Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń qararı

Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń 2025-jıl 18-noyabrdegi “Ekologiya hám turizm tarawlarında xalıqtıń talaplarına jedel juwap bere alatuǵın basqarıw sistemasın jaratıw ilajları haqqında”ǵı PP-217-sanlı Pármanınıń orınlanıwın támiyinlew maqsetinde qarar etemen:
I. Ekologiya hám klimat ózgeriwi milliy komitetiniń jumısın jolǵa qoyıw
1. Tómendegiler:
(a) Ózbekstan Respublikası Ekologiya hám klimat ózgeriwi milliy komitetiniń (keyingi orınlarda – Ekologiya komiteti) shólkemlestiriw strukturası 1-qosımshaǵa muwapıq;
(b) Ózbekstan Respublikası Ekologiya hám klimat ózgeriwi milliy komiteti haqqındaǵı reje 2-qosımshaǵa muwapıq;
(v) Ózbekstan Respublikası Ekologiya hám klimat ózgeriwi milliy komitetiniń Mámleketlik Ekologiyalıq qadaǵalaw inspekciyası (Ekopoliciya) haqqındaǵı reje 3-qosımshaǵa muwapıq;
(g) Ózbekstan Respublikası Ekologiya hám klimat ózgeriwi milliy komiteti sistemasındaǵı mámleketlik inspektor statusına iye xızmetkerlerge arnawlı ataqlar beriw tártibi haqqındaǵı reje 4-qosımshaǵa muwapıq;
(d) Ekopoliciya xızmetkerlerin 2025-2027-jıllarda arnawlı texnika hám transport quralları menen támiyinlew boyınsha baǵdarlama 5-qosımshaǵa muwapıq;
(j) Ekologiya, qorshaǵan ortalıqtı qorǵaw tarawındaǵı reformalardı bunnan bılay da kúsheytiw boyınsha ilajlar baǵdarlaması 6-qosımshaǵa muwapıq tastıyıqlansın.
2. Ekologiya komitetiniń “Qorshaǵan ortalıqtı qorǵaw tarawında qánigelestirilgen analitikalıq qadaǵalaw orayı” mámleketlik mákemesi negizinde “Ekologiyalıq monitoring milliy orayı” mámleketlik mákemesi shólkemlestirilsin.
3. Tómendegiler:
(a) Ekologiya komiteti óz jumısında tikkeley Ózbekstan Respublikası Prezidentine esap beredi;
(b) Ekologiya komiteti óz jumısın hár qanday mámleketlik uyımlar hám shólkemler, olardıń lawazımlı shaxslarınan ǵárezsiz túrde ámelge asıradı hám onıń jumısına usı lawazımlı shaxslardıń aralasıwı qadaǵan etiledi;
(v) nızamnan kelip shıǵatuǵın hújjetlerinde belgilengen Ekologiya hám qorshaǵan ortalıqtı qorǵaw tarawındaǵı Ministrler Kabinetiniń wákillikleri, olarǵa tiyisli ózgerisler kirgizilgenge shekem, tikkeley Ekologiya komiteti tárepinen ámelge asırıladı;
(g) Ekologiya komiteti Ekologiya, qorshaǵan ortalıqtı qorǵaw hám klimat ózgeriwi ministrliginiń huqıq hám minnetlemeleri boyınsha huqıqıy miyrasxorı bolıp esaplanadı;
(d) Ekologiya komitetiniń aǵımdaǵı jumısına Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń Ekologiya máseleleri boyınsha keńesgóyi – Ekologiya hám klimat ózgeriwi milliy komitetiniń baslıǵı basshılıq etedi;
(j) Ekologiya komiteti baslıǵınıń 4 orınbasarı Ózbekstan Respublikası Prezidenti tárepinen lawazımǵa tayınlanadı hám lawazımınan azat etiledi, statusı, miynetke haqı tólew, medicinalıq xızmet kórsetiw hám transport támiynatı sharayatları boyınsha tiyislisinshe Ózbekstan Respublikası Prezidenti keńesgóyiniń orınbasarlarına teńlestiriledi;
