Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń qararı

Ullı shayır hám oyshıl, xalıqshıl mámleketlik ǵayratker Mir Áliysher Nawayınıń biybaha miyrası elimizdiń ruwxıy turmısı hám dúnya ádebiyatınıń rawajlanıwında ornı oǵada áhmiyetli. Onıń múbárek tulǵası ómirin Watan hám xalıq abadanlıǵı ushın baǵıshlawdı turmıs talabı dep biletuǵın pidayı insanlardı tárbiyalawda barlıq dáwirler ushın joqarı ideal úlgisi bolıp xızmet etedi.
Sońǵı jıllarda ullı babamızdıń ómiri hám dóretiwshiligin úyreniw hám dúnya kóleminde keńnen úgit-násiyatlaw boyınsha kóplegen joybarlar ámelge asırıldı, sonıń ishinde, xalıqaralıq ilimiy ekspediciyalar shólkemlestirildi, shayır dóretpelerin shet tillerine awdarmalaw hám baspadan shıǵarıw jumısları dawam ettirilmekte.
Ullı gumanist, ádillik hám jaqsılıq jırshısı ilim, mádeniyat, kórkem óner hám ádebiyat qáwenderi Áliysher Nawayınıń ulıwma insanıylıq áhmiyetke iye máńgilik miyrasın jáne de tereń izertlew xalqımız hám dúnya xalqın bul úlken baylıqtan hár tárepleme qanaatlandırıw maqsetinde:
1. Mádeniyat ministrligi, Joqarı bilimlendiriw, ilim hám innovaciyalar ministrligi, Jazıwshılar awqamı, Respublikalıq Ruwxıy- aǵartıwshılıq orayı, Áliysher Nawayı atındaǵı xalıqaralıq jámiyetlik qorı, Nawayı wálayatı hákimligi hám keń jámiyetshiliktiń Áliysher Nawayı tuwılǵanınıń 584 jıllıǵı múnásibeti menen Nawayı wálayatında 2025-jılǵa “Áliysher Nawayı jılı” dep atama beriw haqqındaǵı usınısı maqullansın.
2. Áliysher Nawayınıń dóretiwshilik miyrasın tereń úyreniw hám keńnen úgit-násiyatlaw hám Nawayı wálayatında “Áliysher Nawayı jılı”n joqarı dárejede ótkeriw boyınsha respublikalıq komissiya (keyingi orınlarda –Respublikalıq komissiya)nıń quramı 1-qosımshaǵa muwapıq tastıyıqlansın.
3. Tómendegiler Respublikalıq komissiyanıń tiykarǵı wazıypaları etip belgilensin:
Áliysher Nawayı miyrasın úyreniw jumısların jáne de joqarı basqıshqa kóteriw maqsetinde elimiz hám sırt ellerde sistemalı tiykarda ilimiy izleniwler alıp barıw hám olardıń nátiyjelerin járiyalaw, usı temada jańa ilimiy, kórkem hám ǵalabalıq shıǵarmalar jaratıw, sırt eldegi nawayıtanıwshı ilimpaz hám dóretiwshilerdiń shıǵarmaların ózbek tilinde baspadan shıǵarıw ilajların kóriw;
Nawayı tulǵası súwretlengen, onıń shaxsı, ilimiy-aǵartıwshılıq miyrası, mámleketlik ǵayratker sıpatındaǵı xımetine baǵıshlanǵan kórgizbeli málimleme quralların tayaraw, media ónimler hám audioviziual shıǵarmalar jaratıw, olardı jergilikli hám sırt el ǵalaba xabar qurallarında keńnen sáwlelendiriw hám sociallıq tarmaqlarda jaylastırıwdı támiyinlew;
Ózbekstan Respublikasınıń sırt mámleketlerdegi elshixanaları, ózbek milliy mádeniy orayları, watanlaslar jámiyetlerinde Áliysher Nawayınıń ómiri hám jumısı, adamgershilik ideyaların keńnen úyreniw hám úgit-násiyatlaw maqsetinde ilimiy ánjumanlar hám dógerek sáwbetlerin shólkemlestiriw;
bul processte ministrlik hám uyımlar, ilimiy hám dóretiwshi, aǵartıwshılıq mákemeleri arasında nátiyjeli birge islesiwdi támiyinlew;
usı qararda názerde tutılǵan ilajlardıń óz waqtında hám sapalı orınlanıwın támiyinlew, ilajlardı qarjılandırıw menen baylanıslı qárejetlerdi Mámleketlik byudjetten ajıratılǵan qarjılar sheńberinde, orınlawshılar byudjetten tısqarı qarjılar, xalıqaralıq grantlar hám nızamshılıqta sheklenbegen basqa derekler esabınan ámelge asırılıwın shólkemlestiriw, qarjılardıń bólistiriliwin hám jumsalıwın qadaǵalaw.
