«Aymaqlarda joqarı ekonomikalıq ósiw hám xalıqtıń bántligin támiyinlewdiń jańa sistemasın jolǵa qoyıw hám bul baǵdarda jergilikli hákimliklerdiń roli menen juwapkershiligin arttırıw ilajları haqqında»ǵı Prezident pármanı qabıl etildi.
Pármanǵa muwapıq, jergilikli hákimliklerdiń juwapkershiligin hám esap beriwshiligin arttırıw hám olardıń intakerligin, reforma hám ózgerislerge «iyelik etiw» rolin kúsheytiwge qaratılǵan sisteması engiziledi.
2025-jılı respublika hám aymaqlar kesiminde ekonomikalıq ósiw, jumıssızlıq hám kámbaǵallıq dárejesin azaytıw boyınsha maqsetli kórsetkishler tastıyıqlandı.
Jergilikli mámleketlik hákimiyat uyımlarına tóimendegi qarjılay imkaniyat hám wákillikler beriledi:
– 2025-jıl 1 yanvardan aylanıstan alınatuǵın salıq, yuridikalıq táreplerdiń múlkine salınatuǵın salıq, yuridikalıq táreplerden alınatuǵın jer salıǵı, mámleketlik aktivlerdi ijaraǵa beriwden túsimlerdi tolıq kólemde hám fizikalıq táreplerden alınatuǵın dáramat salıǵı túsimleriniń keminde 50 procent bólegin rayon (qala)lardıń byudjetlerine ótkeriw;
– jergilikli mámleketlik hákimiyat uyımlarına tiyisli bolǵan akciyalar (úlesler)dı satıwdan túsken qarjılardıń 90 procenti Qaraqalpaqstan Respublikasınıń respublikalıq byudjetine, wálayatlardıń wálayatlıq byudjetine hám Tashkent qalasınıń qalalıq byudjetine hám obyekt jaylasqan rayon (qala) byudjetine teńdey úleslerde bólistiriledi.
Pármanǵa muwapıq, 2025-jıldan tómendegilerge ruqsat beriledi:
Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesi, xalıq deputatları wálayatlıq hám Tashkent qalalıq keńeslerine:
– rayon (qala)lardıń ekonomikalıq rawajlanıw dárejesinen kelip shıǵıp, JTIler ushın fizikalıq táreplerden alınatuǵın dáramat salıǵınıń eń az hám eń joqarı qatań belgilengen stavkaları sheńberinde rayon (qala)lar kesiminde JTIlerge qatań salıq stavkaları muǵdarın belgilew;
-salıq salıw maqsetinde qollanılatuǵın kóshpeli múlk ijara bahasınıń 1 metr kvadrat ushın ornatılǵan minimal muǵdarlarına salıstırǵanda rayon(qala)lar kesiminde 2 esege shekem arttıratuǵın koeficient, atap aytqanda, Tashkent qalasında usı arttıratuǵın koefficientti jer salıǵı sıyaqlı zonalar kesiminde qollanıw;
Xalıq deputatları rayon (qala)lıq keńeslerine:
– suw resurslarınan paydalanǵanı ushın salıq stavkalarına 0,7 eseden 1,5 esege shekem azaytatuǵın yamasa arttıratuǵın koeficient qollanıw;
– temir emes qurılıs materialları boyınsha jer astınan paydalanǵanı ushın salıqtıń qatań belgilengen stavkalarına 1,3 esege shekem arttıratuǵın koefficient belgilew wákilliklerin beriw.
Pármanǵa muwapıq, hákimliklerge tómendegi wákillikler beriledi:
2025-jıl 1-marttan aymaǵı 10 mıń metr kvadrattan, bahalanǵan bahası 5 mıń BHMdan artpaǵan hám 6 ay dawamında satılmaǵan jergilikli mámleketlik hákimiyat uyımlarına tiyisli kóshpeli múlk obyektlerin 2 jıl ishinde jańa joybardı iske qosıw hám jumıs orınların jaratıw shárti menen:
– isbilermenlerge tikkeley 10 jıl múddetke ijaraǵa beriw hám mámleketlik múlk ushın 4 jıl dawamında úzliksiz ijara tólemlerin ámelge asırǵan hám ijara shártnamasınıń shártlerin orınlaǵan isbilermenge menshiklestiriw yamasa bahalanǵan bahada tikkeley satıw;
– xalıqaralıq tán alınǵan shet tili hám mamanlıq sertifikatların alıwǵa oqıtatuǵın jergilikli hám sırt elli qánigeler yamasa shólkemlerge dáslepki birinshi jılı ijara tólemi óndirmesten 5 jıl múddetke, keyin ala onıń múddetin sozıw shárti menen ijaraǵa beriw.
Rayon (qala)lardıń hákimlerine tómendegi baǵdarlarda hákimshilik wákillikler beriledi:
– mámleketlik basqarıw uyımları hám isbilermenler arasında «turaqlı baylanıs» sistemasın jaratıw maqsetinde rayon (qala)larda Isbilermenlerdiń jámiyetlik keńesin dúziw;
-2025-jıl 1 –yanvardan belgilengen ministrlikler menen uyımlardıń rayon (qala)lıq bólimleriniń basshıların juwapker ministrlikler hám uyımlardıń aymaqlıq basqarmaları menen kelisilgen halda lawazımǵa tayınlaw hám lawazımınan bosatıw, sonday-aq, tiyisli juwapkerlerge xoshametlew yamasa normativlik juwapkershilikke tartıw ilajların kóriw;- 2025-jıl 1-yanvardan 2026-jıl 1-yanvarǵa shekem belgilengen dizim boyınsha rayon (qala)larda huqıqıy eksperiment túrinde rayon (qala) hákimliginiń jumısın «Xalıq hám isbilermenlerdiń máplerine xızmet etiw» jańa qatnas tiykarında shólkemlestiriw.
ÓzA