(z) Ekologiya komitetiniń lawazımlı shaxsları ushın aldınǵı jumıs ornında berilgen uzaq múddetli xızmetleri, áskeriy hám arnawlı ataqlar (mártebe dárejeleri, qánigelik dárejeleri, diplomatiyalıq dárejeler hám basqalar) ushın ústeme hám qosımsha tólemler saqlanıp qaladı;
(i) Ekologiya komitetinde islegen dáwir áskeriy hám arnawlı ataqlar beriw ushın zárúr bolǵan jumıs stajına qosıladı;
(k) mámleketlik Ekologiyalıq qadaǵalawdı ámelge asırıwshı xızmetkerlerdiń formalı kiyim-kenshek hám ózgesheleniw belgileri satıp alıw menen baylanıslı qárejetler Ekologiya komitetiniń byudjetten tısqarı qarjıları esabınan ámelge asırıladı;
(l) Ekologiya xızmetkerlerin arnawlı texnika hám transport quralları menen támiyinlew Ekologiya komitetiniń byudjetten tısqarı qarjıları esabınan ámelge asırıladı;
(m) Toǵay hám jasıl aymaqlardı kóbeytiw, shólleniwge qarsı gúresiw agentligi, Gidrometeorologiya xızmeti agentligi hám Shıǵındılardı basqarıw hám cirkulyar ekonomikanı rawajlandırıw agentligi:
(i) direktorları Ózbekstan Respublikası Prezidenti tárepinen lawazımǵa tayinlanadı hám lawazımınan azat etiledi;
(ii) direktor orınbasarları Ózbekstan Respublikası Prezidenti Administraciyası basshısı tárepinen lawazımǵa tayınlanadı hám lawazımınan azat etiledi;
(n) Qaraqalpaqstan Respublikası Ekologiya hám klimat ózgeriwi komiteti, wálayatlar hám Tashkent qalası Ekologiya hám klimat ózgeriwi bas basqarmaları (keyingi orınlarda – aymaqlıq bólimler) basshıları Ekologiya komiteti baslıǵı tárepinen Ózbekstan Respublikası Prezidenti Administraciyası menen kelisilgen halda lawazımǵa tayınlanadı hám lawazımınan azat etiledi;
(o) aymaqlıq bólimler hám rayon (qala)lıq bólimleriniń jergilikli atqarıwshı hákimiyat uyımları strukturasına kirmeydi hám óz jumısın erkin ámelge asıradı hám Ekologiya komiteti aldında esap beredi;
(p) mámleketlik uyımlar hám shólkemler Ekologiyalıq diplomatiya bólimleri xızmetkerlerin lawazımǵa tayınlaw hám lawazımınan azat etiw máselelerin májbúriy tártipte Ekologiya komiteti menen aldınnan kelisip aladı;
(r) Ekologiya komitetine qorǵalatuǵın tábiyǵıy aymaqlar hám mámleketlik toǵay xojalıqları strukturaların (úlgili strukturaların) tastıyıqlaw wákilligi beriledi.
II. Tarawdı sanlastırıw hám ekologiyalıq óndiriske ótiw
4. Ekologiya komiteti Sanlı texnologiyalar ministrligi menen birgelikte 2026-jıl 1-sentyabrge shekem Ekologiya qorınıń qarjıları esabınan Birden-bir Ekologiyalıq onlayn platformanıń jumısın jolǵa qoysın.
Birden-bir ekologiyalıq onlayn platformaǵa qoyılatuǵın tiykarǵı talaplar 7-qosımshaǵa muwapıq tastıyıqlansın.
Qorshaǵan ortalıqqa tásir kórsetiw boyınsha I hám II kategoriyaǵa tiyisli sanaat kárxanaları (keyingi orınlarda – I hám II kategoriyadaǵı kárxanalar) 2026-jıl 1-martqa shekem óz aymaqlarında fon monitoring stanciyaların ornatıw hám olardı Ekologiya komitetiniń Ekologiyalıq monitoring milliy orayına integraciyalaw ilajların kórsin.
