstan” hám turaq jayǵa talap joqarı bolǵan massivlerde 4276 kvartiralı 114 kóp qabatlı jaylardıń qurılıwı belgilenip, usı kúnge shekem Kegeyli, Qaraózek, Qanlıkól hám Ellikqala rayonlarında on 310 kvartiralı turaq jaylar qurıp pitkerildi.
Sonıń menen birge turaq jayǵa talap joqarı bolǵan Ámiwdárya, Beruniy, Bozataw, Kegeyli, Nókis, Qońırat, Taqıyatas, Taxtakópir, Xojeli, Shımbay, Tórtkúl, Shomanay rayonlarında hám Nókis qalasında ulıwma 3326 kvartiralı 82 jaylardıń qurılıwı belgilengen bolıp, sonnan 47 si paydalanıwǵa tapsırıldı. Al, qalǵan obyektler bolsa, jıldan-jılǵa ótiwshi bolǵanı sebepli, olarda qurılıs jumısları dawam etpekte. Sporttı rawajlandırıwǵa baǵdarlanǵan baǵdarlama sheńberinde bolsa, Nókis qalasındaǵı “Qosbulaq” mákan puqaralar jıyınındaǵı futbol akademiyasınıń imaratı hám obyektlerin kapital ońlaw jumısları juwmaqlanıp, paydalanıwǵa tapsırıldı. Al, “Gúres sheberligi” sport mektebin qurıw, Nókis Olimpiya hám paralimpiya sport túrlerine tayarlaw orayı hám “Turan” stadionın rekonstrukciyalaw jumısları ámelge asırılmaqta.
Mámleketimiz basshısınıń “Bilimlendiriwge itibar–keleshekke itibar” dep atap ótkenindey, sońǵı jılları bilimlendiriw tarawınıń materiallıq-texnikalıq bazasın jańalaw hám bekkemlewge úlken itibar qaratılmaqta.
Atap aytqanda, Nókis qalasındaǵı 10-sanlı kózi ázzi balalardıń mektep-internatı, “Shımbay shayxana” elatındaǵı 48, Beruniydegi 70, Tórtkúldegi 28-sanlı hám 49-sanlı mekteplerine kapital ońlaw, Taxtakópirdegi 8, Ámiwdáryadaǵı 49, Xojelidegi 21, Beruniydegi 50, Shımbaydaǵı 18, Nókis qalasındaǵı 2-sanlı balalar baqshalarına aǵımdaǵı ońlaw isleri ámelge asırıldı. Bozataw rayonında jańa mektepke shekemgi bilimlendiriw shólkemi boy tikledi.
Xalıqtıń densawlıǵın saqlaw, ásirese, analar hám balalar arasında ushırasatuǵın hár qıylı keselliklerdiń erte anıqlaw ushın zamanagóy emlew mákemelerin jańadan qurıw hám olardıń materiallıq-texnikalıq bazasın bekkemlew maqsetinde, Nókis qalasındaǵı “Hawa jolı” MPJ aymaǵında qánigelestirilgen mektep, Tórtkúl rayonında 70 orınlıq tuwıw kompleksi, Ámiwdárya hám Beruniyde shańaraqlıq emlewxanalar rekonstrukciyalanıp, Ellikqalada 90 orınlıq tuwıw kompleksi, Nókis qalasında 11-sanlı shańaraqlıq poliklinika, Shomanay rayonlıq medicina birlespesine qaraslı kóp tarmaqlı poliklinika jańadan qurıp pitkerildi.
Máhállelerdiń infrastrukturasın rawajlandırıw baǵdarlaması sheńberinde 129 joybar ushın 88,044 milliard sum qarjı ajıratılıp, 221,0 kilometr suw tarmaqları hám 6 obyektte qurılıs-montajlaw jumısları ámelge asırıldı. Bunıń nátiyjesinde 30 dan aslam mákan hám awıl puqaralar jıyınlarında jasawshı 16 mıńǵa shamalas xalıq taza ishimlik suwı menen támiyinlendi.
Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń 2019-jıl 9-apreldegi “Aziya rawajlanıw banki qatnasıwında “Ózbekstannıń Batıs bóliminde ishimlik suw támiynatı sistemaların rawajlandırıw” joybarın ámelge asırıw ilajları haqqında”ǵı qararı tiykarında sutkasına 140 mıń metr kub quwatlıqtaǵı “Túyemoyın” suw tazalaw obyektinde ekinshi kóterme nasos stanciyası rekonstrukciyalanıp, Nókis, Qaraózek, Beruniy hám Ámiwdárya rayonlarında 227 kilometr suw tarmaqları tartıldı.
Sonday-aq, respublikamız boyınsha “Baslamalı byudjet”tiń birinshi máwsiminde aymaqlardaǵı 143 obyektte 140,7 milliard sumlıq qurılıs-montajlaw jumısları ámelge asırılǵan bolsa, ekinshi máwsiminde 77 obyektte ulıwma bahası 76 milliard 803 million sumlıq jumıslar alıp barılmaqta.
Búgingi kúni xalqımız turmısında jollardıń tutqan ornı hám atqaratuǵın xızmeti ayrıqsha bolıp tabıladı. Prezidentimizdiń Qaraqalpaqstanǵa degen ayrıqsha itibarı hám ǵamqorlıǵı nátiyjesinde, xalıqaralıq talaplarǵa tolıq juwap beretuǵın 240 kilometr aralıqtaǵı jolǵa cement-beton qaplaması tóseldi. Bunıń nátiyjesinde jollardıń júk kóteriw múmkinshiligi 8 tonnadan 13 tonnaǵa arttı. 8 orında avtotransportlardıń toqtap turıw orınları shólkemlestirilip, olardıń hár birinde sawda hám xızmet kórsetiw shaqapshaları qurıldı.
Xalqımızdı elektr energiyasi hám tábiyǵıy gaz benen turaqlı támiyinlew ushın respublikamız boyınsha
106 milliard 361 million sum qarjı ajıratılıp, bul qarjılar esabınan 11645 dana beton baǵanalar ornatılıp, 644,3 kilometr uzatıw liniyaları, 420 transformatordı jańalaw hám ońlaw isleri ámelge asırıldı. Gaz tarmaqların jaqsılaw maqsetinde, 88,2 kilometr tarmaqta hám 6 GTPlarda qurılıs-ońlaw jumısları júrgizildi.
Juwmaqlap aytatuǵın bolsaq, Qaraqalpaqstan boyınsha 2024-jılı 7 trillion 597 milliard sumlıq qurılıs, abadanlastırıw jumısları alıp barılıp, bul 2023-jılǵa salıstırǵanda 106,1 procent ósimge erisilgenin kórsetedi.
Respublikamız qurılısshıları ótken jıldaǵı usınday dóretiwshilik jumıslardı ele de dawam ettiriw niyetinde. Bunıń ushın bizlerde barlıq imkaniyat hám múmkinshilikler bar. Pursattan paydalanıp, gúllán xalqımızdı elimizge kirip kelgen jańa 2025-jıl menen qızǵın qutlıqlayman. Hámmeniń shańaraǵına aman-esenlik, jumısına tabıs hám dasturxanına qut-bereket tileymen!
Qabılbek Aytbaev,
Qaraqalpaqstan Respublikası Qurılıs hám
turaq-jay kommunal xojalıǵı ministri.
Qaraqalpaqstan xabar agentligi.