Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi ekspertlari mart oyi yakunlari bo‘yicha O‘zbekistonda ko‘chmas mulk bozorini sarhisob qildi.
Qayd etilishicha, joriy yilning fevral oyida ko‘chmas mulk bozorida faollik biroz o‘sishidan so‘ng, mart oyida sezilarli pasayish qayd etildi. Poytaxtda ko‘chmas mulk bozori 20,7 foizga pasaydi. Ikkilamchi bozor pasayishni boshladi, oyiga o‘rtacha narx atigi 0,5 foizga oshdi. Poytaxtning ijara bozoridagi faollik yanada kamaydi.
Ko‘rib chiqilayotgan davrda ko‘chmas mulkni sotib olish va sotish bo‘yicha 17,8 mingta shartnoma tuzildi, bu fevral oyiga nisbatan 20 foizga kam.
Joriy yilning I choragi yakunlariga ko‘ra, ko‘chmas mulk bozori o‘tgan yilga nisbatan 0,3 foizga biroz o‘sdi. 2022-yilning I choragiga nisbatan 3 foizga sezilarli o‘sish qayd etildi.
Hududlar bo‘yicha ko‘chmas mulk bozoridagi faollikning eng katta pasayishi Namangan va Farg‘ona viloyatlarida kuzatildi. Ya’ni, mazkur viloyatlarda 27 va 28 foiz, Qoraqalpog‘iston Respublikasida esa 26 foiz qayd etildi.
Ko‘chmas mulk bozorining qariyb 28 foizi Toshkent shahri hissasiga to‘g‘ri keldi. Mart oyida poytaxtda ko‘chmas mulk oldi-sotdisi bo‘yicha tuzilgan shartnomalar soni 5,34 mingtani tashkil etdi, bu o‘tgan oyga nisbatan 20,7 foizga kam.
Toshkentda uy-joy ijarasi bozoridagi vaziyatga e’tibor qaratadigan bo‘lsak, joriy yilning mart oyida poytaxtning uy-joy ijara bozorida xaridorlarning faolligi 2,2 foizga kamaydi va 1 kv.m. uchun 8,6 dollarni tashkil etdi.
Shayxontohur, Yakkasaroy va Mirobod tumanlarida ijara narxi yuqoriligicha qolmoqda. Bu hududlarda ijara narxi bir kv.m. uchun 10,6 dollarni tashkil etadi. Uchtepa, Sergeli va Bektemir tumanlarida nisbatan arzon uy-joy ijarasi saqlanib qolmoqda. Bu hududlarda o‘rtacha ijara narxi bir kv.m. uchun 6,7 dollarni tashkil etadi.
Shu bilan birga, o‘tgan yilning mart oyiga nisbatan Toshkent shahrida ijara bozori 5,2 foizga qisqargan. Shunday qilib, narxlarning eng tez pasayishi qayd etilgan tumanlar Yashnobod 10,3 foiz, Mirobod 10,9 foiz va Yakkasaroy 13,3 foiz bo‘ldi.
Mart oyida ikkilamchi uy-joy bozori fevral oyidagi 0,8 foizga nisbatan 0,5 foizga o‘sdi. Yillik shartlarda ikkilamchi bozor narxlari 14,1 foizga oshdi. Toshkent shahrida – 24,8 foiz, Buxoro – 25,1 foiz va Xorazm viloyatida – 20,1 foizga sezilarli o‘sish qayd etildi.
Poytaxtda ikkilamchi uy-joy narxlarining o‘sishi ham sekinlashdi. Agar mart oyida Toshkent shahrida ikkilamchi uy-joylarning o‘rtacha narxi 0,2 foizga oshgan bo‘lsa, fevral oyida o‘sish mos ravishda 1,6 foizni tashkil etdi. Narx o‘sishining eng yuqori sur’atlari Bektemir – 3,3 foiz, Olmazor – 1,8 foiz va Sergeli – 1,8 foiz tumanlarida qayd etildi. Umuman olganda yil davomida poytaxtdagi ikkilamchi uy-joy bozori 14,3 foizga o‘sdi.
Sh.Mamaturopova, O‘zA