4. Áliysher Nawayınıń biytákirar dóretiwshilik miyrasın keńnen en jaydırıw hám Nawayı wálayatında “Áliysher Nawayı jılı”n joqarı dárejede ótkeriw boyınsha ilajlar baǵdarlaması (keyingi orınlarda -Baǵdarlama) 2-qosımshaǵa muwapıq tastıyıqlansın.
Respublikalıq komissiya Baǵdarlamada názerde tutılǵan ilajlar óz waqtında nátiyjeli ámelge asırılıwın shólkemlestirsin, bul baǵdarda uyımlararalıq birge islesiwdi támiyinlensin.
Ministrler Kabinetiniń Mámleketlik tildi rawajlandırıw departamenti Respublikalıq komissiyanıń jumısshı uyımı etip belgilensin.
5. Nawayı wálayatında 2025-jıl “Áliysher Nawayı jılı” dep atama berilgeni múnásibeti menen Nawayı wálayatı hákimligi:
Áliysher Nawayı atındaǵı xalıqaralıq jámiyetlik qorı, Joqarı bilimlendiriw, ilim hám innovaciyalar ministrligi, Jazıwshılar awqamı menen birgelikte 2025-jıl 8-9-fevral kúnleri ullı babamız tuwılǵanınıń 584 jıllıǵı múnásibeti menen jergilikli hám sırt el ilimpazları, dóretiwshi zıyalılar, keń jámiyetshiliktiń qatnasıwında “Áliysher Nawayı hám Shıǵıs Renessansı” dástúriy xalıqaralıq simpoziumı hám nawayıxanlıq ilajların joqarı dárejede ótkeriw ilajların kórsin;
“Jasıl mákan” ulıwma milliy joybarı sheńberinde Nawayı wálayatınıń barlıq qala hám rayonlarında Áliysher Nawayınıń ómiri hám dóretiwshilik jumıslarına baylanıslı halda payızlı baǵ hám dem alıw orınların, jasıl aymaqlar shólkemlestirsin;
Kórkem óner akademiyası, Ilimler akademiyası, Jazıwshılar awqamı, Mádeniy miyras agentligi menen birgelikte Nawayı qalasında qurılıp atırǵan “Jańa Ózbekstan” baǵında Áliysher Nawayınıń esteligi hám “Xamsa” dástanları temasındaǵı simvolikalıq dárwazalardı ornatıw hám memorial muzey shólkemlestiriw ilajların kórsin;
Joqarı bilimlendiriw, ilim hám innovaciyalar ministrligi, Mektepke shekemgi hám mektep bilimlendiriwi ministrligi, Jazıwshılar awqamı, Ilimler akademiyası menen birgelikte hár jılı óz aldına reje tiykarında Áliysher Nawayı dóretiwshiligine baǵıshlap dóretiwshilik kesheler, tanlawlar, kitaplar baspası hám prezentaciyası hám ilimiy-ádebiy ánjumanlar ótkersin. Bul ilajlarǵa studentler, jas dóretiwshiler hám talantlı oqıwshılardı keńnen tartıw, olardı múnásip xoshametlew arqalı “Nawayı wálayatı tájiriybesi”n jolǵa qoysın.