7. 2026-jıl 1-marttan baslap belgilengen múddette fon monitoring stanciyaların ornatpaǵan hám olardı Ekologiya komitetiniń Ekologiyalıq monitoring milliy orayına integraciyalamaǵan I hám II kategoriyadaǵı kárxanalarǵa kompensaciya tólemlerin bes esege arttırǵan halda qollanıw tártibi engizilsin.
8. Tómendegiler:
(a) 2026-jıl 1-marttan baslap tábiyatqa zıyan jetkeriw boyınsha kompensaciya tólemlerinen azat etiw túrinde jeńillik beriw menen baylanıslı barlıq nızamshılıq hújjetleri hám huqıqıy kúshke iye kórsetpeler óz kúshin joyıtqan dep esaplanadı hám bul máselede jeńillik beriw tek ǵana nızam arqalı ámelge asırıladı;
(b) Ekologiya hám qorshaǵan ortalıqtı qorǵaw tarawındaǵı nızamshılıq talaplarına ámel etiwdi biykarlaw yamasa ámel etpesten ruqsat etiw xarakterine iye hújjetlerdi beriw, sonıń ishinde mámleketlik Ekologiyalıq ekspertiza juwmaǵın beriw, terek hám putalardı kesiw hám kóshiriwdi názerde tutatuǵın Húkimettiń qarar, biylik, protokol hám jazba tapsırmaların hámde vedomstvolıq hújjetler, jergilikli atqarıwshı hákimiyat uyımlarınıń hújjetlerin qabıl etiw qatań qadaǵan etiledi;
(v) Ekopoliciya xızmetkerlerine fizikalıq kúsh qollanıw, arnawlı qurallardı (elektroshok qurılmaların) hám xızmet quralın (rezina oqlı, tor atıwshı) qollanıw huqıqı beriledi hám de olardıń arnawlı kiyimine bodi kameralar ornatıladı;
(g) nızamshılıqqa tiyisli ózgerisler kirgizilgenge shekem Ekopoliciya xızmetkerleri tárepinen fizikalıq kúsh isletiw, arnawlı qurallar hám xızmet quralın qollanıw tártibine Ózbekstan Respublikasınıń “Ishki isler uyımları haqqında”ǵı Nızamında belgilengen tiykarlar hám shártler qollanıladı.
9. 2026-jıl 1-aprelden baslap, toǵay fondına kirmeytuǵın terek penen qaplanǵan elatlı punktlerdiń (qalalar, posyolkalar hám awıllıq elatlı punktler) jer maydanların alıp qoyıw hám basqa da maqsetler ushın ajıratıwǵa jámiyetshilik tárepinen qadaǵan etiw boyınsha baslama kirgiziw imkaniyatı jaratılatuǵını belgilensin. Bunda:
(a) puqara mámleketlik xızmetler orayları yaki Birden-bir interaktiv mámleketlik xızmetler portalı arqalı múrájat etedi;
(b) terek penen qaplanǵan jer maydanı jaylasqan máhálle xalqınıń keminde 10 procenti qadaǵan etiwge razı bolsa, Ekologiya komiteti tárepinen usı maydandı alıp qoyıw hám basqa maqsetler ushın ajıratıw qadaǵan etiledi;
(v) Kadastr agentligi tiyisli jer maydanı jeke menshik múlk esaplanbawın yamasa basqa jer kategoriyasına kirmewin úyrenip, unamlı jaǵdaylarda Ekologiya komiteti tárepinen usı maydanǵa qoyılǵan qadaǵan etiwdi dizimnen ótkeredi.
