Kapital bazardı bunnan bılay da rawajlandırıw hám bank sektorına xalıqaralıq standartlardı engiziw máseleleri kórip shıǵıldı

11

Prezident Shavkat Mirziyoev 15-dekabr kúni kapital bazardı bunnan bılay da rawajlandırıw hám bank tarawında xalıqaralıq standartlardı engiziwdi jedellestiriw boyınsha prezentaciya menen tanıstı.

Búgingi kúnde aylanıstaǵı bahalı qaǵazlardıń bazar bahası 275 trillion sumdı qurap, birjada erkin aylanıstaǵı bahalı qaǵazlardıń kólemi 4 trillion sumǵa jetti, bazarda 717 emitent hám 77 professional qatnasıwshı jumıs alıp barmaqta.
Sonıń menen birge, kapital bazardıń kapitallastırıw kólemi jalpı ishki ónimge salıstırǵanda 20 procentti qurap, jáhán kórsetkishlerinen biraz tómen ekeni, bul tarawda ele úlken potencial bar ekenligi kórsetip ótildi.
Usı múnásibet penen jergilikli kapital bazarǵa keminde 1 milliard dollar investiciya tartıwǵa qaratılǵan ilajlar dodalandı.
Sonıń ishinde, jergilikli hám sırt el fond birjalarında xalıqaralıq standartlar tiykarında bahalı qaǵazlardı jaylastırıw – “dual listing” ámeliyatına ruqsat beriw, sonday-aq, valyuta obligaciyaları, globallıq depozitar tilxatlar, sırt el bahalı qaǵazları hám birja investiciya fondları sıyaqlı jańa finanslıq instrumentlerdi engiziw rejelestirilgen.
Prezentaciyada “tártipke salıw qumtúbegi” huqıqıy rejimin keńeytiwge ayrıqsha itibar qaratıldı.
Bul mexanizm sheńberinde qumtúbek shártlerin tek ǵana rezident bolmaǵanlar emes, al rezidentler ushın da engiziw, sırt el investorları ushın múddetsiz ámel etiwin belgilew, sonday-aq, sırt el kompaniyalarınıń akciyaları, obligaciyaları hám basqa da bahalı qaǵazları menen sawda islewge ruqsat beriw usınıs etildi. Bul sırt el bahalı qaǵazlarınıń rásmiy emes sawdasın qısqartıwǵa xızmet etetuǵını atap ótildi.
Jergilikli investorlardı kapital bazarına jedel tartıw boyınsha usınıslar kórip shıǵıldı.
Onda jergilikli kompaniya hám banklerge Tashkent fond birjasında sırt el valyutasında obligaciyalar shıǵarıwǵa ruqsat beriw arqalı sırtqı bazarǵa shıqpastan valyuta qarjıların tartıw imkaniyatları jaratılatuǵını atap ótildi.
Sonday-aq, emitentlerge óz kapitalınıń kóleminen artıq, támiynatsiz obligaciyalar shıǵarıw imkaniyatın jaratıw arqalı obligaciyalar bazarın keńeytiw múmkin ekenligi atap ótildi.
Kapital bazarında qadaǵalaw hám tártipke salıw sistemasın jetilistiriw máseleleri de kórip shıǵıldı.
Milliy nızamshılıqtı Bahalı qaǵazlar komissiyaları xalıqaralıq shólkeminiń talaplarına beyimlestiriw, regulyator wákilliklerin kúsheytiw, sonday-aq, professional qatnasıwshılardıń ustav kapitalına qoyılatuǵın talaplardı basqıshpa-basqısh arttırıw rejeleri tanıstırıldı.
Bank tarawındaǵı reformalar sheńberinde keyingi jeti jılda kommerciyalıq banklerdiń aktivleri 5,3 esege ósip, 877 trillion sumnan artqanı, banklerdiń sanı 35 ke jetip, 2017-jıldan berli 3 sırt el banki Ózbekstanda jumısın jolǵa qoyǵanı atap ótildi.
Mámleketimiz birinshi márte Xalıqaralıq valyuta qorı hám Jáhán bankiniń Finanslıq sektordı bahalaw baǵdarlamasında qatnastı, onda bank qadaǵalawı, risklerdi basqarıw, tólem sistemaları, makroprudencial siyasat hám krizislerdi basqarıw sıyaqlı baǵdarlar bahalandı.
Bahalaw nátiyjelerinen kelip shıǵıp, kelesi jılı Ózbekstan finans sektorın Bazel komitetiniń Nátiyjeli bank qadaǵalawı boyınsha 29 tiykarǵı principine tolıq beyimlestiriw belgilengen. Usı maqsette barlıq kommerciyalıq banklerde finanslıq esabatlardı tolıq xalıqaralıq standartlar tiykarında júrgiziw, Bazel III standartların engiziw, Húkimet hám Oraylıq banktiń qatnasıwında Finanslıq turaqlılıq keńesin shólkemlestiriw wazıypaları belgilendi.
Mámleketimiz basshısı kapital bazarı hám bank tarawındaǵı reformalar ekonomikanı turaqlı qarjılandırıw, jeke menshik sektordıń úlesin arttırıw hám xalıqaralıq investiciyalardı jedel tartıwda sheshiwshi áhmiyetke iye ekenin atap ótip, belgilengen wazıypalar boyınsha juwapkerlerge anıq tapsırmalar berdi.

ÓzA