Jıl sayın mámleketimizdiń sırtqı sawda aylanısınıń artıwı, mámleketlik byudjet dáramatlarınıń kóbeyiwi xalqımızdıń abadanlıǵınıń artıwı ushın xızmet etpekte. Álbette, eksport hám importqa baǵdarlanǵan júklerdiń bajıxana rásmiylestiriwin tez, qolaylı hám nátiyjeli ámelge asırıw mámleketimiz sırtqı sawda aylanısı kóleminiń artıwına unamlı tásir kórsetedi.
Qaraqalpaqstan Respublikası Bajıxana basqarması da jıldı joqarı nátiyjeler menen juwmaqlamaqta.
Atap aytqanda, 2024-jıldıń yanvar-noyabr ayında Qaraqalpaqstan Respublikası boyınsha tovarlardıń sırtqı sawda aylanbası 642,6 mln. AQSh dolların quradı hám 2023-jılǵa salıstırǵanda 62,2 mln. AQSh dollarına yamasa 10,7% procentke arttı (2023-jılda -580, 5 mln. AQSh doll.).
Sonday-aq, tovarlar eksportı 295,5 mln. AQSh dolların quradı hám 2023-jıldıń usı dáwirine salıstırǵanda 13,1 mln. AQSh dollarına yamasa 4,6 procentke arttı (2023 jılda – 282, 5 mln. AQSh doll.).
– Bul dáwirde Qaraqalpaqstan Respublikası Bajıxana basqarmasınıń postları arqalı eksport etilgen tovarlardıń tiykarǵı úlesi plastmassadan islengen buyımlarǵa, farmacevtika ónimlerine, iyirilgen jip, ximiya sanaatı ónimlerine, artemiya cistası, neft hám neft ónimlerine, aǵash hám taxtay, olardan islengen ónimlerge, miywe-palız ónimlerine hám basqa tovarlarǵa tuwra keldi,-deydi Bajıxana baskarmasınıń baslıǵı, bajıxana xızmeti polkovnigi Zafar Turdaliev.
Tovarlar importı sırtqı sawda aylanbası boyınsha 347,1 mln. AQSh dolların quraydı.
2024-jıldaǵı tovarlar importı texnologiyalıq ásbap-úskenelerge, metallar hám olardan islengen buyımlarǵa, elektrotexnika jáne onıń awısıq bóleklerine, aǵash hám taxtay ónimlerine, azıq-awqat ónimlerine, transport jáne onıń awısıq bóleklerine, neft hám neft ónimlerine, ximiya sanaatı ónimlerine hám basqa tovarlarǵa tuwra keldi.
Basqarma tárepinen 2024-jıldıń yanvar-dekabr ayları dawamında mámleketlik byudjetke 498,3 mlrd. sum muǵdarındaǵı qarjı ótkerildi.
Mısal retinde atap ótetuǵın bolsaq, Qazaqstan Respublikasınan alıp kelingen biydaydı qayta islep, joqarı sortlı un ónimlerin xalqımız dasturxanına inam etip atırǵan “Xojeli un ónimleri” JShJ 200 tonna un ónimlerin islep shıǵarıw quwatlılıǵına iye. Kárxana tárepinen jıl basınan 1716 mıń. AQSh dolları muǵdarındaǵı 9900 tonna biyday ónimleri import etilgen bolıp, 1991 mıń AQSh dolları muǵdarındaǵı 7684 tonna un ónimleri Awǵanstan Respublikasına eksport etilgen.
“Bajıxana aymaǵında qayta islew” bajıxana rejimi múmkinshiliklerinen paydalanıwdı baslaǵan usı isbilermenlik subyekti rejimniń nátiyjeliligi hám paydalılıǵı boyınsha dáslepki unamlı nátiyjelerge de erispekte.
Usı jerde “Bajıxana aymaǵında qayta islew” bajıxana rejiminde isbilermenlik subyektleri import etilgen biydaydıń qayta islenip eksportqa shıǵarılıp atırǵan muǵdarına bajıxana tólemlerinen azat etiletuǵınlıǵın atap ótiwimiz kerek. Házirgi waqıtta 74 jergilikli turǵınlardı turaqlı jumıs ornı menen támiyinlegen usı kárxanaǵa bul sıyaqlı jeńillikler aldaǵı jumıs kólemin keńeytip jańa jumıs orınların ashıwǵa imkaniyat jaratadı.
Jańa 2025-jıldı xalqımız, sonıń ishinde, bajıxanashılar da usınday jetiskenlikleri menen kútip alıp atırǵanınan quwanıshlımız. Bosaǵamızǵa kirip kiyatırǵan Jańa – 2025-jıl da xalqımız ushın tabıslı kelip, abadanlıǵı jáne de artıwına tileklespiz.
Á.Jiyemuratov,
Qaraqalpaqstan xabar agentligi.