Endi onı dúnyaǵa tanıtıw ushın huqıqıy tiykar bunnan bılay da bekkemlendi
Prezidentimiz tárepinen kúni keshe qol qoyılǵan hám 2018-jıl 4-aprelde baspasózde járiyalanǵan Ózbekstan Respublikasınıń «Bilimlendiriw, ilim hám mádeniyat máseleleri boyınsha Islam shólkeminiń Ustavın (Baku, 2015-jıl 26-noyabr) ratifikaciyalaw haqqında»ǵı nızam usı maqsetke xızmet etedi.
Bárinen burın, Islam shólkemi hám onıń qaysı baǵdarda jumıs alıp baratuǵınına toqtap ótsek.
Islam shólkemi (AYSESKO) Islam birge islesiw shólkemi (IBSh)niń qánigelestirilgen mákemesi bolıp esaplanadı. Shólkemniń rezidenciyası Marokash patshalıǵınıń Rabot qalasında jaylasqan. Tegeran (Iran Islam Respublikası) hám Sharja (BAÁ) qalalarında regionallıq ofisleri bar.
AYSESKO nıń jumıs alıp barıw tilleri arab, inglis hám francuz tilleri bolıp esaplanadı.
AYSESKO Ustavına Ózbekstan Respublikası tárepinen 2017-jıl 26-avgustta qol qoyılǵan. Bul Ustav kirisiw hám 22-statyadan ibarat. Ustavtıń 4-statyasına muwapıq, AYSESKO nıń tiykarǵı maqsetleri tómendegilerden ibarat:
aǵza mámleketler arasında bilimlendiriw, ilim, mádeniyat hám kommunikaciya tarawlarındaǵı birge islesiwdi bekkemlew hám qollap-quwatlaw;
sonday-aq, usı tarawlardı adamgershilikke tán islam qádriyatlarınıń kózqarasınan rawajlandırıw hám jaqsılaw. Túrli tarawlar járdeminde, sonıń ishinde, bilimlendiriw, ilim, mádeniyat hám kommunikaciya arqalı aǵza mámleketlerde jáne olardan tısqarıda xalıqlar arasında óz-ara bir pikirlikti jámlestiriwge hám pútkil dúnyada tınıshlıqqa jáne qáwipsizlikke erisiwge óz úlesin qosıw;
Islam dini hám mádeniyatınıń durıs túrin úgit-násiyatlaw. Mádeniyatlar, xalıqlar hám dinler arasındaǵı sóylesiwdi rawajlandırıwǵa kómeklesiw. Islam mádeniyatı kózqarasına muwapıq, insan huqıqları hám erkinlikleri principleri menen bir qatarda, ádillik hám tınıshlıq qádriyatların ǵalaba en jaydırıw baǵdarında jumıs alıp barıw;
aǵza mámleketlerde mádeniy ózine tánlikti saqlap qalǵan halda mádeniy birge islesiwdi xoshametlew hám mádeniy hárqıylılıqtıń túrli ózgesheliklerin qollap-quwatlaw;
Islam birge islesiw shólkeminiń bilimlendiriw, ilim, mádeniyat hám kommunikaciya tarawındaǵı qánigelestirilgen mákemelerge hám AYSESKO ǵa aǵza mámleketler arasındaǵı baylanıslardı bekkemlew. Olardıń úylesikligine hám bir-birin tolıqtırıp turıwına erisiw. Húkimetke qaraslı bolǵan hám húkimetke qaraslı bolmaǵan usı sıyaqlı mákemeler menen birge islesiw hám sheriklik qatnasıqların rawajlandırıwǵa kómeklesiw;
aǵza mámleketlerdiń bilimlendiriw sistemaları arasında óz-ara baylanıslardı ornatıw. Olardıń bir-birin tolıqtırıp turıwın támiyinlew hám basqalar.
Ustavta, sonday-aq, AYSESKO uyımlarınıń statusı, aǵzalıq hám baqlawshı statusın alıw tártibi, lawazımlı shaxslardıń wákillikleri, Shólkem jumısınıń qarjı máseleleri belgilengen.
Ustavtıń 6-statyasına muwapıq IBSh ǵa aǵza bolǵan hár bir mámleket Ustavtı rásmiy qol qoyılǵannan keyin hám yuridikalıq jáne huqıqıy rásmiy tártip-qaǵıydalar orınlanǵannan keyin hám AYSESKO Bas direkciyası jazba túrde xabardar etilgennen keyin, AYSESKO aǵzasına aylanadı.
Ózbekstan tárepinen Ustavtıń ratifikaciyalanǵanı bililmendiriw, ilim hám mádeniyat tarawındaǵı xalıqaralıq birge islesiwdiń bunnan bılay da rawajlanıwına keń jol ashatuǵını sózsiz. Bul hújjet mádeniy-gumanitarlıq tarawda Ózbekstannıń jetisken tabısların keńnen úgit-násiyatlawda jáne bir huqıqıy tiykar boldı.
Sonday-aq, elimizdiń islam mádeniyatın rawajlandırıwdaǵı biybaha ornın sáwlelendiriw, áyyemgi tariyxımız hám mádeniy miyrasımız benen tanıstırıw, AYSESKO sheńberinde Ózbekstan baylanısların keńeytiw imkaniyatın beredi.
Ustavtıń ratifikaciyalanǵanı Tashkent Islam universiteti janındaǵı AYSESKO arnawlı kafedrasınıń tolıq jumısın támiyinlewge jol ashtı. Bul óz gezeginde onıń rawajlanıwına kómeklesedi. Usı kafedra IBSh qa aǵza mámleketlerdiń sırtqı isler ministrleri keńesiniń Tashkentte ótkerilgen 43-sessiyasında mámleketimiz basshısınıń baslaması menen shólkemlestirilgen. Bul baslama usı keńestiń gezektegi sessiyasında qollap-quwatlanǵan.
Norgul ABDURAIMOVA,
ÓzA nıń xabarshısı