6. Ilimler akademiyası:
Joqarı bilimlendiriw, ilim hám innovaciyalar ministrligi, Nawayı wálayatı hákimligi menen birgelikte Nawayı mámleketlik universitetinde 2025-jıl 10-15-oktyabr kúnleri “Áliysher Nawayı ilimiy-ádebiy miyrasınıń ulıwma insanıylıq ruwxıy-aǵartıwshılıq rawajlanıwındaǵı ornı” temasında xalıqaralıq ilimiy konferenciya ótkeriliwin támiyinlesin. Onda xalıqaralıq konferenciyanı ótkeriw menen baylanıslı qárejetler Joqarı bilimlendiriw, ilim hám innovaciyalar ministrligi hám Nawayı wálayatı hákimligi tárepinen teńdey úleslerde qaplanıwı belgilep qoyılsın;
Mektepke shekemgi hám mektep bilimlendiriwi ministrligi, Ózbekstan máhálleleri associaciyası, Jaslar isleri agentligi, Respublikalıq Ruwxıy hám aǵartıwshılıq orayı menen birgelikte “Házireti Nawayını ańlaw-ózligimizdi ańlaw” temasında respublikalıq tańlaw, sonday-aq, bilimlendiriw shólkemleri hám máhállelerde “Nawayıxanlıq keshelerin”n shólkemlestirsin.
7. Jazıwshılar awqamı, Málimleme hám ǵalaba kommunikaciyalar agentligi, Joqarı bilimlendiriw, ilim hám innovaciyalar ministrligi Nawayı wálayatı hákimligi menen birgelikte Áliysher Nawayınıń ómiri hám dóretiwshiligi, ol jasaǵan dáwirdiń ruuwxıy-ádebiy ortalıǵı, shayırdıń ustaz hám zamanlasları, izbasarları haqqında sóz etiwshi shıǵarmalardı qayta baspadan shıǵarıp, joqarı bilimlendiriw mákemelerinde Áliysher Nawayı qol jazbalarınıń kórgizbeleri hám shıǵarmalarınıń prezentaciyaların ótkersin.
8. “Nawayı kán-matallurgiya kombinatı” akcionerlik jámiyetiniń Áliysher Nawayınıń ómiri hám dóretiwshilik jumısına baǵıshlanǵan kórkem kinofilmdi qarjılandırıw haqqındaǵı usınısı maqullansın.
Kinematografiya agentligi 2026-jıldıń aqırına shekem nawayıtanıwshı ilimpazlar, jetik scenariyshi hám rejissyorlar, aktyorlar hám taraw qánigeleriniń qatnasıwında usı kórkem filmdi jaratıw, onıń saltanatlı premerasın shólkemlestiriw ilajların kórsin.
9. Sırtqı isler ministrligi Respublikalıq komissiya tárepinen tastıyıqlanatuǵın óz aldına reje tiykarında Túrkiy mámleketler shólkeminiń Áliysher Nawayı atındaǵı xalıqaralıq sıylıǵın sırt mámleketlerde keńnen úgit-násiyatlaw ilajların kórsin.
10. Qaraqalpaqstan Respublikası Ministrler Keńesi, wálayatlar hám Tashkent qalası hákimlikleri Áliysher Nawayınıń ómiri, onıń mámleketlik ǵayratker sıpatındaǵı jumısı hám dúnya ádebiyatı hám progressiniń rawajlanıwına qosqan úlken úlesin xalıq, ásirese, jaslar arasında, sonday-aq, kárxana, shólkemler hám miynet jámáátlerinde keńnen úgit-násiyatlawǵa qaratılǵan ilajlardı shólkemlestirsin.
11. Ózbekstan Milliy málimleme agentligi, Ózbekstan Milliy teleradiokompaniyası, Ózbekstan milliy media birlespesi hám basqa ǵalaba xabar qurallarına Áliysher Nawayınıń ómiri hám dóretiwshilik miyrasın úyreniw hám wgit-násiyatlaw boyınsha ámelge asırılıp atırǵan ilajlardı keńnen sáwlelendiriw usınıs etilsin.
12. Usı qararda názerde tutılǵan ilajlardı qarjılandırıw tiyisli ministrlik, uyım hám shólkemlerge ajıratılǵan byudjet qarjıları olardıń byudjetten tısqarı qarjıları hám nızamshılıq hújjetleri menen sheklenbegen basqa derekler esabınan ámelge asırılıwı belgilensin.
13. Usı qarardıń orınlanıwın qadaǵalaw Ózbekstan Respublikası Bas ministri A.N.Aripovqa júklensin.

Ózbeksstan Respublikası
Prezidenti Sh.MIRZIYoEV

Tashkent qalası
2025-jıl 7-fevral