III. Qorǵalatuǵın tábiyǵıy aymaqlardı basqarıwdı jetilistiriw.
10. Sonday tártip ornatılsın, oǵan bola:
(a) Ekologiya komiteti sistemasındaǵı bar qorǵalatuǵın tábiyǵıy aymaqlar ulıwma mámleketlik áhmiyetke iye qorǵalatuǵın tábiyǵıy aymaqlar (keyingi orınlarda – tábiyǵıy aymaqlar) esaplanadı hám olarǵa tómendegi tártip engiziledi:
(i) tábiyǵıy aymaqlar basqarıwı hám boysınıwı tikkeley Ekologiya komitetinde boladı;
(ii) jańa tábiyǵıy aymaqlardı shólkemlestiriw hám bar tábiyǵıy aymaqlar maydanın keńeytiw nızamnan kelip shıǵatuǵın hújjetler menen ámelge asırılıwı múmkin;
(iii) tábiyǵıy aymaqlardıń jumısın toqtatıw yamasa olardıń aymaǵın qısqartıw Ózbekstan Respublikası Oliy Majlisi palatalarınıń qararları menen ámelge asırıladı;
(b) jergilikli atqarıwshı hákimiyat uyımları tárepinen jergilikli áhmiyettegi tábiyǵıy baǵlar, buyırtpa qorıqxanalar, kurort tábiyǵıy aymaqlar hám botanika baǵları shólkemlestiriliwi múmkin hám olarǵa tómendegi tártip engiziledi:
(i) basqarıwı hám boysınıwı rayon (qala) hákimlikleri tárepinen ámelge asırıladı;
(ii) olardıń jumısın toqtatıw yamasa aymaqların qısqartıw Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesi, xalıq deputatları wálayatlar hám Tashkent qalalıq keńesleriniń qararları menen ámelge asırıladı.
11. Qaraqalpaqstan Respublikası Ministrler Keńesi hám wálayatlardıń hákimlikleri 2026-jıl 1-noyabrge shekem 2 den jergilikli áhmiyetke iye tábiyǵıy parklerdi shólkemlestirsin.
IV. Ekologiya tarawında finanslıq turaqlılıq
12. Ekologiya tarawındaǵı ulıwmamilliy joybarlar, ekologiyalıq mashqalalardı saplastırıw maqsetinde ótkeriletuǵın izertlewler hám ámelge asırılatuǵın joybarlar baǵdarlamaların qarjılandırıw ushın Ekologiya komiteti janında Ulıwmamilliy Ekologiyalıq mashqalalardı saplastırıw mámleketlik maqsetli qorı (keyingi orınlarda – Arnawlı qor) shólkemlestirilsin hám onıń dáramatların qáliplestiriw derekleri etip tómendegiler belgilensin:
(a) 2025-jılı respublika byudjetinen ajıratılatuǵın 900 milliard sum;
(b) 2026-jılı respublikalıq byudjetten 8-qosımshaǵa muwapıq ilajlar ushın maqsetli ajıratılatuǵın 548 milliard sum;
(v) 2026-jıl 1-yanvardan baslap:
(i) Ózbekstan Respublikası tárepinen iyelik etiletuǵın uglerod birlikleri sawdası nátiyjesinde payda bolatuǵın qarjılardıń 20 procenti;
(ii) qorshaǵan tábiyǵıy ortalıqtıń pataslanǵanlıǵı hám shıǵındılardıń jaylastırılǵanlıǵı ushın kompensaciya tólemleri, tábiyattı qorǵaw haqqındaǵı nızamshılıqtıń buzılıwında ayıplı bolǵan fizikalıq hám yuridikalıq táreplerden hákimshilik hám sud tártibinde óndiriletuǵın járiymalar, finanslıq sankciyalar hám pul qarjılarınan ajıratpalar 9-qosımshada belgilengen muǵdarlarda;
(iii) transport quralların “erkin aylanısqa shıǵarıw (import) ” bajıxana rejiminde rásmiylestirip atırǵan fizikalıq hám yuridikalıq tárepler tárepinen tólenetuǵın utilizaciya jıyımınan 10 procent;
(g) 2027-jıl 1-yanvardan baslap:
(i) pnevmatikalıq rezina shinalar hám pokrishkalar ushın hám keleshekte jańadan engiziletuǵin utilizaciya jıyımlarınıń 100 procenti;
(ii) transport quralların “erkin aylanısqa shıǵarıw (import) ” bajıxana rejiminde rásmiylestirip atırǵan fizikalıq hám yuridikalıq tárepler tárepinen tólenetuǵın utilizaciya jıyımınan 90 procenti.
13. Usı qarardıń 12-bántinde názerde tutılǵan utilizaciya jıyımları boyınsha dáramatlar Mámleketlik byudjet dáramatları quramında tolıq kórsetilgen halda Arnawlı qorǵa ótkeriletuǵını belgilensin.
14. Ulıwmamilliy ekologiyalıq mashqalalardı saplastırıw mámleketlik maqsetli qorınıń basqarıw keńesi (keyingi orınlarda – Qor keńesi) 10-qosımshaǵa muwapıq quramda shólkemlestirilsin. Bunda:
(a) keyingi jıllar ushın Arnawlı qor esabınan anıq finanslıq qarjılar kórsetilgen halda ámelge asırılatuǵın joybarlar baǵdarlaması aldınnan hár jıldıń noyabr ayında Qor keńesinde kórip shıǵıladı hám Ózbekstan Respublikası Prezidenti Administraciyasına kirgizip barıladı;
(b) Qor Keńesi Arnawlı qorǵa kelip túsken qarjılardan ashıq-aydınlıq hám jámiyetshilikke esap beriw principleri tiykarında paydalanıwdı támiyinleydi;
(v) Arnawlı qordıń dáramatların qáliplestiriw hám qarjılarınan paydalanıw tártibi Ózbekstan Respublikası Prezidenti Administraciyası basshısı tárepinen belgilenedi.
15. Ekonomika hám qarjı ministrligi 2025-jıldıń aqırına shekem 2025-jıl ushın respublikalıq byudjette Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń tapsırmalarına tiykarlanıp aymaqlardı sociallıq-ekonomikalıq rawajlandırıw jáne mámleketlik qarızǵa xızmet kórsetiw boyınsha procent tólemleri ushın qárejetlerde názerde tutılǵan qarjılar esabınan Arnawlı qorǵa 900 milliard sum qarjı ajıratsın.
16. Ekonomika hám qarjı ministrligi Salıq komiteti menen birgelikte bir ay múddette yuridikalıq táreplerdiń Ekologiya komiteti janındaǵı Jasıl qayırqomlıq qorına ajıratılatuǵın ıqtıyarıy qayırqomlıq túrindegi qarjıları jáne jasıl baǵlardı jaratıw hám olardı tárbiyalaw ilajları ushın qaratılǵan qárejetlerin payda salıǵınan azat etiw boyınsha nızam joybarın kirgizsin.
17. Salıq komiteti Ekologiya komiteti menen birgelikte “Soliq” mobil qosımshası arqalı fizikalıq táreplerge satıp alıw summasınıń hám respublika aymaqları boylap ishki sayaxatlardı ámelge asırǵanı ushın qárejetlerdiń respublikalıq byudjetten qaytarılatuǵın bólegin ıqtıyarlı túrde terek nállerin egiwge qaratıw imkaniyatın jaratsın.
V. Qarardıń orınlanıwın shólkemlestiriw, támiyinlew hám qadaǵalaw
Ekologiya komiteti mápdar ministrlikler hám uyımlar menen birgelikte eki ay múddette nızamshılıq hújjetlerine usı qarardan kelip shıǵatuǵın ózgerisler hám qosımshalar haqqında usınıslar kirgizsin.
Usı qarardıń orınlanıwın qadaǵalaw Ózbekstan Respublikası Prezidenti Administraciyasınıń basshısı S.Sh. Mirziyoevaǵa júklensin.

Ózbekstan Respublikası
Prezidenti Sh.Mirziyoev